خلاصه شرکت:
این شرکت در سال 1381 تاسیس گردیده است . شرکت فوق در پی آن است که تولید آب معدنی وخدمات رسانی آن را مدنظر قرار دهد.
ابتدای ورود شرکت اتاق نگهبانی میباشد وبعد از عبور از محوطه وفضای باز شرکت به ساختمانها وسوله های اداری و تشکیلاتی می رسیم که هر بخش فعالیت مربوط به خود را داراست مانند: دفتر امور اداری، امورکارگزینی، بازاریابی و...
مالکیت شرکت:
مالکیت این شرکت بر عهده 2 نفر از سهامداران میباشد که هر یک به میزان مساوی سرمایه گذاری کرده اند و به نسبت مساوی از سود بهره مند میشوند.
خلاصه هزینه های سرمایه گذاری جهت راه اندازی شرکت:
ازآنجایی که اجرای طرح از نظر وجه سرمایه گذاری در خور توجه است حمایت مالی به صورت جدی از این صنعت نه تنها لازم است بلکه ضروری میباشد و کمکهای مالی میتواند به صورت ارائه تسهیلات بانکی ارزان قیمت، کاهش نرخ مالیات، ارائه امکانات زیر بنایی طرح به صورت یارانه ای، طولانی کردن باز پرداخت تسهیلات بانکی، کمک درشناساندن محصول در بازارهای جهانی میباشد
اقلام اصلی |
مبلغ به میلیون ریال |
سرمایه گذاری ثابت |
000/500/714 |
سرمایه گذاری در گردش |
000/100/47 |
زمین |
000/000/230 |
ساختمان |
000/800/252 |
مکان شرکت وتسهیلات آن:
شرکت مذکور واقع در تهران کیلومتر 15 جاده مخصوص میباشد
تسهیلات شرکت عبارت است از دسترس به اتوبان وبزرگراه
از تسهیلات دیگر مجهز بودن شرکت به وسایل حمل ونقل سریع جهت حمل آب معدنی به سراسر نقاط تهران میباشد
خدمات شرکت:
شرکت فوق خدمات بسیاری را ارائه میکند که عبارت است از:
1-اب معدنی گاز دار: آبی است که پس از تصفیه های لازم وبسته بندی مقدار گاز آن برابر با مقدار گازی باشدکه آب در مظهر چشمه دارد
2-آب معدنی بدون گاز: آب معدنی است که پس از تصفیه و بسته بندی فاقد گاز کربنیک مازاد به مقدار لازم جهت نگاهداری املاح بی کربنات موجود و یا گازهای دیگر باشد
3-آب معدنی گاز دار شده: آب معدنی است که پس از تصفیه های لازم ازمنبع دیگری گاز کربونیک به آن اضافه شود
مقایسه رقابتی:
شرکت های رقیب درصدآن هستندکه فعالیت های خود را در زمینه کیفیت وقیمت آ بمعدنی بهتر کنند. شرکتهایی که با شرکت آب معدنی دماوند رقابت می کنند عبارتند از :آب معدنی ایران، آب معدنی سپیدان و..
همه شرکتهای ذکر شده به دنبال رضایت مشتری می باشند
یکی از دلایل موفقیت شرکت آب معدنی دماوند به دلیل رعایت کردن استاندارهای ملی وکسب استانداردهای مختلف ISO میباشد
نوع، شماره و موضوع استانداردهای تدوین شده شرکت به قرار زیر است
|
|
|
ردیف |
شماره استاندارد |
موضوع استاندارد |
1 |
2591 |
ویژگیهای وحدمجاز آب معدنی طبیعی |
2 |
2441 |
آب معدنی طبیعی قابل شرب |
3 |
2606 |
آئین کار به منظور بهره برداری از آبهای معدنی طبیعی آشامیدنی |
زمینه ها وامکانات فروش:
شرکت مذبور برای پیشرفت در زمینه فروش بسیاری از فعالیت ها را در زمینه چاپ بروشور وتبیلغات به انجام رسانده است مانند:تبلیغات در رادیو وتلویزیون وروزنامه و.. یکی از ایده های منحصر به فردی که در زمینه تبیلغات از طرف یکی از کارشناسان ارائه شده این بودکه تبلیغ آب معدنی به تصویر کشیده شود
مثلا: تلویزیون فردی را نشان می دهد که تشنه جرعه ای آب است و در همان لحظه آب معدنی نشان داده شود و با ذکر خصوصیات و ویژگی های آن تبلیغ به پایان رسد از دیگر تبلیغاتی که در زمینه آب معدنی انجام شده است نصب تابلو بزرگی میباشد که در یکی از بزرگراههای اطراف شرکت نصب شده است که چندی از فوایدآن معدنی ذکر شده است
نحوه اجرای فعالیت یا ارائه خدمات:
شرکت برای خدمات رسانی به مشتریان از افراد مجرب وکارشناس منابع طبیعی بهره گرفته است همانطور که قبلا هم ذکر شده شرکت فوق دارای 4 نفر کارشناس می باشدکه این افراد تا حدود زیادی توانسته اند در زمینه خدمات واجرای فعالیت موثر وکارا باشند.
نحوه فعالیت کارشناسان بدین ترتیب است که هر کارشناس با توجه به مهارت وفکر وایده خویش نظرات خود راعنوان میکند و مدیریت شرکت پس از بررسی نظرات بهترین آن را اجرای فعالیت شرکت انتخاب میکند.
تکنولوژی:
یکی از مزیت های این شرکت استفاده از تکنولوژی های جدید میباشد چنانکه در حال حاضر دستگاه جدیدی را خریداری کرده است که جهت تصفیه آب کاربرد دارد تولید و بسته بندی آب معدنی در کلیه جهان از یک تکنولوژی واحد برخوردار است هر چند که میزان اتوماسیون ماشین آلات مورد استفاده ممکن است با هم متفاوت باشد.
شرکت آب معدنی کوهسار از تکنولوژی تک مرحله ای و یا مرحله ای استفاده میکند در روش تک مرحله ای عملا ماشین آلات با میزان تولید در ساعت کمتری نسبت به ماشین آلات با میزان تولید در ساعت کمتری نسبت به ماشین آلات دو مرحله ای کار می نمایند.
از مهم ترین نقاط قوت ماشین آلات دو مرحله ای امکان ذخیره سازی پری فرم تولید شده میباشد که در زمان مورد نیاز به قسمت تولید بطری هدایت میگردد.
این دو روش تولید نسبت به روش های قبلی به فضای کمتری از نظر نگاهداری بطری نیاز دارد در صورتی که در روش تک مرحله ای میزان انرژی الکتریکی مورد نیاز جهت تولید با توجه به یک مرحله ای بودن آن کمتر میباشد
خدمات آینده
شرکت آب معدنی کوهسار قصد دارد در آینده محصولات دیگری را ارائه دهدکه عبارتند از: نوشابه گاز دار- ماء الشعیر –دوغ و...
اگر شرکت بتواند این چند محصول را در آینده خدمات دهد میتواند سهم بازار بیشتری را به خود نسبت دهد.
خلاصه تجزهی وتحلیل بازار:
بازار این نوع محصول بیشتر در فصول گرم رایج ومتداول است وسهم بازار بیشتری را کسب میکند
این شرکت از آغاز فعالیت خود سهم بازار زیادی را تحت سلطه خود درآورده است وروند رو به رشدی را پشت سر گذاشته است
اين شركت از آغاز فعاليت خود سهم بازار زيادي را تحت سلطه خود درآورده است وروند رو به رشدي را پشت سر گذاشته است
ارائه يك نمودار به طور خلاصه در زير آمده است
بخش بندي بازار:
بيشتر سهم بازار را عمده فروشان به عهده دارند و بعد خرده فروشان و.... بيشتر افراد جوان خصوصا ورزشكاران خواستار آب معدني مي باشند و آن را مصرف مي كنند
ازنظر جنسيت تمايل زنان به آشاميدن آب معدني بيشتر از مردان ميباشد
افرادي كه در محيط كار هستند- دانش آموزاني كه مشغول به تحصيل هستند وافراد ديگر آب معدني مصرفي مي كنند
پيش بيني فروش:
000/000/100/29=970×000/000/30= پيش بيني فروش
سود وزيان ساليانه به قرار زير است:
(ارقام به ميليون ريال است)
نقطه سربه سر شركت به قرار زير است:
تيم مديريتي:
شركت فوق براي پيشبرد اهداف خود از مديران بسياري كمك مي گيرد تا بتواند ضمن خدمات رساني به مشتريان رضايت آنها را كسب كند تيم مديريتي شركت شامل: مدير بازرگاني، مدير كنترل كيفيت، مدير كنترل پروژه ميباشد.
هر يك از اعضاي تيم وظايف از پيش تعيين شده اي را به انجام مي رسانند
كمبود هاي مديريتي:
تنها كمبودي كه شركت در زمينه مديريت دارد مربوط به بازرسين كنترل كيفيت است كه چون از اطلاعات كامل برخوردار نيستند در پاره اي از فرايندهاي آماري وكمي ممكن با مشكل مواجه شوند
جدول شماره 3-2 حدود بازتركيبات شيميايي آب معدني
-كوري :مقدار راديواكتيو منبعي است كه در هر ثانيه 10×7/3 درانتگراسيون انجام دهد.
تركيبات زير در آب معدني مجاز نمي باشد:
1)تركيبات فنلي
2) باقيمانده سموم
3)تركيبات حلقوي چند هسته اي
4)مواد موثر در كشش سطحي(مواد پاك كننده)
5)ويژگيهاي بهداشتي
مظهر چشمه بايد كاملا بهسازي و اطراف آن غيرقابل نفوذ گرديده و به سهولت قابل تميز كردن باشد.
استانداردهاي بسته بندي ونشانه گذاري آب معدني
آب معدني بايد در محل نزديك به چشمه ودر ظروف غيرقابل نفوذ پر وبسته بندي گردد حجم مجاز طروف حداكثر 4 ليتر ميباشد كه به نوع تركيبات شيميايي آب و ظرف بستگي دارد.
آب معدني بايد داراي برچسبي با مشخصات زير ميباشد
1)آب معدني طبيعي
2)وزن خالص با حجم محتوي در سيستم كشوري كه فرآورده در آن به فروش مي رسد.
3)نام ونشان كارخانه توليد شده (علامت كارخانه توليد كننده)
4) مواد متشكل(نتايج آزمايش فيزيكي و شيميايي)
5) ذكر آب معدني گاز دار و يا گاز دار شده
6)بر چسب تركيبات خاص آب معدني يك يا چند مورد از عبارات زير بايد در محلي نزديك به نام آب معدني نوشته شود
الف) قليايي-چنانچه آب معدني حاوي مقدر بيشتر از 600 ميل گرم در ليتر بي كربنات باشد.
ب)اسيدي: چنانچه آب معدني حاوي مقادير بيتشر از 1000 ميلي گرم در ليتر نمك طعام باشد.
ج)نمكين: چنانچه آب معدني محتوي بيشتر از 1000 ميلي گرم در ليتر نمك طعام باشد.
د) محتوي فلوئور : چنانچه مقدار فلوئور آب معدني بيشتر از 1 ميلي گرم در ليتر باشد.
ه) محتوي آهن: چنانچه مقدار آهن آب معدني بيشتر از5 ميلي گرم در ليتر نمك
قيمت داخلي وجهان محصول
قيمت داخلي وجهان آب معدني ارتباط مستقيمي با كيفيت و ويژگيهاي آن دارد با توجه به اينكه مصرف آب معدني در داخل كشور هنوز فراگير نشده است و ميزان عرضه وتقاضا جهت اين محصول در داخل كشور محدود ميباشد به نظر نمي رسد كه قيمت محصول با توجه به الگوي مصرف فعلي يك رقم واقعي ومناسبي باشد با تغيير الگوي مصرف آب كه يك امور غيرقابل اجتناب در آينده نزديك خواهد بود قيمت آن از يك روند واقعي عرضه وتقاضا تبعيت مي نمايد. در حال حاضر قيمت 8 توزيع داخلي اين محصول در بطريهاي 5/1 ليتري PET معادل 1500 ريال ميباشد.و جهت بطريهاي 2 ليتري آن 1800 ريال قيمت گذاري گرديده است.
قيمت جهاني آب معدني (MINERAL WATER) و آب شرب(DRINK WATER) با توجه به كيفيت آب بسيار متنوع ميباشد و جهت آب معدني (2/1 –7/0)دلار در كشورهاي مختلف و آب هاي معدني مختلف تغيير قيمت مي نمايد و بطور ميانگين قيمت عرضه آن حدود 85/0 دلار ميباشد.
ميانگين قيمت عرضه آب شرب (DRANK WATER) در كشورهاي اروپايي وكشورهاي خليج فارس حدود 6/0 –45/0 دلار ميباشد.
6-1 موارد مصرف و كاربرد
آب معدني و آب شرب به عنوان يكي از نيازهاي اساسي روزمره انسان واستمرار حيات ميباشد ميزان نياز روزمره هر فرد 2-1 ليتر ميباشد كه بستگي به شرايط آب وهوايي سن .سال دارد. استفاده از آب آشاميدني سالم و گوارا يكي از مهمترين فاكتورهاي مصرف آب ميباشد كه از ساليان بسيار دور به آن توجه شده است منشا حدود 80درصد از بيماري هاي انسان عدم دسترسي به آب سالم است هفتاد وپنج درصد از مردم جهان سوم از امكانات آب براي مصارف بهداشتي محرومن بنابراين زمان اين تصور نادرستكه آب سالم به هر ميزان كه مورد نياز باشد به وفور در دسترس است ديگر سپري شده است واقعيت آن است كه آب سالم و گوارا كمياب و گرانبها ميباشد آلودگي ها با ايجاد تغييرات نامطلوب در خواص فيزيكي ،شيميايي وبيولوژيكي كيفيت آب راتنزل مي دهند ودر مراحلي آب را از حيطه انتفاع ساقط مي نمايند. برخي از آلودگي ها زوال پذيرند وبه آساني تجزيه ويا تقليل داده ميشوند. نظري مواد زائد كشاورزي وحيواني وفاضلاب هاي انساني بعضي از آلاينده ها نيز انحطاط ناپذيرند مانند جيوه ،سرب و برخي از (تركيبات پلاستيك ها كه از افزايش آنها در آب بايد جدا جلوگيري شود.
كشورهاي مختلف با توجه به شرايط اجتماعي صنعتي وكشاورزي 2 وانواع آلاينده ها وپساب هاي ناشي از فعاليت هاي انساني .استانداردهاي خاصي براي خود تهيه كرده اند. بسياري از عوامل تشكيل دهنده اين استانداردها در سطح جهاني يكسان و يا مشابه و همخوان مي بانشد وجود عناصر در آب آشاميدني به ميزان بالاتر از حدمجاز تاثير مخربي بر سلامت انسان مي گذارد و آب را به منشاء بيماريهاي گوناگوني مبدل مي سازد مقادير غير مجاز ارسينك باعث سرطان پوست ميشود كادميوم عنصري بسيار سمي است و مانع تنفس سلول اي بدن ودر نتيجه باعث اختلالات ژنتيكي ميگردد سرب در استخوان ها ذخيره ميشود وميتواند با كلسيم استخوان به تبادل يوني بپردازد كه نتيجه آن ناراحتيهاي استخواني است آلومينيوم نيز به نوبه خود در افرادي كه دياليز ميشوند. از طريق ممانعت از رسوب كلسيم بر روي استخوان ها اثر منفي ميگذارد جيوه، سيانور. سلنيوم در صورتي كه بيش از حد مجاز در آب شرب وجود داشته باشد اثرات نامطلوبي بر روي كليه مغز وسيستم عصبي مي گذارد.
سولفات ،فسفات وتركيبات ازت دار مانند امونياك، نيترات، نيتريت ها نيز پيامدهاي خاص خود را دارند ودر صورتي كه افزون بر حدمجاز استفاده شوند موجب بيماريهايي هم چون اسهال( سلوفات ها) وناراحتي هاي عصبي(فسفات ها) مي گردند. براساس آمارهاي سازمان هاي جهاني بخش كمي از جمعيت جهاني به آب شيرين وگوارا دسترسي دارند.
7-1 كالاي جايگزيني
هيچگونه كالاي جايگزيني جهت تامين آب مورد نياز روزانه تاكنون بدست نيامده است مصرف آب معدني و يا آب شرب يكي از طبيعي ترين راه هاي تامين آب مورد نياز انسان ميباشد. تامين آب مورد نياز روزانه به صورت بسياري محدود مي تواند از طريق آب موجود در بعضي از كالاهاي توليدي ديگر به طور موقت تامين گرد كه اين امر ميتوان بسيار موقتي باشد نظير تامين آب روزانه از طريق استفاده از ساير نوشيدني ها نظير نوشابه هاي گاز دار،آب ميوه جات ك بيش از 90%اين محصولات نيز آب ميباشد اين امر صرفا جهت چند روز يا درصدي از تامين آب روزانه فرد مي تواند باشد كه هم به علت هزينه بالاتر آن وهم عدم جايگزين كامل به جاي آب شرب روز به از اهميت نابسيار كمي برخوردار ميباشد.
8-1 اهميت استراتژيكي كالا در دنيا
آب اين ماده حياتي نقش بسيار مهمي در شكل گيري تمدنها واستمرار آنها داشته است. مروري بر سوابق تمدنهاي كه در طول تاريخ شكل گرفته وشكوفا شده اند.نشانگر اين واقعيت است كه وجود آب و امكان دسترسي به آن يكي از كليدي ترين عوامل استحكام فراگيري و استمرار آنها بوده است. جوامع متمدن وتوسعه يافته براي تامين نيازهاي خود تاسيسات مهندسي ايرانيان اشاره كرد نقش آب در توسعه هعواره در تاريخ به عنوان يك شاخص استراتژيك مطرح بوده است. افزايش جمعيت و نياز به توليد بيشتر مواد غذايي از طريق آبياري به شيوه هاي مختلف پراكندگي وتوزيع مكاني اسكان جمعيت وتوسعه مناطق شهري، وقوع انقلاب صنعتي وتوسعه سريع صنايع نياز بشر به توليد انرژي بيشتر واز جمله نيروي برقي-آبي استفاده از منابع آب براي پرورش آبزيان وبالاخره تغييرات اساسي كه در الگوي زندگي بشر به وجود آمده است نقش استراتژيك آب را كاملا پچيده كرده است افزايش تقاضا براي آب و اوجگيري رقابت بين مصرف كنندگان مختلف موجب شده انسان براي ايجاد موازنه وتعادل بين توزيع نيازها ومنابع آب موجود مستقيما در وضعيت طبيعي رودخانه ها دخالت كند وبا ايجاد تاسيسات گوناگون ذخيره وتوزيع آب شرايط طبيعي را به منظور تامين نيازهاي خود تغيير دهد از طرف ديگر نياز به توسعه در كليه شئون اقتصادي جامع باعث شده طرحهاي مختلف توسعه مناب آب در يك ناحيه جغرافيايي و درسطح حوزه آبريز متمركز شوند وازسوي ديگر موضوع انتقال بين حوزه اي آب براي تامين يا حفظ شرايط توسعه اجتماعي-اقتصادي در حوزه هاي كم آب مطرح گردد.
چرخه آب كره زمين نشان مي دهد كه سالانه به طور متوسط حدود 576000 ميليارد متر مكعب حجم آب از سطح كره زمين تبخير ميشود وبه همان ميزان نزولات جوي در سطح كره فرو مي ريزد- مقادير تبخير وبارندگي اقيانوس ها و خشكيها با هم برابر نيستند ميزان تبخير متوسط از سطح اقيانوسها نزديك به 504000ميليارد متر مكعب در سال است د رحالي كه تنها حدود 458000 ميليارد ليتر مكعب بارندگي بر روي آن ها مي بارد. تفاضل اين دو رقم يعني حدود 46000 ميليارد متر مكعب به صورت توده هاي ابر به سوي خشكيها حركت نموده همراه با 72000 ميليارد متر مكعب تبخير وتعرق سالانه دريها جمعا 118000 ميليارد متر مكعب بارندگي بروي خشكيها را به وجود مي آورد در عوض سالانه نزديك به همين ميزان يعني حدود 46000 ميليارد متر مكعب جريان سطحي وزيرزميني از خشكيها به اقيانوسها و درياها وارد ميشود و چرخه آب در طبيعت كم وبيش به همين ترتيب طي سالهاي مختلف تكرار ميشود. در جدول زير تراز متوسط سالانه چرخه آب در قاره ها واقيانوس ها نشان دهده ميشود.
جدول(4-2) تراز متوسط سالانه چرخه آب در دره ها واقيانوس ها (ميليارد متر مكعب)
متوسط بارندگي ساليانه ايران 251 ميليمتر است كه اختلاف قابل توجهي با متوسط بارندگي هر يك از قاره ها دارد وتنها بارندگي كشورهاي نيمه خشك وصحرايي برخي از قاره ها قابل مقايسه ميباشد اين مقايسه نشان مي دهد كه متوسط بارندگي در سطح كشور ايران حدود 30 درصد متوسط بارندگي در مجموع خشكييهاي كره زمين( 831 ميليمتر و 33 درصد متوسط بارندگي در قاره آسيا 732 ميليمتر ميباشد.
درزير مقايسه تراز متوسط چرخه آب قاره اي كره زمين وايران نشان داده شده است.
جدول شماره (5-2) مقايسه از متوسط چرخه آب قاره ها كره زمين وايران
سهم ايران از موجودي آب كره زمين با كسر كردن حجم آب تبخير شده از كل بارندگي مجموع جريانهاي سطحي وزير زمين كشور برابر 117 تا حداثر 120 ميليارد متر مكعب براورد شده است مقايسه اين مقدار آب با حجم امكانات بالقوه منابع آب قاره ها تفاوتهاي بارزتري را نشان مي دهد چنانچه مجموع جريانهاي سطحي و زيرزميني بر وسعت كل خشكيها جهاني تقسيم شود متوسط سالانه براي هر هكتار از خشكي هاي كره زمين حدود 2975 متر مكعب وبراي سطح قاره آسيا 3000 متر مكعب و براي ايران فقط 14/7 متر مكعب براي هر هكتار در سال است به عبارت ديگر سهم امكانات بالقوه منابع آب در ايران كمتر از يك چهارم سهم آبي ميباشد كه به طور متوسط به هر هكتار زمين در دنيا و يا قاره آسيا تعلق مي گيرد.
براساس آمارهاي سازمان فائو975 درصد از ذخاير آب كره زمين را آبهاي شور اقيانوسها و درياها تشكيل مي دهند و تنها 6/2 درصد از ذخاير آب كره زمين آبهاي شيرين است كه قسمت عمده آن به صورت يخهاي دائمي قطبي است ذخاير آب هاي زير زميني كشور تا عمق 500 متري حدود 1500 ميليارد متر مكعب برآورد شده و با توجه به اينكه ضريب ذخيره در اعماق سريعا كاهش مي يابد ميزان ذخيره تا عمق 5000 متر حداكثر دوبرابر آن ومعادل 3000 مترمكعب تخمين زده ميشود.ميزان ذخاير موجود در درياچه سدها(آب سطحي) و درياچه هاي آب شيرين كشور حدود 43 ميليارد است كه حدود 34% درصد ذخاير دنيا در آبهاي سطحي ودرياچه هاي آب شيرين كشور ما وجود دارد.
مقادير جريان سطحي در مبادي ورودي به دشتها و ميزان تخليه آب زيرزميني( چاه،چشمه، قنات) و تعداد منابع آب زيرزميني( چاه،چشمه ،قنات) در حوزه هاي آبريز اصلي كل كشور طي پنجسال 71-66 نشان داده شده است.
جدول شماره 4-تعداد منابع آب زيرزميني( چاه-چشمه-قنات) در حوزه هاي آبريز اصلي كل كشور طي پنج سال 77/66
(جدول شماره 6-2) ميزان تخليه منابع آب زير زميني( چاه،چشمه، قنات) در پايان هر سال آبي
ارقام داخل پرانتز مربوط به تخليه از چشمه ها ميباشد كه در جمع كل نيز منظور گرديده است.
جدول شماره 7-2 مقايسه جريان سطحي پنج سال اخير در حوزه هاي آبريز اصلي كشور و مقايسه آن با 26 سال گذشته
جدول شماره (14-2) ليست طرحهاي آبمعدني در كشور
اگر امكانات بالقوه منابع آب نسبت به جمعيت مورد توجه قرا رگيرد سهم هر نفر از جمعيت5 ميليارد و300 ميليوني دنيا به طور متوسط 7600 متر مكعب در سال است در حالي كه سهم هر نفر از جمعيت 60 ميليوني ايران تنها 196 متر مكعب در سال خواهد بود توزيع نامتعادل امكانات بالقوه منابع آب در سطح كشور به ويژه در مورد جريانهاي سطحي مشكل كنترل وانتقال آب از نقطه اي به نقطه ديگر را نيز به موانع ذكر شده اضافه مي نمايد سهم اندك ايران از موجودي آب هاي شيرين كره زمين ومشكلات بهره برداري از آن اين واقعيت را مطرح سازد كه علاوه بر ضرورت صرفه جويي بايد روشهاي مناسب استفاده از آب شناسايي و به كار گرفته شود واز حداكثر پتانسيل آب موجود به صورت بهينه يا الگوهاي جديد استفاده نمود همانگونه كه درجدول شماره (9-2) نشان داده شده است ميزان برداشت آب از چشمه هاي موجود كشور در سال آبي 71-70 برابر با 8/7 ميليارد متر مكعب بوده است در صورتي كه صرفا يك درصد از اين منابع آبي داراي ويژگيهاي آب معدني قابل قبول باشد وقابليت بسته بندي داشته باشد ساليانه 70 ميليون متر مكعب آب يا 35 ميليارد به بطري 5/1 ليتري قابليت بسته بندي وعرضه دربازارهاي داخلي و خا رجي را خواهيم داشت در صورتي كه در حال حاضر صرفا ميزان توليد وبسته بندي وعرضه آب در سطح كشور ساليانه كمتر از 7ميليون بطر ميباشد.
9-1 كشورهاي عمده توليد كننده ومصرف كننده محصول
كشورهاي عمده توليد كننده آب معدني در اروپا كشورهاي فرانسه، انگلستان، اسپانيا ودر سطح كشورهاي آسيايي وژاپن ودر سطح اروپايي شرقي ،چكسلواكي ،لهستان ميباشد.
ميزان توليد آب معدني در سطح هر يك از قاره هاي جهان به شرح جدول زير ميباشد.
جدول شماره (9-2) ميزان توليد آب معدني در جهان
ميزان تقاضا جهت آب سالم و بهداشتي با توجه به اينكه بيش از 50% از جمعيت دنيا از مصرف آب سالم وبهداشتي برخوردار نمي باشند به نظر مي رسد بايد بيش از چند برابر ميزان توليد وعرضه فعلي باشد در حال حاضر مصرف كنندگان عمده آب معدني و آب بسته ندي شده اقشا رمرفه دنيا مي باشند در صورتي كه قريب به بيش از 99 درصد جمعيت دنيا از آب غيربسته ندي استفاده نمايند كه از اين رقم بيش از 50% آنها از آب سالم وگوارا برخوردار نمي باشند.
وضعيت عرضه وتقاضا
1-2 بررسي ظرفيت بهره برداري وروند توليد از آغاز برنامه اول تاكنون ميزان توليد آب معدني ارتباط مستقيمي با ميزان صادرات آن طي دو برنامه گذشته داشته است و ميزان توزيع ومصرف داخلي آن نيز براساس مطالعات انجام شده معادل ميزان صادرات آن بوده است.باتوجه به عدم دسترسي به آمار مستند و دقيق توليد اين واحدها ميزان وروند آن را ميتوان از ميزان صادرات محصول طي دو برنامه گذشته مورد بررسي قرار داد لازم به ذكر است كه طي دو برنامه گذشته صرفا دو و احد توليدي به طور غيرمنسجم به توليد آب معدني اقدام نموده است وهيچگونه سياست مشخصي ومعيني از طرف اين واحدها جهت توليد و صادرات محصول انجام نگرفته است و بعضا بعلت مشكلات بهداشتي وفني كيفيت صادرات محصول از استاندارد مربوطه برخوردار نبوده است و باعث گرديده است كه لطمه بزرگي به صادرات اين محصول فراهم آيد.
جدول زير ميزان صادرات ومصرف داخلي آب معدني و جمع كل توليد را در طي سالهاي 76-70 نشاني مي دهد.
جدول شماره (11-2)
براساس آخرين آمار وزارت صنايع واحدهايي كه داراي پروانه بهره برداري مي باشند به شرح زير مي باشند
واحدهاي توليد آب معدني
جدول شماره (12-2)
لازم به توضيح است از واحدهاي فوق كه داراي پروانه بهره برداري مي باشند صرفا 2 واحد عملا طي سالهاي گذشته مبادرت به توليد نموده اند كه عبارتند از آب معدني دماوند و شركت آب معدني ديمه چشمه كه طي سنوات گذشته به طور ميانگين 12 ميليون ليتر آب معدني توليد نموده اند طرح هايي كه طي سال جاري به توليد خواهند رسيد به شرح زير مي باشند.
ظرفيت طرحهاي در حال راه اندازي
لازم به توضيح است اختلاف ظرفيت پروانه اي واحد با ظرفيت توليد به علت ايجاد گلوگاه در ماشين آلات توليد بطري (PET) ميباشد كه عملا در حال حاضر بدون نصب وتامين ماشين آلات جديد توليد بطري امكان توليد با ظرفيت بالاتر را ندارند.
2-2بررسي وضعيت طرحهاي در دست اجرا
براساس آخرين آمار اخذ شده از اداره كل آمار وبررسي هاي آماري وزارت صنايع تعداد طرحهاي موجود آب معدني كه داراي جواز تاسيس معتبر مي باشند 54 طرح ميباشند ميزان پراكنش طرحهاي مذكور در سطح كشور به شرح جداول شماره(13-2) ميباشد:
جدول شماره (13-2) ميزان پراكنش طرح ها آب معدني در سطح كشور
از مجموع 54طرح فوق تعداد 17 طرح داراي پيشرفت فيزيكي 40-20 درصد و تعداد 7 طرح داراي پيشرفت فيزيكي بالاي 40 درصد ميباشد
ظرفيت طرحهاي داراي جواز تاسيس معتبر 2/3394 ميليون ليتر درسال ميباشد. سطح تكنولوژي طرح هاي مذكور در قسمت پركن خط توليد داخلي و از يك تكنولوژي يكساني برخوردار ميباشد وصرفا ميزان اتوماسيون ماشين آلاتي كه ممكن از خروج وارد شده باشد فرق داشته باشد در حال حاضر با توجه به ساخت قسمتهاي مختلف ماشين آلات پركن آب معدني در داخل كشور ترجيح داده ميشود هم به لحاظ صرفه جويي ارزي و هم اقتصادي بودن آن را از داخل كشور تامين گردد.
بخش دوم ماشين آلات طرح شامل ماشين آلات توليد ظروف مورد نياز ميباشد تاكنون به علت عدم امكان ساخت آن در داخل كشور از خارج تامين گرديده است كه سطح تكنولوژي اين ماشين آلات در كشورهاي مختلف متفاوت ميباشد و اغلب ماشين آلات وارد شده به كشور از كشور ژاپن انتخاب گرديده است.
3-2بررسي روند واردات محصول از آغاز برنامه اول
آب معدني به عنوان يك محصول توليدي هيچگاه به صورت رسمي وارد كشور نگرديده است و صرفا توسط بعضي از مسافران وهمچنين جهانگردان خارجي همراه مسافر يك يا چند بطر به كشور وارد شده است كه به هيچ وجه ارزش اقتصادي در بر نداشته است.
4-2 بررسي روند مصرف از آغاز برنامه اول
روند مصرف آب معدني از آغاز برنامه اول توسعه اقتصادي كشور رو به رشد بوده است با توجه به اينكه آمار دقيقي از مصرف داخلي كشور طي دو برنامه گذشت در دست نمي باشد وصرفا با بررسي ميزان توليد وصادرات آن ميتوان ميانگين مصرف داخلي كشور را تخمين وبرآورد نمود طي سالهاي 76-70 ميانگين صادرات آب معدني ساليانه 6 ميليون ليتر ميباشد كه طي 10 سال گذشته از يك روند مثبتي برخوردار بوده است. ميزان توليد محصول طي 10 سال گذشته به طور ميانگين ساليانه 12 ميليون ليتر بوده است كه اين ميزان نيز يك روند مثبتي را نشان مي دهد با توجه به روند ميليون ليتر بودها ست كه اين ميزان نيز يك روند مثبتي را نشان مي دهد با توجه به روند ميزان توليد وصادرات اين محصول ميانگين مصرف داخلي كشور ساليانه طي 10 سال گذشته حدود 6ميليون ليتر بوده است كه اين رقم نيز از يك روند مثبتي برخوردار بوده است با توجه به ميانگين مصرف آب معدني در كشور ميزان سالانه مصرف آن طي سال هاي مورد بررسي 6-5 ليتر در سال بوده است ميزان مصرف آب معدني و آب بسته بندي شده تا پايان برنامه سوم اقتصادي به دلايل زير از يك رشد چشم گيري بر خوردار خواهد گرديد وپيش بيني ميگردد ميزان مصرف سرانه آب ده ليتر در سال افزايش بايد عمده ترين دلايل افزايش ميزان سرانه آب معدين وبسته بندي شده در كشور عبارتنداز:
1)بهينه كردن مصرف آب آشاميدني
2)عدم امكان تامين آب شرب سالم وبهداشتي در شهرهايي كه داراي جمعيت بيش از يك ميليون نفر ميباشد از طريق ابرساني با شيوه هاي سنتي وقبلي
3) مقرون به صرف بودن آب رساني آب شرب مصرفي از طريق بسته بندي آب معدني
4) محدوديت دستيابي به آب هاي شيرين وگوارا
5-2بررسي روند صادرات محصول از آغاز برنامه اول اقتصادي كشور وامكان توسعه صادران آن
ميزان صادرات آب معدني از آغاز برنامه اول توسعه اقتصادي كشور به شرح جدول شماره (5-2) زير ميباشد همانگونه كه در جدول مذكور مشاهده ميشود وسعت وپراكنش صادران آناز طيف وسيعي برخودار ميباشد. اما متاسفانه از نظر كمي در مقايسه با صادرات جهاني آن سهم بسيار ناچيزي را دارا ميباشد در صورتي كه با صادرات محصول برخورد جدي گردد ميتواند از يك روند جهشي بسيار خوبي برخوردار گردد.ميزان صادرات آب معدني كشور فرانسه با توجه به اينكه از نظر دارابودن ميزان آب دهي چشمه هاي آب معدني بيش از كشور نمي باشد داراي صادراتي معادل 3 ميليارد دلار در سال ميباشد.
6-2 بررسي نياز به محصول با اولويت صادرات تا پايان برنامه سوم
ايران از نظر كثرت چشمه هاي آب شيرين وگوارا كه اكثر آنها ا زنظر كيفيت آب همرديف آبهاي معدني مهم دنيا مي باشند پتانسيل بسيار خوبي را جهت توليد وبسته بندي وصادرات آب معدني در كشور فراهم آورده است. در سال 1370 تعداد چشمه هاي حوزه هاي آبريز كشور 31600 عدد با ميزان تخليه آب 8/7 ميليارد متر مكعب بوده است در صورتي كه بر برنامه ريزي انجام شده صرفا تا پايان برنامه سوم توسعه اقتصادي كشور 1 درصد از ميزان آب تخليه شده از چشمه هاي كشور را بتوان در بطري پر وبسته بندي نمود ميزان توليد آب معدني در سال به 9/3 ميليارد بطري(2ليتري) افزايش خواهد يافت در صورتي كه با توجه به نياز به بازارهاي جهاني ايران صرفا 5 درصد از سهم صادرات آب معدني فعلي جهان را به خود اختصاص دهد معادل 75/1 ميليارد ليتر يا معادل 2/1 ميليارد بطري 5/1 ليتري آب معدني صادر خواهد نمود و با توجه به قيمت ميانگين آبهاي معدني قابل عرضه در بازارهاي جهاني كه 8/0 دلار در هر بطري ميباشد ميزان درآمد ارزي ناشي از آن معادل حدود يك ميليارد دلار خواهد بود.
با توجه ظرفيت توليد واحدهاي موجود آب معدنيكه 20ميليون ليتر در سال ميباشد. جهت توليد وصادرات 2/1 ميليارد بطر 5/1 ليتري نياز به بهره برداري از 60 واحد صنعتي توليد آب معدني در كشور مي باشيم كه با توجه به حجم سرمايه مورد نياز طرح وتسهيل در امر صادرات ووارد شدن به بازارهاي جهاني آب پيشنهاد ميگردد اجراي طرح از طريق سرمايه گذاري مشترك و يا بيع متقابل انجام گردد.
3-بررسي اجمالي تكنولوژي و روش هاي توليد وعرضه محصول در كشور ومقايسه آن با ديگر كشورها
تكنولوژي و روش هاي توليد آب معدني را ميتوان به دو بخش عمده تقسيم نمود
الف) آماده سازي وسالم سازي وپركردن (FILLING) آب معدني
ب) توليد ظروف مورد نياز جهت بسته بندي آب
در زير به شرح روش توليد هر يك از دو بخش فوق اشاره ميگردد.
آماده سازي و سالم سازي آب
در اين قسمت آب معدني هدايت شده از منابع آب معدني هدايت شده از منابع آب طي مراح زير جهت انتقال به خط پر كن آماده ميگردد از آنجايي كه براساس تعاريف انجام شده محصول آب معدني، آب طبيعي خارج شده از منابع آب(چشمه و يا چاه) ميباشد كه بدون هيچگونه تغييري در تركيبات شيميايي آن در بطري پر شده باشد لذا جهت آماده سازي صرفا از مراحل زير استفاده ميگردد.
1)انتقال از منابع آب:
در اين مرحله با توجه به محل استقرار چشمه و يا آب زيرزميني، آب ازمنابع مذكور به صورت كاملا بهداشتي به منابع ذخيره آب هوايي و يا زيرزميني واحد منتقل ميگردد طي اين مرحله ضمن ته نشيني مواد خارجي سنگين سعي ميگردد از هرگونه آلودگي جنبي آب جلوگيري بعمل آيد.
2)مخازن ذخيره آب:
جهت هدايت آب به مراحل مختلف وامكان ذخيره سازي آب در واحد معمولا از منابع ذخيره هوايي و يا زيرزميني با توجه به ظرفيت خط توليد استفاده ميگردد اين منابع ذخيره سازي به نحوي طراحي مي گردند كه هر گونه آلودگي هاي شيميايي وميكروبيولوژيك در آب جلوگيري نمايند.
3)فيتلراسيون آب:
جهت حذف مواد معلق وشناور در آب از فيلترهاي شني مناسب در اين مرحله استفاده ميشود اين فيلتر ها طوري طراحي مي گردند كه آب با فشار معيني از يك بستر شني با سايزهاي متفاوت عبور داده ميشود و مواد معلق آن حذف ميگردد. اين فيلترها با مكانسيم يكسان به صور مختلفي ساخته ميشود كه صرف نظر از نوع آن همگي داراي مكانيسم وكاربري يكسان هستند.
4)تعديل طعم آب و رنگ وبو(PURIFFICATION)جهت حذف هر گونه بو احتمالي در آب وهمچنين حذف رنگهاي احتمالي آن در اين مرحله آب از يك بستر كربن اكتيو عبور داده ميشود كه طي آن آب از هر گونه بو ورنگ غيرطبيعي عاري ميگردد.
5)مرحله فيلتراسيون نهايي آب POLISHING