فصل اول
کلیات
1- 1 مقدمه :
آبیاری از نظر علمی تعابیر مختلفی دارد اما به معنای واقعی کلمه ، پخش آب روی زمین جهت نفوذ در خاک برای استفاده گیاه و تولید محصول میباشد. هر چند فقط 15 درصد از زمینهای کشاورزی دنیا تحت آبیاری قرار دارند و 85 درصد بقیه به صورت دیم و بدون آبیاری مورد استفاده قرار میگیرند اما نیمی از تولیدات کشاورزی و غذای مردم جهان از همین زمینهای آبی حاصل میشود. که این خود نشان دهنده اهمیت و نقش آبیاری در بخش کشاورزی است.
1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :
تولید دستگاه های آبیاری تحت فشار بارانی
محل اجرا :
1 – 4 – دلایل انتخاب طرح :
توجه به خودکفایی این صنعت و همجنین نیاز بازار داخلی به تولید این محصول با توجه به این که تولید دستگاه های آبیاری تحت فشار بارانی می تواند به رشد و شکوفایی اقتصادی کشور کمکی هر چند کوچک نماید و با در نظر گرفتن علاقه خود به فعالیت های صنعتی این طرح را برای اجرا انتخاب کرده ام.
1 – 5 میزان مفید بودن طرح برای جامعه :
این طرح از جهات گوناگون برای جامعه مفید است ، شکوفایی اقتصادی و خودکفایی در تولید یکی از محصولات ، سوددهی و بهبود وضعیت اقتصادی ، اشتغالزایی ، استفاده از نیروی انسانی متخصص در پرورش کالای داخلی و بهره گیری از سرمایه ها و داشته های انسانی در بالندگی کشور .
1 – 6 - وضعیت و میزان اشتغالزایی :
تعداد اشتغالزایی این طرح 32 نفر میباشد .
تاریخچه و سابقه مختصر طرح :
آبیاری سطحی
آب از نهر آبیاری یا لوله دریچهدار در سطح خاک جریان یافته و با نفوذ تدریجی در خاک در اختیار ریشه گیاه قرار میگیرد. آبیاری سطحی به سه روش آبیاری کرتی - آبیاری نواری و آبیاری شیاری انجام میشود.
آبیاری تحت فشار
بطور کلی سیستم های آبیاری تحت فشار به روشهایی گفته میشود که آب را توسط لوله و تحت فشاری بیش از فشار اتمسفر در سطح مزرعه توزیع میکنند. آبیاری تحت فشار به دو روش آبیاری بارانی و آبیاری موضعی انجام میشود. روش آبیاری موضعی به دو دسته آبیاری قطرهای و خطی انجام میگیرد.
معیارهای انتخاب روشهای مناسب آبیاری
در یک پروژه آبیاری انتخاب روش آبیاری مناسب نقش بسیار با اهمیتی در موفقیت آن پروژه ایفا میکند. اساسیترین عوامل موثر در انتخاب روشهای آبیاری به شرح زیرند:
بافت خاک - آماده کردن زمین - اندازه مزارع - شوری خاک - زهکشی - آب قابل دسترس - کیفیت آب - گیاهان الگوی کشت - انرژی قابل دسترس - تناوب زراعی و عملیات زراعی - کیفیت و میزان محصولات - وضعیت آب و هوایی - هزینه آب - مسائل فرهنگی و اجتماعی.
هدف آبیاری
تامین آب کافی برای ادامه زندگی گیاه.
حفاظت و بیمه گیاهان در مقابل تنشهای ناشی از کم آبی یا بی آبیهای کوتاه مدت.
خنک کردن خاک و اتمسفر یا هوای اطراف گیاه.
شستن املاح مضر در خاک.
نرم کردن ناحیه قابل شخم خاک.
ارتباط با سایر علوم
هیدرولوژی یا آب شناسی: بارشهایی که در منطقه صورت میگیرد و به صورت روان آب درمیآید را مورد مطالعه قرار میدهد.
گیاه شناسی: نیاز گیاه موجود در برنامه آبیاری و الگوی کشت را مورد مطالعه قرار میدهد.
خاک شناسی: به مطالعه خاک از لحاظ فیزیکی و نیز از لحاظ محیطی برای کشت و پرورش گیاه میپردازد
کشور ایران از نظرموقعیت استراتژیکی و اقلیمی یکی از کشورهای بی نظیر در کره زمین است با وسعتی برابر 1648000 کیلومتر مربع از شمال تا جنوب واز شرق تا غرب دارای آب و هوای متغیر با اقلیم های متفاوت است . در کشوری با این همه نعمات خدادای ، نباید فقر یافت شود . در حالیکه معضلات اجتماعی امروز ناشی از عدم بکار گیری نیروها در استفاده از این نعمات می باشد .
از جمعیت 60 میلیونی کشور 170 میایون دانش آموز و میلیونها دانشجو و متخصص که هر ساله رقمشان در حال فزونی است ، به صف جویندگان کار می پیوندند .
24 میلیون نفر از جمعیت کشور در روستاها سکونت دارند که شرایط بسیار دشوار گذران زندگی کرده و بسیاری از آنها در حال مهاجرت به شهر ها می باشند . آمار رشد جمعیت نشان می دهد که سالیا نه 5/1 میلیون فقر به جمعیت کشور اضافه شده ، بطوریکه در سال 2050 میلا دی به 140 میلیون نفر می رسد ، با توجه به مراتب بالا بسیار روشن است که فوری ترین اقدام جهت بهبود اوضاع شناخت امکانات و ثروتهای بالقوه جامعه می باشد ، بنابراین تنها راه ممکن تقدم ، سرما یه گذاری در بخش کشاورزی می باشد . میزان آبی که در حال حاضر هر ساله ا ستحصال شده و در دسترس ما قرار می گیرد برابر حدود 90 میلیلرد متر مکعب است که بیش از 3 درصد کل آبی است که در سطح جهان استحصال می گردد . مفهوم این ا رقام آن است که ایران از نظر آب و خاک کشوری ثروتمند است . اما اراضی زیر کشت آبی کشور ایران حدود 5/7 میلیون هکتار یعنی کمتر از 5 درصد کل مساحت کشور است در حالیکه ار اضی مستعد کشور برای کشاورزی بین 30 تا 50 میلیون هکتار بر آورد شده بعبارتی می توان بین 20 تا 30 درصد کل مساحت کشور را زیر کشت قرار داد .
با استفاده از سیستمهای آ بیاری تحت فشار می توان از تلفات آب جلوگیری کرد
از 88 میلیارد متر مکعب آب که هر ساله استحصال می شود حدود 83 میلیارد متر مکعب آن در بخش کشاورزی مصرف می شود که متاسفا نه 63 میلیارد متر مکعب آن به هدر می رود . حال مشخص شد چاره کار جلوگیری از به هدر رفتن آب است تلفات اصلی عمدتاً در داخل مزرعه است که 70 تا 90 درصد تلفات آب را شامل می شود .
دستیابی به راندمان آبیاری بارانی تا راند مان 70 درصد و راندمان آبیاری قطره ای تا 95 درصد است ، یعنی در سیستم آبیاری بارانی تا 20 درصد و در سیستم آبیاری قطره ای تا 5 درصد آب تلف می شود ، در حالیکه آبیاری مزارع به روش سطحی حتی با انجام هزینه های گزاف و تسطیح اراضی راند مان آ بیاری از 50 درصد تجاوز نمی کند و در وضعیت سنتی که اکثر اراضی کشور ما بهمین ترتیب آبیاری می شود حتی کمتر از 35 درصد می باشد . این بدین معنی است که اگر از روشهای آبیاری بارانی و قطره ای استفاده نکنیم 65 درصد آب مزارع از بین می رود و با احتساب آب تلف شده در کانالهای انتقال میزان تلفات از 75 درصد تجاوز نمی کند . لذا با استفاده از سیستمهای آ بیاری تحت فشار می توان از تلفات آب جلوگیری کرد و به یک رشد اقتصادی که بر اساس آن می توان به یک توسعه پایدار اقتصادی ، اجتماعی دست یافت .
آبیاری قطره ای عبارتست از پخش آهسته آب بر سطح یا زیر خاک به صورت قطرات مجزا ، پیوسته ، جریان باریک یا اسپری ریز از طریق قطره چکا نها یی که در طول خط انتقال آب قرار دارند . آبیاری قطره ای دارای روشها و مفا هیم متعددی مانند آبیاری دریپ ، آبیاری زیر بستری ، آبیاری فواره ای و آبیاری اسپری است .
انواع سیستم های قطره ای
آبیاری دریپ :
پخش آهسته آب برسطح خاک به صورت قطرات مجزا یا پیوسته ، یا جریانهای باریک از حفره های ریز آبیاری دریپ نام دارد . در بیشتر موارد آبیاری دریپ و آبیاری تریکل ( قطره ای ) مترادف یکدیگر به کار می روند .
آبیاری زیر بستری :
پخش آهسته آب در زیر سطح خاک از قطره چکانهایی با دبی در حدود آبیاری دریپ ، آبیاری زیر بستر نام دارد . این روش با آبیاری زیر زمینی متداول که در آن ناحیه ریشه گیاه با کنترل سطح ایستابی آ بیاری می شود متفاوت است و نباید اشتباه گرفته شود .
آبیاری فواره ای ( بابلر ) :
پخش آب بر سطح خاک به صورت جریان با ریک یا فواره از سوراخی با دبی بیشتر از آبدهی آبیاری دریپ یا زیر بستری آما معمولاً کمتر از 1 گالن بر دقیقه ، آبیاری فواره ای نا میده می شود . دبی قطره چکان در این آبیاری از سرعت نفوذ نهایی خاک بیشتر است و ایجاد یک حوضچه برای نگهداری یا کنترل پخش آب ضروری می باشد .
آبیاری اسپری :
پخش آب بوسیله یک اسپری یا مه پاش کوچک بر سطح خاک به آبیاری اسپری معروف است . در این روش هوا در پخش آب نقش اساسی را بعهده دارد در حالیکه در روشهای دریپ ، فواره ای و زیر بستری ، خاک عامل اصلی محسوب می گردد .
طرز کار کلی سیستم قطره ای :
در آبیاری قطره ای آب از یک شبکه لوله کم فشار به صورت یک الگوی از قبل تعیین شده ، پخش می گردد . وسیله خروج آب به خاک « قطره چکان « نام دارد . قطره چکا نها از طریق یک نازل باریک یا مسیر جریان طویل ، فشار موجود در شبکه لوله را کاهش می دهند و موجب کاهش دبی تخلیه تا حدود لیتر بر ساعت می شوند .
آب بعد از خروج از قطره چکان توسط نیروها ی کاپیلارتی و ثقل در نیمرخ خاک جریان می یابد ، بنابراین سطحی که به وسیله هر قطره چکان خیس می شود با عوامل محدود کننده جریان افقی آب محدود می گردد . در سیستم های قطره ای دور آبیاری یک روز و حتی در صورت نیاز کمتر امکان پذیر است .
برای درختان و تا کها که گیاها نی دا ئمی با فاصله زیاد از یکد یگر می باشند ، قطره چکا نها به صورت واحد های ساخته شده مجزا بوده و توسط یک زایده به خط انتقال آب مرسوم به « لوله فرعی قطره جکان « ، « شیلنگ لوله فرعی « یا « لوله فرعی « متصل می گردند .
برخی قطره چکا نها به صورت لوله های اسپا گتی شکل بوده و چند خروجی دارند . این امر برای افزایش سطح خیس شده با حدا قل افزایش در هزینه است . برای گیاهان ردیفی کمتر دائمی ما نند گوجه فرنگی ، نیشکر و تو.ت فرنگی ، لوله فرعی و قطره چکا نها را با هم به صورت یک واحد قابل جدا ساختن می سازند که یا سوراخهایی به فواصل 9 تا 36 اینچ دارند مانند لوله دو محفظه ای ویا دیواره های متخلخلی دارند که آب ار آنها به بیرون تراوش می نماید . در هر دونوع سیستم قطره ای ،
لوله های فرعی به خط انتقال آب مرسوم به « مانفولد « متصل می شوند .
برخی قطره چكا نها به صورت لوله های اسپا گتی شكل بوده و چند خروجی دارند . این امر برای افزایش سطح خیس شده با حدا قل افزایش در هزینه است . برای گیاهان ردیفی كمتر دائمی ما نند گوجه فرنگی ، نیشكر و تو.ت فرنگی ، لوله فرعی و قطره چكا نها را با هم به صورت یك واحد قابل جدا ساختن می سازند كه یا سوراخهایی به فواصل 9 تا 36 اینچ دارند مانند لوله دو محفظه ای ویا دیواره های متخلخلی دارند كه آب ار آنها به بیرون تراوش می نماید . در هر دونوع سیستم قطره ای ، لوله های فرعی به خط انتقال آب مرسوم به « مانفولد « متصل می شوند .
محاسن آبیار ی قطره ای :
آبیاری قطره ای آسان ترین راه آب دادن به هر گیاه مانند درختان و تاكها ست و كمبود رطوبت خاك را قبل از پیداش مكش بالاتر اثر مصرف آب به وسیله گیاه از طریق تبخیر و تعرق ، بر طرف می سازد . یك سیستم آبیاری قطره ای به علت كا ربرد موثر آب و نیروی كارگردارای مزایای آگرونومیكی ، آگروتكنیكی و اقتصادی منحصر به فرد است .
صرفه جوئی در میزان آب و هزینه ها : آ بیاری قطره ای هزینه های بهره برداری را كاهش می دهد و این مسئله اساسی در این روش جدید است . سیستم های قطره ای به آب كمتری نسبت به سایر سیستم های متداول آبیاری نیاز دارد . مثلاً در باغات درختان جوان ، آبیاری با سیستم قطره ای تنها نصف آب مورد نیاز آبیاری بارانی یا سطحی مصرف می كند . با مسن تر شدن درختان ، صرفه جوئی در آب با سیستم قطره ای كاهش می یابد ما هنوز برای بسیاری باغداران آبیاری موثر با سیستم قطره ای بعلت كمبود و قیمت بالای آب ، اهمیت دارد . هزینه كارگر برای آبیاری را می توان كاهش داد ، زیرا در سیستم قطره ای كافی است كه پخش آب تنظیم گردیده و سیستم به كار انداخته شود . این تنظیم ها توسط وسایل اتوماتیكی انجام می گیرد كه نیاز به كارگر چندانی ندارد .
عملیات زراعی آسانتر :
از آنجا كه بیشتر سطح خاك هرگز با آبیاری قطره ای خیس نمی شود ، رشد علف هرز كاهش می یابد . در نتیجه هزینه كارگر و مواد شیمیایی برای كنترل علف هرز پائین می آید . همچنین چون با آبیاری قطره ای خاك كمتری خیس می شود ، عملیات زراعی دیگر در باغات را می توان لاینقطع ادامه داد . مثلاً در گیاهان ردیفی ، فاروهائی كه كارگران روی آنها راه می روند نسبتاً خشك و محكم باقی می ماند .
كودها را می توان در آب آبیاری تزریق نمود كه با این كار نیازی یه نیروی كارگر برای پخش آنها روی زمین نیست . برای این منظور كودهای بسیار محلولی در بازار موجود بوده و انواع خدید آنها كودپاشی از طریق سیستم قطره ای را گسترده ساخته است . بعلت كنترل بیشتر روی محل و زمان پخش كود با سیستم قطره ای ، كارایی كود پاشی افزایش یافته است .
به كارگیری آب شور :
آبیاریهای مكرر رطوبت خاك را در حدی نگهمیدارد كه بین دو حالت خیلی خشك و خیلی ترنوسان نمی كند و بیشتر قسمت های خاك از هوای كافی برخوردار است . خیس ماندن خاك بین آبیاریها ، نمكهای موجود در محلول را رقیق تر نگهمیدارد . بهمین جهت در سیستم قطره ای می توان از آب با شوری بیشتری نسبت به سایر روشها ی آبیاری استفاده كرد .
مورد استفاده در خاكهای صخره ای و شیب های تند : سیستم های آبیاری قطره ای را می توان طوری طراحی كرد كه در هر نوع توپوگرافی به نحو موثر قا بل استفاده باشد . در اراضی صخره ای ، حتی اگر فاصله بین درختان نامنظم و اندازه آنها متفاوت باشد ، می توان آبیاری قطره ای را به نحوی موثر به كار گرفت زیرا آب بسیار نزدیك به هر درخت پخش می شود .
معایب آبیاری قطره ای :
هزینه نسبتاً بالا ، گرفتگی قطره چكانها ، ایجاد شوری موضعی و پخش نا منظم و لكه لكه ای رطویت خاك از معایب اصلی سیستم های آبیاری قطره ای بشمار می آیند .
گرفتگی :
چون خروجی فطره چكانها بسیار ریز هستند ، ذرات معدنی یا آلی موجب گرفتگی آنها می شوند . گرفتگی باعث كاهش دبی تخلیه ، غیر یكنواختی پخش آب و در نتیجه صدمه به گیاه می گردد . در برخی موارد ، ذراتی در آب آبیاری موجود است و قبل از ورود به شبكه لوله ها تصفیه نمی شود . در موارد دیگر ، ذرات در داخل خط لوله یا با تبخیر آب از روزنه قطره چكانها بین آبیاریها وارد آب می شوند .اكسید آهن ، كربنات كلسیم و بقایای جلبك و میكروبها در بعضی سیستم های آبیاری تشكیل شده اند . تصفیه شیمیائی آب منجر به حذف یا كاهش مشكل گرفتگی قطره چكانها می گردد .
یكنواختی :
بیشتر قطره چكانها ی قطره ای دارای فشار سرویس پائینی هستند ( 3 تا 20 پی اس آی ) . اگر مزرعه دارای شیب تندی باشد ، دبی قطره چكان در خلال آبیاری تا حدود 50 درصد پیش بینی شده تغییر كرده و بعد از بستن آب ، قطره چكانهای پائین تر همچنان به تخلیه آب ادامه می دهند . برخی گیاهان بیشتر و گیاهان دیگر كمتر آب دریافت می كنند .
شرایط خاك :
بعضی خاكها دارای سرعت نفوذ نهایی كافی برای دریافت دبی تخلیه قطره چكانها نبوده و تولید روان آب یا شرایط ماندابی می نمایند . با دبی تخلیه 1 گالن برساعت ، خاك بایستی دارای سرعت نفوذ نهایی 5/0 اینچ بر ساعت باشد تا قطر دایره تر شده در اطراف قطره چكاناز 2 فوت تجاوز نكند . معمولاً خاكهای شنی ، بویژه با لایه بندی افقی اندك ، برای آ بیاری قطره ای بسیار مناسب می باشند . اینگونه لایه بندی برای آبیاری قطره ای مفید است زیرا حركت جانبی آب را افزایش داده و حجم بیشتری از خاك را مرطوب می سازد . تجربه نشان داده است كه خاكهای دارای بافت متوسط مناسب آبیاری قطره ای بوده ، اما برخی خاكهای بافت ریز روان آب تولید كرده اند .
تجمع نمك :
نمكها در سطح خاك تجمع یافته و خطر بالقوه ای برای گیاه فراهم می سازد زیرا بارانهای سبك املاح را به ناحیه ریشه گیاه منتقل می سازد . بنابراین ، وقتی بعد از دوره تجمع نمك باران می آید ، آبیاری بایستی طبق برنامه ادامه یابد تا به اندازه 5 سانتی متر باران وارد خاك شود و نمكها را از ناحیه ریشه گیاه خارج سازد .
در خلال آبیاری قطره ای ، نمكها در زیر سطح خاك و پیرامون حجم خیس شده خاك با قطره جكان نیز تجمع می یابد . خشك شدن خاك بین آبیاریها موجب حركت معكوس آب خاك و اتنقال نمك از پیرامون ناحیه خیس شده به طرف قطره چكان می گردد حركت آب بایستی همیشه دور از قطره چكان باشد تا از صدمات ناشی از نمك جلوگیری شود .
خطرات :
اگر حوادث كنترل نشده ای موجب قطع آبیاری گردد ، به گیاه سریعاً صدمه وارد می شود . زیرا توان ریشه ها برای گرفتن آب و مواد غذائی به حجم نسبتاً كوچك خاك خیس شده محدود می گردد . جوندگان لوله های فرعی پلی اتیلن را می جوند برای رفع این مشكل و كنترل جوندگان ، بایستی از لوله های فرعی از جنس پی وی سی استفاده كرد .
با شكستن خط لوله انتقال آب اصلی یا درست كار نكردن سیستم تصفیه ، مقداری مواد زاید وارد آب می شود . با بروز این گونه حوادث ، تعداد زیادی از قطره چگانها دچار گرفتگی می شوند كه بایستی تعمیر یا تعویض گردند .
1 ) معرفی سیستم آبیاری قطره ای
در این روش آبیاری ، آب با فشار كم (حدود یك اتمسفر ) پس از گذشتن از دستگاه كنترل مركزی ( در صورت نیاز توام با كود محلول ) بوسیله لوله هائی كه در سطح زمین پخش شده ، پس از عبور از قطره چكانها یی كه در محل های مناسب در مجاورت گیاه قرار داده شده اند ، بصورت قطره قطره و بطور ممتد به اندازه نیاز گیاه به خاك داده میشود .
1 ـ 1 واحد كنترل مركزی
از دستگاههائی تشكیل شده كه آب پمپاژ شده را پس از تصفیه و افزایش كود ( در صورت لزوم ) و با كنترل دقیق میزان دبی جریان و تنظیم فشار وارد لوله اصلی شبكه آبیاری قطره ای می نماید .
1 ـ پمپ 9 ـ دبی سنج
2 ـ پایه شیر تنظیم فشار 10 ـ لوله اصلی
3 ـ شیرتخلیه هوا 11 ـ شیرهای قطعات ( اتوماتیك یا دستی )
4 ـ شیر كنترل 12 ـ لوله نیمه اصلی
5 ـ تانك كود یا دستگاه تزریق كود 13 ـ لوله های لترال
6 ـ شیر لوله اصلی 14 ـ بست ابتدائی
7 ـ فشار سنج 15 ـ شیرهای شستشو دهنده
8 ـ صافی 16 ـ واحد كنترل
وسائل بكار رفته در دستگاه كنترل مركزی عبارتند از :
الف ـ انواع صافی های آب : صافی توری ، صافی سیكلونی ، صلفی شن
ب ـ انواع وسا یل ا ندازه گیری میزان جریان ، شیرهای خودكار كنترل حجمی ، كنتور آب ، شیرهای خودكار كنترل زما نی ، شیرهای یكطرفه و در سیستم های مدرن آبیاری وسا ئل بصورت كا مپیوتری جهت كنترل و قطع و وصل شیرهای آب قطعات آبیاری بصورت اتوما تیك و با برنامه ریزی كامپیوتری
ج ـ دستگاه تنظیم كننده فشار
د ـ شیر تخلیه هوا
ه ـ دستگاه تزریق كننده : تانك كود ، جهت مصرف كود
1 ـ 2 لوله های اصلی و لوله های نیمه اصلی
این لوله ها معمولاً از جنس پلی اتیلن یا P . V . C یا آزبست می باشند ، لوله اصلی آبرا از دستگاه كنترل مركزی به لوله های نیمه اصلی می رساند ( این لوله ها در عمق مناسب در خاك قرار داده می شوند ) .
1 ـ 3 لوله های رابط
جنس این لوله ها معمولاً از پلی اتیلن و بندرت از P . V . C میباشد كه در عمق مناسبی از خاك قرار گرفته و آب را از لوله های نیمه اصلی ( یا اصلی ) گرفته و در لوله های فرعی كه در سطح خاك و در امتداد ردیفهای كشت قرار دارند پخش میكند .
1 ـ 4 لوله های فرعی یا لترالها
این لوله ها از جنس پلی اتیلن نرم بوده كه قطره چكا نها در محلهای مناسبی روی آن نصب می گردد.
1 ـ 5 قطره چكانها
روی لوله های فرعی نصب شده اند . نقش اصلی قطره چكا نها شكستن فشار آب داخل لوله فرعی و ریزش آن بصورت قطره قطره روی خاك می باشد .
1 ـ 6 لوله های فرعی قطره چكا نی
در بعضی مواقع نقش لوله های فرعی و قطره چكانها در هم ادغام شده و در حقیقت لوله های فرعی با سوراخها ئیكه در آن تعبیه می شود و یا از ماده متخلخلی كه ساخته می شود نقش قطره چكانها را نیز ایفاء میكند .
1 ـ 7 بست ابتدا ئی و انتها ئی
بست ابتدا ئی نوعی اتصال پلی اتیلنی می باشد كه لوله فرعی را به لوله رابط وصل می كند و بست انتهائی انتهای لوله را می بندد .
1 ـ 8 اتصا لات
لوله های پلی ا تیلن بوسیله جوش و یا اتصا لات مخصوص بهم متصل میگردد .
1 ـ9 فشار شكن
وسیله ای است كه در صورت نیاز برای كاهش فشار آب در میسر جریان قرار داده میشود . فشار شكن دارای مكانیسم مخصوصی است كه افزایش فشار آب بیش از حد مجاز در ورودی خود را كاهش میدهد ، بطوریكه بعد از فشار شكن فشار آب همیشه ثابت می ماند .
ب ـ 2 انواع آرایش قطره چكانها و سطح خیس شده
در روش آبیاری قطره ای تمام سطح زمین مرطوب نمیگردد بلكه درصدی از آن خیس می شود كه آنرا سطح خیس شده ( P W ) می نامند . مقدار PW به سطح خیس شده توسط هر نقطه ریزش آب ( A W ) ، تعداد نقاط ریزش و آرایش نقاط بستگی دارد .
تعداد نقاط ریزش و انواع آرایش قطره چكانها در روی لوله های فرعی
بطور كلی هر چه نقاط ریزش آب ( تعداد قطره چكانها ) بیشتر باشد و قطره چكانها با آرایش مطلوبتری استقرار داده شوند سطح خیس شده ( P W ) ) بیشتر بوده ولی سیستم گرانتر خواهد بود . برای اقتصادی بودن طرح می توان بجای استفاده از قطره چكانهای ساده ( دارای یك نقطه ریزش آب ) از قطره چكانهای چند شاخه ( دارای چندین نقطه خروج آب ) استفاده كرد .
در اینجا پنج نوع استقرار قطره چكان كه تاكنون معمول بوده و بیشتر مورد استفاده قرار میگردد توصیه میگردد :
ـ آرایش مستقیم یك ردیفه
در این نوع استقرار برای هر ردیف كاشت یك ردیف لوله فرعی اختصاص یافته و قطره چكانها با فواصل ( معمولاً مساوی ) روی آن قرار میگیرند . حاصل كار ایجاد یك نوار مرطوب ( نسبتاً همگن ) در طول ردیف كشت خواهد بود .
این روش آرایش یك آرایش ساده ای است كه كار گذاری آن براحتی انجام میگیرد . مخصوصاً اگر از قطره چكانهای داخل خط A و یا از لوله های فرعی قطره چكانی استفاده سود ، می توان آنرا براحتی نصب و بسهولت جمع آوری نمود . بطور كلی این آرایش در كشت های ردیفی گیاهان یكساله كه در آن نیاز به ایجاد نوار مرطوب در طول ردیف كشت است مناسب و قابل توصیه می باشد . در باغات با فاصله كشت زیاد درختان در روی ردیف ، امكان عدم استفاده ریشه از نوار مرطوب شده در فاصله بین درختان روی ردیف وجود دارد ، بنابراین در فاصله كاشت درختان ( در روی ردیف ) بیش از 6 متراین آرایش توصیه نمی شود .
در این حالت استفاده از روشهای آرایشی لوپ ( حلقه ای ) با استفاده از قطره چكانهای چند شاخه ای در اطراف درخت مورد توصیه است .
ـ آرایش مستقیم دو ردیفی
این آرایش در باغات میوه مسن ، مخصوصاً موقعیكه نوع درختان كشت شده دارای زیشه های توسعه یافته و پراكنده ای است توصیه میگردد . در این روش آرایش قطره چكان چنانكه مشاهده میگردد از دو ردیف لوله فرعی و در دو طرف ردیف كاشت استفاده می شود .
برای كسب حداكثر سطح خیس شده فاصله لوله طرفین ردیف كشت بایستی تا حدی زیاد باشد كه میزان P W برای فاصله قطره چكانهای مورد نظر كمتر از 100 % نشود .
ـ آرایش قطره چكانهای چند شاخه ای
در این آرایش برای هر ردیف از كاشت درختان فقط یك لوله فرعی بكار می رود ولی بجای استفاده از قطره چكان ساده ( با یك خروجی آب ) از قطره چكان با چندین خروجی آب استفاده میشود .
ممكن است برای هر درخت یك عدد قطره چكان كه دارای 6 شاخه خروجی است بكار رود و یا دو عدد قطره چكان با 4 شاخه خروجی و یا سه عدد قطره چكان هر كدام با دو شاخه خروجی مورد استفاده قرار گیرد بهر حال تعداد قطره چكانها و همچنین تعداد شاخه ها قابل تغییراند در این آرایش بایستی سعی شود نقاط ریزش در بیشترین فاصله ممكن كه سطح خشكی در بینشان ایجاد نگردد قرار داده شود تا یدینوسیله حداكثر سطح خیس شده بدست آید . در مقایسه با استقرار لوله فرعی دو ردیفه این آرایش ارزانتر می باشد ولی اشكال عمده آن ثابت كردن نقاط ریزش و مشكلبودن نصب ، جمع آوری و نگهداری این نوع آرایش است .
آرایش قطره چكانها بصورت زیگزاك
در این نوع آرایش برای هر ردیف یك عدد لوله فرعی قرار داده می شود ولی در كنار درخت ، لوله دور زده و به میسر خود ادامه میدهد . قطره چكانها معمولاً فقط در اطراف درخت استقرار می یابد .
این نوع استقرار بدلیل مشكلاتی كه در نصب و همچنین جمع آوری و نگهداری لوله های فرعی ایجاد می نماید كمتر از سایر روشها كاربرد دارد .
آبیاری بارانی
در آبیاری به روش بارانی ،آب با فشار در داخل یک شبکه لوله کشی شده جریان پیدا کرده و سپس از خروجی هایی که روی این شبکه تعبیه شده و آبپاش نامیده می شوند خارج می شود. ساختمان آب پاشها طوری است که هنگامی که با فشاراز آن خارج می شود بصورت قطرات ریز و درشت درآمده و مشابه باران در سطح مزرعه ریخته می شود.به همین دلیل اِن سیستم آبیاری به روش بارانی نامیده می شود.گرچه روش بارانی اساسا برای آبیاری مزارع و باغات ابداع گردید اما از این روش برای اهداف دیگر هم استفاده می شود که مهمترین آنها عبارتند از:
ساختمان آب پاشها طوری است که هنگامی که با فشاراز آن خارج می شود بصورت قطرات ریز و درشت درآمده و مشابه باران در سطح مزرعه ریخته می شود.
مجوز های قانونی :
تعریف: جواز تاسیس مجوزی است که جهت احداث ساختمان و تاسیسات بنام اشخاص حقیقی و حقوقی در زمینه فعالیت های صنعتی بخش سازمان صنایع صادر میگردد.
مراحل صدور جواز تاسیس :
1- پذيرش درخواست متقاضی صدور جواز تأسيس فعاليتهای صنعتی و تكميل پرونده توسط مديريت سازمان سازمان صنایع شهرستان .
2- بررسی پرونده از نظر مدارك و تطبيق با مصاديق والويتهای سرمايه گذاری در واحد صدور مجوز مديريت سازمان صنایع .
3- تكميل پرسشنامه جواز تاسيس ( فرم شماره يك ) توسط متقاضی .
4- ارسال پرونده منضم به فرم شماره يك به اداره مربوطه بمنظور بررسی ، اصلاح و تائيد فرم پرسشنامه جواز تاسيس با استفاده از اطلاعات طرحهای موجود ، طرحهای تيپ و تجربيات كارشناسی و ارجاع پرونده به مديريت .
5- ارجاع پرونده توسط مديريت به واحد صدور مجوز جهت مراحل صدور جواز تأسيس .
شرايط عمومي متقاضيان ( اعم از اشخاص حقيقي يا حقوقي ) دريافت جواز تاسيس
1- اشخاص حقيقی
- تابعيت دولت جمهوری اسلامی ايران
- حداقل سن 18 سال تمام
- دارا بودن كارت پايان خدمت يا معافيت دائم
2- اشخاص حقوقی
- اساسنامه ( مرتبط با نوع فعاليت )
- ارائه آگهی تاسيس و آگهی آخرين تغييرات در روزنامه رسمی كشور
مدارك مورد نياز:
1- ارائه درخواست كتبی به مديريت سازمان سازمان صنایع شهرستان.
2- اصل شناسنامه وتصوير تمام صفحات آن
3- تصوير پايان خدمت يا معافيت خدمت سربازی
4- تصوير مدرك تحصيلی و سوابق كاری مرتبط با درخواست
5- يك قطعه عكس از هريك از شركاء
6- تكميل فرم درخواست موافقت با ارائه طرح صنايع تبديلی و تكميلی
7- پوشه فنردار
8- درصورت داشتن شركت ، ارائه اساسنامه ، آگهی تاسيس و روزنامه ، مرتبط با فعاليت مورد درخواست
اصلاحیه جواز تاسیس :
1- ارسال درخواست متقاضی توسط سازمان سازمان صنایع شهرستان (متقاضی) به مدیریت و ارجاع به واحد صدور مجوز.
2- دبیرخانه در مورد تغییرات مدیریت ضمن بررسی اصلاحیه صادر و به اطلاع اداره تخصصی میرساند.
3- دبیرخانه در موردی که نیاز به کارشناسی تخصصی دارد درخواست را به اداره تخصصی جهت بررسی و اعلام نظر ارجاع می دهد.
4- اداره تخصصی پس از بررسی وتائید به دبیرخانه صدور مجوز ارجاع میدهد.
5- دبیرخانه صدور مجوز پس از تائید مدیر اقدام به صدور اصلاحیه جواز تاسیس نموده و رونوشت آنرا به بخشهای ذیربط ارسال می نماید.
تعریف:
پروانه بهره برداری مجوزی است که پس از اتمام عملیات ساختمان و تاسیسات جهت فعالیت بنام اشخاص حقیقی و حقوقی در زمینه صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش سازمان صنایع صادر می گردد.
صدور پروانه بهره برداری :
1- تکمیل فرم درخواست پروانه بهره برداری توسط متقاضی و تائید و ارسال آن توسط سازمان صنایع شهرستان به مدیریت.
2- ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز جهت بازدید کارشناسان (کارشناس تخصصی) با هماهنگی روسای ادارات تخصصی.
3- تائید رئیس اداره تخصصی و ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز.
4- اخذ استعلام از ادارات ذیربط.
5- تهیه پیش نویس پروانه بهره برداری و تائید مدیریت.
6- صدور پروانه بهره برداری و ارسال رونوشت به بخشهای ذیربط.
مراحل صدور توسعه طرح :
1- تکمیل فرم درخواست توسعه طرح توسط شهرستان (متقاضی) و ارسال به مدیریت.
2- ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز جهت بررسی و اظهار نظر و بازدید کارشناسان (کارشناس تخصصی ) با هماهنگی روسای ادارات تخصصی.
3- دبیرخانه صدور مجوز پس از تائید ادارات تخصصی در کمسیون بررسی طرحها مطرح می نماید و در صورت عدم تایید کمسیون به شهرستان و متقاضی اعلام مینماید و در صورت تایید از ادارات ذیربط استعلام می نماید.
4- ارجاع به اداره تخصصی جهت بررسی طرح توسعه.
5- ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز جهت صدور موافقت با توسعه طرح پس از تایید مدیر.
6- ارسال رونوشت به بخشهای و ادارات تخصصی و سازمانهای ذیربط.
فصل دوم
روش انجام کار
گزارش مختصر بازدید از واحد ها تولیدی با خدماتی مرتبط با موضوع پروژه :
بازدید از محل تولید دستگاه های آبیاری تحت فشار بارانی