مقدمه
روند تغییر و تحولات در جامعه امروزی آنچنان سریع و شتابان شده است که پیشبینی آینده مقدور نیست .
حرکت کشور ها به سوی یکپارچگی در زمینه های اقتصادی و فرهنگی و پدیده جهانی شدن ، بر اقتصاد و الگوهای کسب و کار در سرتاسر دنیا تآثیر گذاشته است ..
در سایه این تغییر و تحولات ، روند استخدام و معیارهای آن نیز در کشورها در حال تغییر است ؛ به طوریکه افراد مثل گذشته به دنبال استخدام مدام العمر و دائمی در یک شغل نیستند .
همچنین در شرکت ها و سازمان ها نیز دیگر چنین فرصت هایی وجود ندارد .
ماهیت تغییر و تحولات در دنیای مشاغل و حرفه ها طوری است که نیاز مستمر به کسب دانش و مهارت جدید در هر شغلی ضروری به نظر می رسد . از طرف دیگر ، جهانی شدن و انتشار سریع دانش و اطلاعات در عرصه اقتصاد موجب رقابت بیشتر بین شرکت ها شده است . بهمین دلیل ، دولت ها به این نتیجه رسیده اند که برای کسب موفقییت اقتصادی در عرصه ء ملی و بین المللی در عرضهء خدمات و تولید محصولات در سازمان ها و شرکت ها نیاز مبرم به توسعه کارآفرینی است که بعنوان عامل اصلی تغییر و محرک اصلی توسعه ، یعنی لوکوموتیوران توسعه ، حرکت ها یی را آغاز کند که منجر به خلاقیت و نوآوری مستمر شود .
این نوآوری ها بوجود نخواهد آمد ، مگر آنکه نهادهای مختلف ، زمینه و بستر آن را فراهم آورند .
کارآفرینی فرایندی است که با نگاه فرصت گرایانه ء کارافرین آغاز می شود و نتیجه آن عرضهء خدمات و محصولات جدید و ایجاد اشتغال و رفاه در سطح جامعه و در واقع ، ایجاد یک چیز ارزشمند از هیچ چیز است.
برای افزایش میزان کارافرینی در افراد جامعه می توان آگاهی ها و توانائی های آنان را در این زمینه بالا برد.
به این ترتیب ، راه اندازی کسب و کارهای تازه نیز رونق خواهد گرفت . یکی از عوامل مؤثر بر توسعه کارآفرینی ، توجه خاص به تقویت نظام آموزشی است .
امروزه تقریباً در تمام پایه های تحصیلی همهء کشور های توسعه یافته و در حال توسعه ، آموزش و ترویج کارآفرینی جای ویژه ای دارد .
فصل اول (شناخت افراد موفق ، مفهوم موفقیت ، هدفگذاری به سوی موفقیت )
شناخت افراد موفق؛ افراد بشر را که در مسابقه زندگی شرکت دارند می توان به سه گروه تقسیم کرد :
1) گروه اول :که در اکثریت اند ، تماشاچیان این مسابقه را تشکیل می دهند . آنان فقط نظاره کنندگان حوادث اند و از بیم ضربه های احتمالی ، خود را کنار می کشند و فقط به کف زدن برای بازیکنان اکتفا می کنند .
2) گروه دوم : که اینان نیز قشر وسیعی از افراد را تشکیل میدهند بازندگان این مسابقه اند . البته منظور از بازندگان تنها میلیونها انسان فقیر و بینوا نیستند ، بلکه آنان هم که از رفاه اجتماعی نسبی برخوردارند ، از بازندگان محسوب می شوند زیرا این گروه فقط به گذراندن روزمرهء زندگی ، یعنی پوشیدن لباس خوب ، برخورداری از تفریح مناسب ، خانه و درآمد متوسط قانع اند .
3) گروه سوم : این گروه را برندگان و افراد موفق تشکیل می دهند . تعداد این افراد در زندگی کم است و آنچه را که اراده کنند ، به دست می آورند . آنها برای خود اهداف مهمی را تعیین می کنند و به آنها نیز می رسند و در نتیجه ء رسیدن به این اهداف ، به خود و دیگران بهره می رسانند .
حال تصمیم با شماست می خواهید جزء کدام گروه باشید ؟
معنی و مفهوم موفقیت :
تعریف زیادی موجود است که مهم ترین آنها عبارتند از :
1) با لفعل کردن استعدادهای نهانی که در وجود هر کس نهفته است ، آدمی با این استعدادها به دنیا می آید ، بزرگ می شود و باید آنها را تمام و کمال در راه هدف و منظوری که او را شاد و خرسند می کند ، به کار ببرد .
2) دستیابی به هدفی که در نظر انسان است و با رسیدن به آن هدف ، برای خود موقعیت و اعتباری کسب می کند .
3) رسیدن فرد به مقام چهارم در صورتی که پیش از ان در مقام پنجم باشد .
4) شیوه درست فکر کردن و زندگی کردن است .
اما به طور کلی می توان گفت که فرد موفق ، کسی است که به آرزوهای خود برسد و در درون ، رضایت خاطر احساس کند که این امر، خود حاصل تلاش و کوشش مداوم در زندگی است .
در کل موفقیت را می توان در دو بعد بررسی کرد :
1) بعد فردی : یعنی این که شخص به تنهایی و بدون در نظر گرفتن عوامل بیرونی به برتری هایی برسد . عامل این نوع موفقیت بیشتر تلاش و کوشش خود فرد است .
2) بعد سازمانی : کمی پیچیده تر از موفقیت فردی است . عامل این نوع موفقیت تنها تلاش خود فرد نیست بلکه علاوه بر کوشش او اطرافیان و همکارانش در موفقیت او سهیم اند . شاید بتوان گفت در این بعد عامل اصلی موفقیت یک نفر است اما نتیجه این موفقیت تنها به خود فرد بر نمی گردد ، بلکه متوجه همکاران یا سازمان او نیز می شود .
چگونگی تعیین هدف : رسیدن به هدف یکی از معیارهای اصلی موفقیت به شمار می آید .
منظور از هدف همان نقطه و موقعیتی است که می خواهیم به آن برسیم . انسان بی هدف کاملاً تابع حوادث و پیشامد هاست . کسی که هدف روشنی در زندگی دارد ، پس از رسیدن به کامیابی ، احساس خوشبختی و آرامش می کند .
اما افرادی که هدف معینی ندارند ، به هر مقامی که برسند ، باز هم ناراضی اند .
پس از تعیین اهداف مهمی برای خود ، برای رسیدن به آنها طراحی و برنامه ریزی کنید .
برنامه ریزی بدان معناست که راهها و روشهای ممکن را برای رسیدن به اهداف مشخص کنید و بدانید که به چه ابزار یا امکاناتی در این راه نیاز دارید .
برای رسیدن به موفقیت ، نکات زیر را رعایت کنید :
1) الگو برداری از افراد موفق
2) تعیین اهداف بزرگ
3) پرورش خلاقیت : برای پرورش و افزایش خلاقیت ، راهها و روشهای مختلفی وجود دارد :
الف ) آگاه بودن از مجموعه ء موقعیت کنونی
ب ) در نظر گرفتن تمام راه حل های جایگزین
4) حداکثر استفاده از زمان
5) اشتیاق ، نقطه ء شروع همه ء فعالیتها
6) پشتکار
7) اعتماد به نفس
8) نهایت استفاده از هوش و استعداد
9 ) استفاده از فرصت ها
10) خواستن ، رمز موفقیت
11) راضی نبودن به وضع موجود
*** ساعت زندگی فقط یک بار کوک می شود ***
فصل دوم
(ضرورت تعین اهداف شغلی ، کارآفرینی به عنوان یک شغل ، مسائل راه اندازی کسب و کار)
(ضرورت تعين اهداف شغلي ، كارآفريني به عنوان يك شغل ، مسائل راه اندازي كسب و كار)
ضرورت تعيين اهداف شغلي :
گامي هوشمندانه به سوي موفقيت است . در واقع هدف نهايي تمام فعاليتهايي است كه شما در حال حاضر به آنها دست مي زنيد .
با توجه به تغيير و تحولاتي كه در دنياي امروز به وقوع مي پيوندد ، شغلي را انتخاب كنيد كه در آن موفق باشيد و بتوانيد از تمام مهارت ها و توانا يي هايتان استفاده كنيد .
كارآفريني به عنوان يك شغل :
امروزه مشاغل مختلفي در جامعه وجود دارد و با نگاهي به گذشته متوجه مي شويم كه بسياري از شغلهايي كه در قديم وجود داشتند ، امروزه وجود ندارند و به جاي آنها مشاغل جديدي ايجاد شده اند. به خاطر تغيير و تحولات و انتشار سريع اطلاعات ، عصر حاضر به اطلاعات و جامعه ء اطلاعاتي معروف شده و مشاغلي نيز متناسب با آن به وجود آمده است .
تغيير و تحولات مشاغل درجدول ذيل نمايش داده شده است :
مسائلي كه در راه اندازي كسب و كار بايد به آنها توجه كنيد :
ممكن است براي سودآوري در كسب و كار تازه راه اندازي شده ، به زمان زيادي نياز داشته باشيد و درآمدتان در سالهاي اول كم باشد . همچنين ممكن است درآمدتان در نوسان و متغير باشد .
اگر در راه اندازي كسب و كارتان اشتباهي مرتكب شويد ، كس ديگري مسئوليت آن را بر عهده نمي گيرد و تمام مسئوليتها متوجه صاحب كسب و كار است .
به طور كلي صاحبان كسب و كار ( به خصوص كسب و كارهاي جديد ) در مقايسه با صاحبان ديگر مشاغل ، بايد زمان بيشتري را به كار خويش اختصاص دهند . اكثر كارآفرينان اين مورد را عامل اصلي موفقيتشان خوانده اند .
با رشد و توسعه ء كسب و كارتان ، بايد ياد بگيريد بخشي از مسئوليتها و وظايفتان را به ديگران بسپاريد ، زيرا اداره تمام امور به كسب و كار توسعه يافته براي يك نفر مقدور نيست .
***عاقل ترين مردم كسي است كه به آيندهء كارها بينديشد .***
(امام علي ع)
فصل سوم
( كسب و كار خانگي ، كسب و كار اينترنتي )
كسب و كار خانگي :
به هر نوع فعاليت اقتصادي در محل سكونت شخصي كه با استفاده از وسايل و امكانات منزل راه اندازي شود ، كسب و كار خانگي مي گويند .
دلايل انتخاب كسب و كار خانگي :
1) بالا بردن كيفيت زندگي
2) توسعه فن آوري
مزاياي كسب و كار خانگي نسبت به ديگر كسب و كارها :
1) آزادي و استقلال عمل بيشتر
2) ساعات كاري انعطاف پذير
3) ايجاد تعادل و موازنهء بيشتر بين كار و زندگي
4) پائين بودن هزينهء راه اندازي
5) پائين بودن ميزان ريسك
6) امكان كار كردن پاره وقت
7) راحت تربودن تربيت بچه ها
8) داشتن فرصت و زمان بيشتر
9) تناسب با ويژگيهاي جسمي افراد معلول و كم توان
10) احتمال موفقيت بيشتر
11) تناسب با فشار مختلف
12) احساس راحتي بيشتر
13) عدم نياز به مجوز
براي راه اندازي كسب و كار در منزل ، موارد زير را در نظر بگيريد :
1- دربارهء كسب و كارتان تحقيق كنيد .
2- دربارهء بازار محصول يا خدمتتان نيز اطلاعات كسب كنيد .
3- محل كار خود را تعيين كنيد .
4- مشاركت ديگر اعضاي خانواده را جلب كنيد .
5- اسم خوبي براي كسب و كارتان انتخاب كنيد .
6- اسباب و تجهيزات مناسبي براي كسب و كارتان تهيه كنيد .
7- پوشش مناسب و در خور براي كسب و كارتان فراهم كنيد .
8- يك صندوق پستي به كسب و كارتان اختصاص دهيد .
9- با دوستان و همسايگانتان رك و صادق باشيد .
10- حساب بانكي براي كسب و كارتان باز كنيد .
11- ارتباطات بيشتري با افراد و گروههاي مختلف برقرار كنيد.
12- از داشتن كسب و كار در منزل خجالت و واهمه اي نداشته باشيد ، بلكه به آن افتخار كنيد .
كسب و كار اينترنتي چيست ؟
به فروش محصولات يا خدمات در اينترنت گفته مي شود . اين نوع كسب و كار به سرعت در اقتصاد امروز رشد و پيشرفت كرده است .
راه اندازي سايت اينترنتي
موارد زير را در طراحي موفقيت آميز سايت در نظر بگيريد :
1- سايت تان به سادگي در دسترس باشد
2- مطالب و محتواي سايت تان را سود مند كنيد
3- امكان ارتباط دو طرفه را با مخاطبان فراهم آوريد
***خواستن واقعي +تصميم قطعي +عمل = نتيجه***
فصل چهارم
( تعريف ، ويژگي هاي كارآفرين ، انواع كارآفريني )
تعريف :
كارآفرين فردي است داراي ايده و فكر جديد كه از طريق فرايند ايجاد كسب و كار( كسب و كار خانگي ، كسب و كار مجازي ، كسب و كار در مغازه يا شركت يا سازمان )توام با بسيج منابع و مخاطره مالي و اجتماعي ، محصول يا خدمت جديدي به بازار عرضه مي كند .
در اين تعريف ، سه نكته اهميت دارد :
1) كارآفرين كسب و كار جديدي را راه اندازي مي كند . اصولاً كارآفرينان با كسب و كارهاي تازه و نوشناخته مي شوند .
اين تازگي ممكن است در اين زمينه ها باشد :
· عرضه محصول تازه يا محصولي با كيفيت جديد
ارائه روشي جديد براي توليد يك محصول
گشايش بازار تازه
تهيهء منابع و روش جديد براي تامين مواد اوليه يا اجزاي تشكيل دهندهء يك محصول
سازمان دهي مجدد يك صنعت
2) راه اندازي كسب و كار با خلاقيت و نوآوري همراه است .
3) فرد كارآفرين خطر مي كند . به اين دليل كه كارآفرين راهها و روشهايي را طي مي كند كه ديگران آن را تجربه نكرده اند ، در راه رسيدن به هدفش ريسكهاي مختلفي را مي پذيرد .
كارآفرين چه كارهايي مي كند ؟
· سرمايه اش را با ريسك مواجه مي كند .
امور مربوط به خودش را شخصاً سازماندهي مي كند .
تصميم گيرندهء كارش خودش است .
مجبور است براي ادامهء فعاليت ، مشتريانش را خودش پيدا كند .
همزمان به فعاليت هاي متفاوتي مي پردازند .
ويژگي هاي كارآفرين :
· نياز به موفقيت
برخورداري از مركز كنترل دروني
مخاطره پذيري
استقلال طلبي
خلاقيت
تحمل ابهام
علاوه برويژگي هايي كه براي كارآفرينان ذكر شد ، يكي از صاحبنظران مطالعاتي درباره كارآفرينان كرده است و نتايج مطالعات او نشان مي دهد كه كارآفرينان ويژگي هاي زير را دارند :
· رويا
قاطعيت
عملگرايي
اراده وقف
عشق
توجه به جزئيات
كنترل سرنوشت
افزايش درآمد
توزيع ثروت
ويژگي هاي جمعيت شناختي كارآفرينان :
الف) تجربهء كاي
ب) الگوي نقش
ج) تحصيلات
د) سن
ه) نظام آموزشي
و) جايگاه اجتماعي
انواع كارآفريني :
كارآفريني فردي : فرايندي است كه در آن كارآفرين مي كوشد تا فعاليت كارآفرينانه اي را بطورآزاد به ثمر رساند .
كارآفريني سازماني : فرايندي است كه در آن كارآفرين مي كوشد تا فعاليت كارآفرينانه اي را در سازماني كه معمولاً سنتي و بوروكراتيك است به ثمر رساند .
*** فرصتها را مغتنم بشماريد كه همچو ابرها در گذرند ***
(حضرت علي ع )
فصل پنجم
( راههاي تامين ايده ، تعيين شكل كسب و كار ، تعيين محل )
يكي از راههاي يافتن ايدهء كسب و كار :
مي توانيد خودتان ايده بسازيد :
1- از علايق و سرگرمي هايتان شروع كنيد .
2- به موانع و محدوديتهايي كه در اطرافتان بر سر راه عرضهء محصولات يا خدمات وجود دارد ، توجه كنيد .
3- چيزهاي مورد نياز و خواستنيهاي خويش را فهرست كنيد .
4- به راههاي مختلف و تازهء استفاده از محصولات موجود فكر كنيد .
5- به علايق اجتماعي در حال تغيير گروههاي مختلف مردم از نزديك توجه كنيد.
6- به تغييرات و پيشرفتهاي تكنولوژيكي دقت كنيد و ببينيد چگونه بر محصولات يا خدمات فعلي تأ ثير مي گذارند .
7- به كسب و كارهايي كه اكنون وجود دارند به دقت بنگريد .
8- به مشخصات كالاها و خدماتي كه هم اكنون در اطرافتان وجود دارند ، توجه كنيد .
تعيين شكل كسب و كار :
1. كسب و كار انفرادي
2. كسب و كار شريكي
3. كسب و كار شراكتي
· انتخاب نام مناسب
افتتاح حساب بانكي
انتخاب محل كار
براي انتخاب محل توليد محصول يا عرضهء خدمات ، احنمالاً و به طور معمول تحت تأثير دو مورد زير قرار مي گيريد :
الف ) نزديك بودن به مشتريان
ب) كم بودن هزينه هاي تهيهء مكان
با وجود اين ، در انتخاب محل كار، تحت تأ ثير عوامل مهم زير نيز خواهيد بود :
1- محل تامين مواد خام
2- نزديكي به بازار
3- عرضهء نيروي كار
4- حمل و نقل و ارتباطات
5- صرفه جويي ناشي از تمركز
6- سياست دولت
7- دشواري جابجايي
8- دلايل شخصي
9- شرايط آب و هوايي
راههاي تامين منابع مالي كسب و كار :
· پس انداز شخصي
قرض از خانواده و فاميل
قرض از دوستان
وام از بانكها و مؤسسات اعتباري مختلف
جلب افراد سرمايه گذار
فروش وسايل و لوازم شخصي
| مشاغل دوران قديم | مشاغل دوران صنعتي | مشاغل عصر اطلاعات |
| مسگر ، آسيابان ، درشكه چي ، برزگر ، دامدار ،…… | مهندس مكانيك ، مهندس ساختمان ، مهندس نساجي ،.. | كارشناس بيوتكنولوژي ، مهندس كامپيوتر(با گرايشهاي مختلف ) طراح سايت ، بازارياب اينترنتي ، كارشناس جرايم اينترنتي ،….. |