مقدمه
سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران
الکتروموتور مورد نظر در این طرح، درساخت هواکش های خانگی، واترپمپ کولر آبی و پمپهای کوچک مورد استفاده قرار میگیرد . این نوع الکتروموتور دارای توان خروجی 7 تا 40 وات 0,01) تا
0,05 اسب بخار) میباشد.
نحوه کار این موتور بدینشکل است که روتور آن از نوع قفس سنجابی بوده که با قرار دادن تعداد معینی ورقه فولادی مخصوص روی هم و تزریق آلومینیوم به داخل آن تولید میشود.
محصول مورد نظر به صورت دو، چهار، شش و هشت قطبی ساخته میشود و قطبهای مجاور به پلاریتههای مختلف وصل میشود. در این طرح بدلیل عمومیتر بودن، نوع دو قطبی مورد بررسی قرار گرفته است.
با محاسبه نرخ بازده داخلی (IRR) با استفاده از مبانی داده شده، عددی حدود 10 درصد بدست میآید که IRR مناسبی نبوده که ناشی از حاشیه سود پایین این کالا میباشد. با این تفاسیر در حال حاضر طرح از توجیه مناسب و منطقی برای سرمایهگذاری برخوردار نمیباشد.
الکتروموتور تک فاز با قطب شاخه دار و ویژگیهای آن
این نوع الکتروموتور در ساخت هواکشهای خانگی، واترپمپ کولر آبی و پمپهای کوچک مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع الکتروموتور دارای توان خروجی 7 تا 40 وات 0,01) تا 0,05 اسب بخار) میباشد. جهت مونتاژ قطعات این کالا میتوان از روشهای دستی، نیمه اتوماتیک و کاملا اتوماتیک با توجه به میزان سرمایهگذاری و شرایط فناوری استفاده نمود. در روشهای دستی استفاده از کارگر و ابزارهای مونتاژ دستی رایج میباشد. اما در روش نیمه اتوماتیک بخشی از کار توسط دستگاههای پنوماتیک و بخشی توسط نیروی انسانی صورت میگیرد. در روش اتوماتیک، محصول با استفاده از حداقل نیروی انسانی و حداکثر کاربرد ماشینآلات خاص تولید میگردد. در این طرح جهت کاهش سرمایهگذاری و عدم وابستگی فناوری و نیاز به ماشینآلات خاص از روش مونتاژ نیمه اتوماتیک استفاده میگردد که بخشی از قطعات بطور آماده از بازار داخلی تهیه میگردد.
نحوه کار این موتور بدین شکل است که روتور آن از نوع قفس سنجابی بوده که با قرار دادن تعداد معینی ورقه فولادی مخصوص روی هم و تزریق آلومینیوم به داخل آن تولید میشود.
استاتور این نوع الکتروموتور دارای دو سیم پیچ میباشد. سیم پیچهای اصلی و سیم پیچهای فرعی (راهانداز) که سیمپیچهای فرعی در الکتروموتور با قطب شاخهدار را یک یا دو سیم کلفت مسی که در یک طرف هر قطر قرار میگیرد تشکیل میدهند. از برآیند مغناطیسی حاصی از سیم پیچ اصلی و میدان حاصل از جریان القا شده به داخل سیم پیچ فرعی، میدانی متحرک ایجاد میگردد که گشتاور راهاندازی موتور را فراهم میسازد. جهت چرخش حاصله از قسمت اصلی به قسمت فرعی و شاخهدار میباشد. پس از سرعت گرفتن موتور و رسیدن به سرعت نامی اثر سیمپیچ فرعی قابل صرفنظر میگردد. محصول مورد نظر به صورت دو، چهار، شش و هشت قطبی ساخته میشود و قطبهای مجاور به پلاریتههای مختلف وصل میشود. در این طرح بدلیل عمومیتر بودن، نوع دو قطبی مورد بررسی قرار گرفته است.
2 کد آیسیک
سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران
این نوع الکتروموتور با شماره آیسیک 31101210، 31101211 و 31101216 به بازار عرضه میشود.
.3-2 استاندارد ملی کالا
شماره استاندارد ملی این الکتروموتور 2868 میباشد.
.4-2 تعرفه گمرکی و شرایط واردات
این نوع الکتروموتور با تعرفه گمرکی 850140 به کشور وارد و با حقوق گمرکی 4 به کشور وارد میشود.
کالای جایگزین
با وجود هزینه پایین و کارایی مناسب این نوع الکتروموتور، نمیتوان کالای جایگزینی برای این نوع الکتروموتورها متصور شد.
رشد روزافزون مصرف وسایل الکتریکی خانگی و توسعه صنایع تولید این نوع وسایل در کشور باعث شده است تا میزان مصرف این کالا در کشور، روز به روز افزایش یابد.
.1-3 بررسی ظرفیت بهرهبرداری و روند تولید
طبق آمار وزارت صنایع شرکتهای تولیدکننده الکتروموتورهای تک فاز با توان پایین در ایران و ظرفیت تولید آنها به صورت جدول زیر میباشد:
| |
ردیف |
|
|
نام تولیدکننده |
|
|
نام محصول |
|
|
ظرفیت |
|
|
وضعیت |
|
|
استان |
| |
|
|
|
|
|
|
(عدد) |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
پور صفر- حمیدرضا |
|
انواعالکتروموتور پنکه |
|
20000 |
|
|
فعال |
|
چهارمحال |
| 1 |
|
|
|
|
|
|
|
بختیاری |
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 2 |
|
|
شرکت تولیدیکارایار صنعت |
|
الکتروموتور کمتراز 100 وات |
|
450000 |
|
|
فعال |
|
گیلان |
| |
|
|
|
شرکت صنایعنویدموتور |
|
الکتروموتور و روتور و |
|
50000 |
|
|
فعال |
|
آذربایجان شرقی |
| 3 |
|
|
|
استاتورالکتر |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 4 |
|
|
سلیمانیطادی- محمد |
|
انواع الکتروموتورتکفاز |
|
250000 |
|
|
فعال |
|
اصفهان |
| |
|
|
|
محمدرضاپناهیدودران |
|
طراحی و مونتاژ الکتروموتور |
|
11000 |
|
|
بهرهبرداری |
|
تهران |
| 5 |
|
|
|
|
|
|
بی سابقه |
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 6 |
|
|
شرکت صنعتینیروفنامین |
|
انواع الکتروموتورتکفاز |
|
20000 |
|
|
فعال |
|
سمنان |
| 7 |
|
|
غلامحسینکرمانیزادهکوپائی |
|
انواع الکتروموتورتکفاز 2/2 |
|
2200 |
|
|
فعال |
|
سمنان |
| 8 |
|
|
رز موتور |
|
الکتروموتور |
|
200000 |
|
|
فعال |
|
قزوین |
| 9 |
|
|
شرکت تعاونی610 |
|
انواع الکتروموتورتکفاز |
|
4000 |
|
|
فعال |
|
کردستان |
| 10 |
|
|
بلال |
|
انواع الکتروموتورتکفاز |
|
50000 |
|
|
فعال |
|
مرکزی |
بررسی روند واردات و صادرات الکتروموتور تک فاز
واردات موتورهای الکتریکی که با تعرفه 850140 صورت میگیرد، از سال 79 تا 83 با توجه به اطلاعات گمرک ایران به صورت جدول زیر میباشد
(جداول در فایل اصلی موجود است)
بیشترین صادرات ایران اغلب به کشورهای سوریه، سودان، اندونزی، عراق، ازبکستان، افغانستان و اردن و بیشترین واردات از کشورهای چین، ایتالیا، کره، ژاپن، امارات، ترکیه و اسپانیا بوده است.
.3-3 قیمت الکتروموتور
با توجه به طیف گسترده انواع الکتروموتور تکفاز، در این طرح الکتروموتورهای با توان خروجی
7 تا 40 وات مورد بررسی قرار گرفته و قیمت ارائه شده در مورد واترپمپ کولر آبی میباشد که قیمت هر عدد از آن 80 هزار ریال میباشد.
بررسی تکنولوژی و روش تولید
قطعات سفارشی عمده این محصول عبارتند از:
سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران
صفحه 6 از 24
قرقره پلاستیکی که از روش تزریق تولید میشود.
بدنه نگهدارنده عقبی و جلویی شفت: از جنس پلیآمید مسلح و زاماک توسط ماشین دایکاست قابل تولید میباشد. با سوراخ کردن وسط نگهدارنده، نگهدارنده جلویی از عقبی متمایز میگردد.
واشر فنری: توسط پرسکاری ورق به واشر تبدیل میشود.
حلقه مسی: مفتول مسی به شکل U فرم داده میشود.
فرآیند تولید
-1 تولید قرقره سیم پیچی شده
ابتدا قرقره توسط دستگاه سیمپیچ، سیمپیچی شده و سپس دو سر سیمپیچ با دو سر سیمهای تغذیه لحیمکاری شود. پس از آن سیمپیچ با اهممتر تست میشود. دو سر سیم لحیم شده در دو قطعه لوله وارنیش قرار گرفته و نوار چسب عایق روی سیمپیچ چسبانیده میشود. پس از آن ورقههای هسته با پرس در سوراخ وسط قرقره وارد میشود.
-2 تولید استاتور
ورقههای استاتور 60) عدد) انتخاب و ورقهها از طریق پرس کردن 4 عدد پین داخل سوراخهای استاتور مونتاژ میشود. پس از آن حلقههای اختلاف فاز 4) عدد) بر روی استاتور قرار گرفته و بوسیه پرس دستی خم میشوند. در انتها سرهای حلقه با جریان الکتریکی جوشکاری شده و قرقره سیمپیچ در محل خود بر روی استاتور توسط پرس دستی پرس میشود.
-3 تولید روتور
ورقههای روتور بوسیه گیج بر روی یکدیگر قرار گرفته و پین موقت توسط پرس داخل سوراخ روتور میگردد. پس از آن روتور جهت تزریق آلومینیوم به خارج از شرکت فرستاده میشود. با استفاده از دستگاه تراشکاری پین موقت خارج شده و سطح روتور
تراشکاری میشود. سپس بوسیله پرس شفت در روتور جا زده میشود. در انتها بوش لولهای و واشر پلاستیکی بر روی محور شفت روتور اضافه میشود.
-4 تولید نگهدارنده عقبی و جلویی
بوش برنزی، واشر نمدی و واشر فنری بر روی نگهدارنده قرار داده میشود. بدنه اطراف واشر فنری بر روی واشر فنری پرس و محکم میشود. جهت تولید نگهدارنده جلویی ابتدا محل عبور شفت روتور از نگهدارنده توسط دریل سوراخ شده و سوراخهای محل پیچیده شدن پیچهای مونتاژ کننده قلاویز میگردد.
بعد از مراحل فوق مونتاژ نهایی صورت گرفته و پس از تست و کنترل بستهبندی میگردد.
.2-4 ارائه لیست تجهیزات تولید
لیست تجهیزات مورد نیاز برای تولید الکتروموتور در جدول زیر آورده شده است.
| پرس پنوماتیک 500 کیلوگرمی |
2 |
| پرس دستی رومیزی 100 کیلوگرمی |
2 |
| پرس هیدرولیک 100 تن |
1 |
| دستگاه جوشکاری 12 کیلوولت |
2 |
| دستگاه سیم پیچ 1200 دور در دقیقه |
1 |
| ماشین دریل یونیورسال |
1 |
| ماشین دریل دستی |
2 |
| کمپرسور 500) لیتر در دقیقه) |
1 |
| تجهیزات آزمایش (اهم متر و مولتیمتر و...) |
-- |
| دستگاه تراشکاری |
1 |
| گیوتین (دهانه 2 متر) |
1 |
| سایر ابزار آلات مورد نیاز |
-- |
| پرس هیدرولیک 4 تن |
1 |