مقدمه
مطالعات امکان سنجی، مطالعات کارشناسی است که قبل از اجرای طرح های سرمایه گذاری اقتصادی
انجام می گیرد. در این مطالعات از نگاه بازار، فنی و مالی و اقتصادی طرح مورد بررسی و آنالیز قرار
گرفته و نتایج حاصل از آن به عنوان مبنایی برای تصمیمگیری سرمایهگذاران مورد استفاده قرار
میگیرد.
گزارش حاضر مطالعات امکان سنجی مقدماتی تولید تراورس های بتونی برای راه آهن می باشد که در
قالب متدولوژی علمی مطالعات امکان سنجی تهیه گردیده است و مطابق متدولوژی فوق، ابتدا محصول
مورد مطالعه به طور دقیق معرفی شده و سپس بررسی های لازم روی بازار آن صورت خواهد گرفت و
در ادامه مطالعات فنی در خصوص چگونگی تولید و امکانات سخت افزاری و نرم افزاری مورد نیاز نیز
شناسایی شده و در نهایت ظرفیت های اقتصادی و حجم سرمایه گذاری مورد نیاز برای اجرای طرح
برآورد و ارائه خواهد شد تا با استفاده از آن سرمایه گذران و علاقه مندان محترم بتوانند کلیه اطلاعات
مورد نیاز را کسب و در جهت انجام سرمایه گذاری اقتصادی با دید باز و مسیرشفاف اقدام نمایند. امید
است این مطالعات کمکی هرچند کوچک در راستای توسعه صنعتی کشورمان بعمل بیاورد.
رئوس مطالب
-1-1 نام و کد محصولات (آیسیک (3 -1-2 شماره تعرفه گمرکی
-1-3 شرایط واردات
-1-4 بررسی و ارائه استاندارد
-1-5 بررسی و ارائه اطلاعات لازم در زمینه قیمت تولید داخلی و جهانی محصول
-1-6 معرفی موارد مصرف و کاربرد
-1-7 بررسی کالاهای جایگزین و تجزیه و تحلیل اثرات آن بر مصرف محصول
-1-8 بررسی اهمیت استراتژیکی کالا در دنیای امروز
-1-9 کشورهای عمده تولیدکننده و مصرف کننده محصول
-1-10 معرفی شرایط صادرات
: معرفی محصول
– 1 – 1 نام و کد محصول (آیسیک (3
محصول مورد مطالعه طرح حاضر، تراورس بتونی راهآهن ( ( concrete sleepers میباشد. این
قطعه زیر ریل راه آهن قرار داده شده و به عنوان بسترگاه ریلها محسوب میگردد.
در شکل زیر نمونهای از این قطعات نشان داده شده است.
(تصاویر در فایل اصلی موجود است)
همانطوری که از شکل بالا نیز مشخص است، تراورس ها به صورت عمود بر ریل قرار داده شده و
ریل روی آن پیچ میشود. تراورس ها که از جنس بتون ساخته می شوند و نقش انتقال نیرو از ریل و بار
روی آن ( قطار ) را به زمین برعهده دارند. تراورس ها به صورت موازی همدیگر و به فاصله حدود
چهل سانتیمتر زیر ریل قرار داده می شوند که این امر سبب تبدیل بار حاصل از ریل و حرکت قطار روی
آن به صورت بارگسترده به سطح زمین میشود.
خصوصیات بارز یک تراورس بتونی، قابلیت تحمل بار کششی می باشد. همانطوری که میدانیم بتون
از استحکام فشاری خیلی بالایی برخوردار است ولی استحکام آن در کشش ضعیف می باشد. از اینرو در
تولید تراورس های بتونی، آرماتور داخل آن تحت کشش قرار گرفته و در همان حالت بتون ریزی
می گردد. این عمل سبب می گردد که بتون پس از سفت شدن همواره تحت فشار ناشی از آرماتور
کشیده شده داخل خود ، قرار داشته باشد و لذا در موقع وارد آمدن بار کششی، تراورس به حالت نرمال
خود باز می گردد. (بار کششی وارد شده از بیرون به تراورس، سبب خنثی کردن بار فشاری داخل آن
می شود) که بدین ترتیب استحکام کششی تراورس نیز بهبود پیدا کرده و آن را جهت استفاده در زیر
ریل خط آهن مناسب میسازد.
انواع تراورس
تراورسها به دو نوع اساسی تقسیمبندی میگردند.
: تراورسهای عمومی
این تراورس ها در مسیر خط آهن قطار و به شکل شرح داده شده در بالا زیر ریلها نصب میشود. به
طوری که در کلیه مسیر راه آهن این تراورس ها وجود دارند و به عبارت دیگر نصب ریل بدون تراورس
امکان پذیر نمیباشد. تحمل بار تراورسها عمودی (فشاری) است.
: تراورسهای مخصوص
خطوط ریلی در محل های ایستگاهها دارای انشعاب می باشند که در این انشعابات قطار تغییر مسیر
می دهد. حرکت تحت زاویه قطار سبب وارد آمدن بار افقی و عمودی شدید به ریل و متعاقب آن به
تراورس می گردد. بنابراین تراورس مورد استفاده در این محل ها لازم است تحمل به بار افقی و عمودی
را داشته باشد و این خصوصیت تراورس های مورد استفاده در ایستگاهها را از موارد مشابه آن در طول
مسیر خط آهن متمایز نموده و بدین وسیله تراورس ها را به دو گروه عمده تراورس های عادی و
مخصوص تقسیمبندی مینماید.
در طرح حاضر با توجه به تکنولوژی خاص تراورس های مخصوص، هدف تولید تراورسهای عمومی
میباشد.
کد ISIC
مطابق طبقهبندی وزارت صنایع و معادن، تراورس راه آهن دارای کد آیسیک 20101133 میباشد.
–1 – 2 شماره تعرفه گمرکی
تراورس ها در مقررات واردات و صادرات وزارت بازرگانی تحت عنوان قطعات بتونی دسته بندی
شده و دارای شماره تعرفه 681099 می باشند.
-1-3 شرایط واردات
با مراجعه به کتاب مقررات صادرات و واردات بازرگانی ، نتیجه گیری شده است که محدودیت
خاصی برای تراورس های بتونی وجود ندارد و لذا کلیه واردکنندگان می توانند به هر تعداد اقدام به
واردسازی آن نمایند.
حقوق ورودی این محصولات 15 درصد است.
بررسی و ارائه استاندارد ملی یا بین المللی
در مورد تراورس بتونی هیچگونه استاندارد ملی تدوین نشده است از اینرو در اینجا به استاندارد
جهانی آن استناد شده است که شماره آن ASI 22891,3 می باشد (استاندارد بتون آمریکا).
-1-5 بررسی و ارائه اطلاعات لازم در زمینه قیمت تولید داخلی و جهانی
o بررسی قیمت های داخلی
متوسط قیمت داخلی هر تراورس معادل 000،100،1 ریال می باشد.
o بررسی قیمتهای جهانی
قیمت جهانی تراورس ها بر اساس کشور مبداء و شرکت تولید کننده تعیین می شود که در اینجا بر
اساس قیمت های وارداتی ان که در اسناد واردات وزارت بازرگانی ذکر شده است حدود دو برابر قیمت
داخلی است.
-1-6 موارد مصرف و کاربرد
تراورس ها همانطوریکه از اسم آنها مشخص است، قطعاتی هستند که در خطوط ریلی مورد استفاده
دارند . ذیلا این موارد شرح داده شده است.
خطوط ریلی راه آهن خارج شهر ( راه آهن جمهوری اسلامی ایران )
خطوط ریلی راه آهن مهمترین و بیشترین مورد مصرف تراورس ها می باشد . و همانطوریکه پیشتر
نیز شرح داده شد بصورت اجتناب ناپذیر در کلیه این خطوط تراورس ها حضور دارند
خطوط ریلی داخل شهر ( مترو )
خطوط ریلی داخل شهر نیز از تراورس ها استفاده می نمایند .
خطوط ریلی داخل کارخانجات
برخی کارخانجات که از مواد اولیه زیاد استفاده می کنند به منظور تسهیل حمل مواد از خط آهن
استفاده می کنند . لذا در این مکان ها نیز از تراورس استفاده میشود.
شایان ذکر اسن که در کلیه موارد ذکر شده تراورس به منظور نصب زیر ریل راه آهن کاربرد دارد.
-1-7 بررسی کالاهای جا یگزین و تجزیه تحلیل اثرات آن بر مصرف محصول
الف) تراورس های چوبی
در سالیان دور زمانی که هنوز تراورس های بتونی ابداع و وارد بازار نشده بود از تراورس های چوبی
استفاده می شد. این تراورس ها به منظور جلوگیری از پوسیدگی و هجوم موریانه ها ، بوسیله روغن های
صنعتی اشباع می شدند لیکن به مرور این تراورس ها از رده خارج و با تراورس های بتونی جایگزین
شدند و امروزه در سطح بسیار پائین از این تراورس ها استفاده می گردد بنابر این تراورس های فوق
بعنوان کالای رقیب محسوب نمی گردند.
عمر این تراورس ها پنج سال است که علت این عمر پائین ، پوسیدگی و ترک برداشتن تراورس می
باشد. در شکل زیر تراورس های چوبی نشان داده شده است.
(تصاویر در فایل اصلی موجود است)