طرح توجیهی ساخت سیلو های فلزی نگهداری گندم

خلاصه طرح

مقدمه

مطالعات امکان سنجی، مطالعات کارشناسی است که قبل از اجرای طرح های سرمایه گذاری اقتصادی انجام میگیرد. در این مطالعات از نگاه بازار، فنی و مالی و اقتصادی طرح مورد بررسی و آنالیز قرار گرفته و نتایج حاصل از آن به عنوان مبنایی برای تصمیمگیری سرمایهگذاران مورد استفاده قرار میگیرد.

گزارش حاضر مطالعات امکان سنجی مقدماتی طرح تولید سیلوهای فلزی نگهداری گندم می باشد. مطالعات حاضر در قالب متدولوژی مطالعات امکان سنجی تهیه گردیده است و مطابق متدولوژی فوق، ابتدا خدمت مورد مطالعه به طور دقیق معرفی شده و سپس بررسی های لازم روی بازار آن صورت خواهد گرفت و در ادامه مطالعات فنی در خصوص چگونگی ارائه خدمت و امکانات سخت و نرمافزاری مورد نیاز نیز شناسایی شده و در نهایت ظرفیتهای اقتصادی و حجم سرمایه گذاری مورد نیاز برای اجرای طرح برآورد و ارائه خواهد شد تا با استفاده از آن سرمایه گذران و علاقه مندان محترم بتوانند کلیه اطلاعات مورد نیاز را کسب و در جهت انجام سرمایه گذاری اقتصادی با دید باز و مسیر شفاف اقدام نمایند.

امید است این مطالعات کمکی هرچند کوچک در راستای توسعه صنعتی کشورمان بعمل بیاورد.

معرفی محصول ( خدمت )

-1-1 نام و کد محصول (آیسیک )

گندم حیاتی ترین و موثرترین محصول غذایی دنیا به حساب میآید و علیرغم اینکه طی نیمه دوم قرن گذشته تا بحال

(پس از جنگ جهانی دوم) تولید گندم بیش از سه برابر شده است، ولی با توجه به رشد روز افزون جمعیت دنیا، اکثر کشورهای جهان وارد کننده گندم میباشند.

در کشور ما گندم یک محصول استراتژیک به حساب می آید زیرا اصلیترین ماده غذایی مردم است و علیرغم اینکه در طی سال های گذشته با مدیریت صحیح و علمی در راستای تولید، کشورمان به خود کفائی رسیده است، اما حفظ این جایگاه ویژه (با توجه به احتمال نوسانات تولید گندم) نیاز به هماهنگی بین وجود امکانات ذخیره سازی گندم و تولید آن را بیشتر از گذشته نمایان میسازد

ذخیره سازی غلات بویژه گندم در طول تاریخ همیشه در ارتباط با تأمین امنیت غذایی مردم از اهمیت ویژهای برخوردار بوده است. لزوم اجتناب ناپذیر این امر بیشتر به جهت برداشت غلات در مدت زمان کوتاه (حدود سه الی چهار ماه) و

مصرف آن در یک دوره طولانی میباشد.

با افزایش تصاعدی جمعیت و تمرکز مراکز تولید و مصرف غلات، حمل و نقل آن از محل تولید به پایانه مصرف نیز بعنوان یک موضوع مهم مورد توجه است.

امروزه در تمامی کشورهای توسعه یافته نیاز به تولید و ذخیره سازی غلات و استاندارد بهنگام آن از ضروریات اولیه می باشد. تحقیقات کارشناسی نشان داده است، احداث سیلوهای ذخیره سازی گندم منافع بسیاری از جمله بهبود ترکیبات دانه ، کاهش ضایعات گندم و نان، ایجاد امکان اختلاط گونههای مختلف گندم جهت حصول پروتئین مناسب و بهینه، جلوگیری از آفات و ضایعات وارده در فضای باز و غیر بهداشتی، کاهش هزینههای زیاد حمل و نقل مضاعف گندم، کاهش هزینه های تخلیه ، بارگیری ، نگهداری و بهره برداری در سیلوها و غیره در بر خواهد داشت. لذا مدیریت صحیح اقتصاد گندم ایجاب می نماید برای حصول صرفه جویی فوق الذکر در اقتصاد کشور و ایجاد امنیت اقتصادی و اجتماعی تولید و مصرف (با توجه به این نکته که ایجاد فضای ذخیره سازی استاندارد موجب استفاده مطلوب از نوسانات قیمت گندم در بازارهای جهانی خواهد گردید)، نسبت به احداث سیلوهای استاندارد ذخیره سازی در مناطقی که دارای توجیه اقتصادی کافی و مناسبی باشد، اقدام نمود.

لذا به نظر می رسد برای ایجاد فضای ذخیره سازی استاندارد بر اساس آخرین دانش روز باید برنامههای زیربنائی و هدفمند تدوین شود تا بتوان در اولین فرصت به ظرفیت مطلوب ذخیره سازی گندم برسیم.

این موضوع توسط کشورهای پیشرفتهدنیا کاملاً رعایت شده و بعنوان مثال آمریکا فضائی معادل دو سال ذخیره سازی در اختیار دارد، در صورتیکه کشورهای آفریقائی فضای بیشتر از چند روز ذخیره سازی در اختیار ندارند، و در اغلب کشورهای فقیر مقدار زیادی گندم هر سال بعلت نداشتن تاسیسات ذخیرهای استاندارد و تجهیزات مورد لزوم در مراحل تولید تا مصرف از بین رفته و باعث تلف شدن عده زیادی بعلت نداشتن مواد غذائی میگردد.

پس از پایان جنگ تحمیلی که دولت فرصت صرف کردن هزینه بیشتر جهت آبادانی کشور را پیدا کرد، سرمایه گذاری عمده ای در زمینه احداث تاسیسات ذخیره سازی گندم با توجه به امکانات کشور در آن مقطع انجام گرفت و در طی آن تاسیسات ذخیره سازی گندم در انواع مختلف آن ساخته و مورد بهره برداری قرار گرفت. در سیاست گذاریهای این دوران به سرمایه گذاری توسط بخش خصوصی توجه ویژهای معطوف گردید و در زمینههای مختلف صنعتی و کشاورزی امکان استفاده از سرمایههای بخشهای غیر دولتی به وجود آمد. خوشبختانه دولت جدید نیز در راستای تحقق اهداف چشم انداز بیست ساله کشور اقدام به آزاد سازی خرید و فروش گندم نموده است و تولید و فروش گندم و محصولات آنرا از انحصار کامل دولت خارج کرده است.

لذا با عنایت به آنچه در پیش از این آمده است بهترین زمان ممکن برای حرکت بخش خصوصی در چرخه تولید نان بوجود آمده است ، علی الخصوص که در شرکت مادر تخصصی دولتی ایران که متولی تولید نان در کشور است نیز امکانات ویژه ای لحاظ گردیده است تا استقبال بخش خصوصی در ساخت تاسیسات ذخیره سازی استاندارد گندم بوجود آید و در همین جهت هم اکنون شرکت مذکور اقدام به صدور مجوز احداث تاسیسات ذخیره سازی گندم استاندارد در حدود 15 میلیون تن و کارخانجات آرد در حدود 16000 تن در روز در نقاط مختلف کشور نموده است.

معرفی انواع تاسیسات ذخیره سازی گندم

در این قسمت سعی شده است ضمن اعلام روشهای ذخیره سازی متداول گندم، مختصر توضیحی نیز راجع به آنها داده شود. این روشها در کشورهای مختلف متفاوت هستند و هر کشوری با توجه به سطح دانش فنی، توان اقتصادی، میزان جمعیت و موقعیت جغرافیائی ، سطح زیر کشت و میزان مصرف خود سعی میکند بهترین روش ذخیره سازی را به انجام رساند.

سیلوهای عمودی بتنی

سیلوهای عمودی بتنیحدوداً از ابتدای قرن گذشته در دنیا و به موازات پیشرفت تکنولوژی متداول شده است و در کشور ما نیز نزدیک به هفتاد سال قدمت دارد.

سیلوهای بتنی را می توان مطمئن ترین ، مستحکمترین ولی پرهزینه ترین روش نگهداری غلات به حساب آورد. ظرفیت این سیلوها متفاوت می باشند و در گذشته ، با توجه به جمعیت کمتر شهرها و همچنین کمتر بودن وسائل و امکانات حمل و نقل،معمولاً سیلوها را با ظرفیت کوچک (پنج تا بیست هزار تن) احداث مینمودند.

اما امروزه با توجه به تراکم جمعیت در شهرها و سهولت حمل و نقل، سیلوهای با ظرفیت بالاتر توجیه پیدا کردهاند مانند سیلوی 120 هزار تنی صوفیان تبریز و 110 هزار تنی قم. ظرفیت کندوها در سیلوهای مختلف کشور ما از حدود 300 تن تا بیش از 3000 تن متغیر است. البته ظرفیت مورد نیاز سیلو با توجه به وضعیت اقلیمی منطقه (از نظر جمعیت و آب و هوا)، وضعیت مشخصات فیزیکی خاک محل مورد نظر، بررسیهای اقتصادی و فنی از نظر مسائل سازهای و ماشین آلاتی و محدودیتهای مربوط به شکل، اندازه و عوارض زمین تعیین میگردد.

لذا ساخت این سیلوها کهمعمولاً با بتن مسلح اجرا میگردد، نیاز به سرمایه گذاری زیاد دارد و باید در مناطقی که نیاز به ذخیره سازی بلند مدت گندم وجود دارد، احداث گردند. در سیلوهای بتنی ضمن وجود امکان اختلاط گندم، کنترل درجه حرارت و رطوبت گندم، کنترل و مبارزه با آفات انباری و همچنین عملیات بوجاری صورت میپذیرد.

سیلوهای عمودی فلزی

یکی دیگر از روشهای استاندارد ذخیره سازی غلات که با توجه به پیشرفت صنعت فولاد سازی در دنیا بسیار متداول گردید، سیلوهای فلزی است. ظرفیت کندوهای این سیلوها میتواند از ظرفیت بسیار کوچک تا بسیار بزرگ در حدود 10000 تن در نظر گرفتهشود، اما معمولاً آن ها را در کندوهای با ظرفیت حدود 5 تا 7

هزار تن می سازند که این امر با توجه به مشخصات ذکر شده در مورد سیلوهای بتنی انتخاب میگردد. اجرای سیلوهای فلزی که از قطعات پیش ساخته تشکیل شدهاند محتاج نقشههای اجرایی بسیار ساده و مدیریت اجرایی آسان است.

سیلوهای فلزی همانند سیلوهای بتنی دارای امکان اختلاط گندم، کنترل حرارت و رطوبت گندم،کنترل و مبارزه با آفات انباری و همچنین عملیات بوجاری میباشد