دانلود پروژه کارآفرینی بازیافت مواد پلاستیکی , تولید نایلون و چاپ روی آن

- 1 مقدمه :

توجه به محیط زیست و حفظ سلامتی انسان و کلیه موجودات کره زمین یکی از اصول اساسی در بقای زندگی و استفاده از مواهب خدادادی است که به وفور در اختیار ما قرار دارد. کنترل آلودگی‌های محیط ازجمله مواد زاید جامد، بخش مهمی از این وظیفه را تشکیل می‌دهد که با توجه به اصول و موازین بهداشتی اقتصادی جایگاه ویژه ای را در علوم و فنون جدید به خود اختصاص داده است. بدین لحاظ در این مجموعه سعی خواهد شد تا در حد امکان مواردی همچون اهمیت مسئله، شناخت و طبقه بندی مواد، سیستم‌های جمع آوری و حمل و نقل و روش‌های دفع مواد به وضوح مورد توجه قرارگرفته و در اختتام، مبادرت به ارائه راه کارهای اساسی در جهت بهبود

شرایط و بهینه سازی تکنولوژی موجود در مدیریت مواد زاید جامد کشور نماید که در صورت اعمال، بازتاب آن تاثیر اساسی در حفظ بهداشت و سلامت محیط زیست جامعه ما خواهد داشت.

در کشور ما ایران با محاسبه 800 گرم زباله سرانه، هر روزه بالغ بر 50000 تُن مواد زاید جامد تولید می‌شود که در مقایسه با سایر کشورهای جهان با 292 کیلوگرم زباله هر نفر در سال در حد متعادلی قرار گرفته است، لکن ازدیاد جمعیت و توسعه صنعت به گونه ای که در برنامه سوم جمهوری اسلامی ایران مطرح است موجبات ازدیاد مواد زاید جامد و بالطبع تغییرات فیزیکی شیمیایی آن‌ها را بوجود می‌آورد به طوریکه برنامه های جمع آوری و دفع زباله موجود جوابگوی نیازهای این بخش از کار نخواهد بود. امر جمع آوری، دفع، بازیافت و اصولا مدیریت مواد زاید جامد در ایران با توجه به نوع و کیفیت زباله های ایران تفاوت فاحشی با سایر کشورهای جهان دارد، لذا بکارگیری هر گونه تکنولوژی بدون شناخت مواد و سازگاری عوامل محلی کار ارزنده ای نیست. وجود 70 درصد مواد آلی قابل کمپوست و بیش از 40 درصد رطوبت در زباله های خانگی از یک سو و تفاوت فاحش آب و هوا و شرایط زیست در مناطق مختلف کشور با سبک و فرهنگ منحصر به خود از سوی دیگر خود دلیلی بر عدم استفاده بی رویه از تکنولوژی‌های وابسته به خارج است، تجربه سال‌ها رکود در عمل آوردن کمپوست و پرداخت هزینه های گزاف جمع آوری و دفع زباله که تنها برای شهرهای مختلف کشور روزانه حدود  20%  بودجه شهرداری‌ها را تشکیل می‌دهد نشانگر اهمیت این مسئله در برنامه های محیط زیست کشور است.

توجه به امر بهداشت و سلامت جامعه و رعایت جنبه های پیش‌گیری قبل از درمان بدون توجه به سیستم‌های جمع آوری و دفع مواد زاید که مسبب اصلی آلودگی در شهرها و روستاهای کشور است، امکان پذیر نیست. اشاعه بیماری کیست هیداتیک، بروز گهگاه وبا، انواع بیماری‌های پوستی همچون لیشمانیوز و سلسله بیماری‌های سرطان‌زا و سکته های نابهنگام در جوامع کنونی که معمولا به مواد فساد پذیر و پس مانده های شیمیایی محیط زیست نسبت داده می‌شود ماحصل تداخل صدها نوع مواد سمی و عفونت‌زا با زباله های شهری و انتشار آن‌ها در آب، خاک و هوای زندگی روزمره ماست.

1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :

بازیافت مواد پلاستیکی, تولید نایلون و چاپ روی آن

محل اجزا :

شهر صنعتی البرز ( قزوین )

1 – 3 – مشخصات متقاضیان :

1 – 4 – دلایل انتخاب طرح :

این طرح یکی از طرح های مفید و دارای بازده بالا در صنعت میباشد ، در حال حاضر صنعت بازیافت در کشور در حال پیشرفت و توسعه به سر می برد و تا رسیدن به مرحله ای که کشور بتواند جوابگو بازیافت زباله باشد راهی طولانی باقی مانده است.لذا این طرح علاوه بر سرعت بخشیدن به پیشرفت صنعت بازیافت موجب اشتغال زایی نیز می گردد.

1 – 5 میزان مفید بودن طرح برای جامعه :

علاوه بر اشتغالزایی مناسبی که این طرح می تواند ایجاد نماید ، سودآوری اقتصادی آن نیز می تواند قابل توجه باشد و همچنین می تواند صنعت کشور را در این بخش تا حدودی به خودکفایی و عدم نیاز به  قرارداد بستن با کشور های دیگر  سوق دهد .

1 – 6  - وضعیت و میزان اشتغالزایی :

تعداد اشتغالزایی این طرح  20 نفر میباشد .

تاریخچه و سابقه مختصر طرح :

در ایران بازیافت مواد، قدمتی طولانی  داشته و  به بخشی از  فرهنگ جامعه ما  تبدیل شده است  از طرف  دیگر با  توجه به معضلات و مشکلات زیست محیطی تولید زباله سازمان ها  و مراکز مختلف تلاش کرده اند  این  بخش از فرهنگ جامعه  را گسترده تر و عمیق تر نمایند به نحوی که به سایر مواد نیز تعمیم داده شود  . از طرف دیگر مشکلات اقتصادی، کمبود  منابع طبیعی و افزایش جمعیت نیز باعث شده روند توجه به مسائل بازیافت در تمامی کشور ها سرعت بیشتری به خود بگیرد.در ایران برای بازیافت کاغذ، اولین کارخانه در سال ۱۳۱۳ در کرج و دومین آن در سال ۱۳۳۵ تحت عنوان مقوا سازی شرق در تهران و سومین آن در کهریزک در سال ۱۳۳۶ تاسیس شد.

استفاده از مواد زائد گیاهی و انسانی از روزگاران گذشته برای کشاورزان و روستا ها بسیار معمول بوده است .  از این میان کشاورزان یزدی و اصفهانی بر ارزش فوق العاده این مواد در افزایش محصولات کشاورزی کاملاً آگاه بودند. فضولات روستایی که در اصل مواد متشکله از مدفوع انسانی، حیوانی و مواد زائد گیاهی است، همراه با آب و خاک و هوا ۴ اصل اساسی کشاورزی را در روستا های ایران تشکیل می دهند.

کارخانه کود گیاهی تهران در سال ۱۳۵۱ تاسیس شد.کارخانه کمپوست اصفهان در سال ۱۳۴۸ با ظرفیت روزانه یکصد تن مورد بهره برداری قرار گرفت که به خاطر عدم رعایت موازین  بهداشتی و استقرار آن در محدوده شهری  تعطیل گردید  ولی کارخانه کمپوست جدیدی در اصفهان در سال ۱۳۶۸ تاسیس شد که هم اکنون مورد بهره برداری قرار گرفته است. کارخانه کمپوست در شهر های مشهد، کرج و تبریز در حال تاسیس است که کارخانه کمپوست  مشهد به بهره برداری رسیده است. سه کارخانه کمپوست در شهر های گرگان، بابل و نشتارود در دست طراحی و احداث است . در سال  ۱۳۶۱ -  ۱۳۶۰  در شهر همدان با همکاری شهرداری و  دانشگاه بوعلی اقدام به تهیه کمپوست از فضولات  کشتار گاه ،  برگ های  درختان و  پس  مانده های گیاهی با روش حوضچه ای شد که طی این عملیات بررسی جنبه های بهداشتی و کشاورزی کود حاصله نیز انجام  گرفته است. در سال ۱۳۶۸ یکسری مطالعات، در ارتباط با تهیه کمپوست از مخلوط زباله های شهری و کشتار گاه در شهر سمنان توسط دانشگاه تهران انجام شده که طی این مطالعه خصوصیات کمپوست تولیدی از این روش مشخص شده و مورد ارزیابی اقتصادی قرار گرفته است. طرح و احداث کارخانه کمپوست کهریزک در سال ۱۳۷۲ با دو واحد ۱۰۰۰ تنی در یک مجموعه در دستور کار شهرداری تهران قرار گرفت. این کارخانه علاوه بر تولید کمپوست روزانه می تواند حدود ۳۰ تن اقلامی از قبیل  کاغذ،  مقوا، پلاستیک ها و انواع مصنوعات فلزی را جداسازی و آماده بازیافت کند.

وضعیت مختصر اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی محل اجرای طرح :

با بررسی های بعمل آمده از منطقه مورد نظر برای اجرای این طرح ( شهرک صنعتی البرز ) و در نظر گرفتن زمین مورد نظر برای اجرای طرح این منطقه را به لحاظ بهداشتی و شهری مورد بررسی قرار داده  و مشخص گردید که این منطقه به لحاظ بهداشتی و خطرات شهری در موقعیت مناسبی قرار دارد و بدلیل این که این منطقه یک منطقه کاملا صنعتی میباشد برای انجام این عملیات کاملا مناسب است .

مراحل انجام کار :

مجوز های قانونی :

تعریف: جواز تاسیس مجوزی است که جهت احداث ساختمان ، تاسیسات و نصب ماشین آلات بنام اشخاص حقیقی و حقوقی در زمینه صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش صنعت  صادر میگردد.

مراحل صدور جواز تاسیس :

1- پذیرش درخواست متقاضی صدور جواز تأسیس فعالیتهای صنعتی و تکمیل پرونده توسط مدیریت اداره صنایع شهرستان و یا مدیریت صنایع استان .

2- بررسی پرونده از نظر مدارک و تطبیق با مصادیق والویتهای سرمایه گذاری در واحد صدور مجوز مدیریت صنایع استان .

3-  تکمیل پرسشنامه جواز تاسیس ( فرم شماره یک ) توسط متقاضی

4- ارسال پرونده منضم به فرم شماره یک به اداره مربوطه بمنظور بررسی ، اصلاح و تائید فرم پرسشنامه جواز تاسیس با استفاده از اطلاعات طرحهای موجود ، طرحهای تیپ و تجربیات کارشناسی  و ارجاع  پرونده  به  مدیریت .

5- ارجاع پرونده توسط مدیریت به واحد صدور مجوز جهت مراحل صدور جواز تأسیس .

شرایط عمومی متقاضیان ( اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی ) دریافت جواز تاسیس          

1-   اشخاص حقیقی

-   تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران

-   حداقل سن 18 سال تمام

-   دارا بودن کارت پایان خدمت یا معافیت دائم

2-   اشخاص حقوقی

-   اساسنامه ( مرتبط با نوع فعالیت )

-   ارائه آگهی تاسیس و آگهی آخرین تغییرات در روزنامه رسمی کشور

مدارک مورد نیاز:

1- ارائه درخواست کتبی به مدیریت صنایع شهرستان یا مدیریت صنایع   استان.

2-  اصل شناسنامه وتصویر تمام صفحات آن

3-  تصویر پایان خدمت یا معافیت خدمت سربازی

4-  تصویر مدرک تحصیلی و سوابق کاری مرتبط با درخواست

5-  یک قطعه عکس از هریک از شرکاء

6-  تکمیل فرم درخواست موافقت با ارائه طرح صنایع تبدیلی و تکمیلی

7-  پوشه فنردار

8- درصورت داشتن شرکت ، ارائه اساسنامه ، آگهی تاسیس و روزنامه ، مرتبط با فعالیت مورد درخواست

اصلاحیه جواز تاسیس :

1- ارسال درخواست متقاضی توسط اداره صنایع شهرستان (متقاضی) به مدیریت و ارجاع به واحد صدور مجوز.

2-  دبیرخانه در مورد تغییرات مدیریت ضمن بررسی اصلاحیه صادر و به اطلاع اداره تخصصی میرساند.

3-  دبیرخانه در موردی که نیاز به کارشناسی تخصصی دارد درخواست را به اداره تخصصی جهت بررسی و اعلام نظر ارجاع می دهد.

4-  اداره تخصصی پس از بررسی وتائید به دبیرخانه صدور مجوز ارجاع میدهد.

5-  دبیرخانه صدور مجوز پس از تائید مدیر اقدام به صدور اصلاحیه جواز تاسیس نموده و رونوشت آنرا به بخشهای ذیربط ارسال می نماید.

5-  دبیرخانه صدور مجوز پس از تائید مدیر اقدام به صدور اصلاحیه جواز تاسیس نموده و رونوشت آنرا به بخشهای ذیربط ارسال می نماید.

تعریف:

پروانه بهره برداری مجوزی است که پس از اتمام عملیات  ساختمان و تاسیسات و نصب ماشین آلات جهت تولید بنام اشخاص حقیقی و حقوقی در زمینه صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش صنایع صادر می گردد.

صدور پروانه بهره برداری :

1- تکمیل فرم درخواست پروانه بهره برداری توسط متقاضی و تائید و ارسال آن توسط اداره صنایع استان به مدیریت.

2- ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز جهت بازدید کارشناسان (کارشناس تخصصی و کارشناس نواحی صنعتی و کارشناس تولید) با هماهنگی روسای ادارات تخصصی.

3- تائید رئیس اداره تخصصی و ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز.

4- اخذ استعلام از ادارات ذیربط.

5-  تهیه پیش نویس پروانه بهره برداری و تائید مدیریت.

6-  صدور پروانه بهره برداری و ارسال رونوشت به بخشهای ذیربط.

مراحل صدور توسعه طرح :

1- تکمیل فرم درخواست توسعه طرح توسط شهرستان (متقاضی) و ارسال به مدیریت.

2- ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز جهت بررسی و اظهار نظر و بازدید کارشناسان (کارشناس تخصصی و کارشناس تولید) با هماهنگی روسای ادارات تخصصی.

3- دبیرخانه صدور مجوز پس از تائید ادارات تخصصی در کمسیون بررسی طرحها مطرح می نماید و در صورت عدم تایید کمسیون به شهرستان و متقاضی اعلام مینماید و در صورت تایید از ادارات ذیربط استعلام می نماید.

4- ارجاع به اداره تخصصی جهت بررسی طرح توسعه.

5- ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز جهت صدور موافقت با توسعه طرح پس از تایید مدیر.

6- ارسال رونوشت به بخشهای و ادارات تخصصی و سازمانهای ذیربط.

تعریف:

کارت شناسایی  مجوزی است که به واحدهای کوچک روستایی که از قبل تاسیس گردیده و در حال تولید و بهره برداری می باشند اما هیچگونه مجوزی ندارند و دارای شرایط مناسب می باشد داده می شوند.

مراحل صدور کارت شناسایی :

1-  تکمیل فرم درخواست کارت شناسایی توسط اداره صنایع شهرستان و ارسال به مدیریت.

2- ارجاع به دبیر خانه صدور مجوز و بررسی مدارک و سوابق فعالیت کارگاه و انطباق با مصادیق و ارجاع به اداره  تخصصی.

*بازدید کارشناس  تخصصی از کارگاه  موجود  و  بررسی  قابلیت آن جهت  صدور مجوز و تکمیل فرم  بررسی  کارشناسی  و ارجاع  به  دبیرخانه.

3-  دبیرخانه صدور مجوز نسبت به اخذ استعلام از ادارات ذیربط با توجه به نوع فعالیت کارگاه اقدام مینماید.

4-  دبیرخانه صدور مجوز پس از تایید مدیریت کارت شناسایی صادر مینماید.

بازیافت مواد پلاستیکی :

پلاستیک از نفت درست می‌شود که منبعی تجدید ناپذیر است. آنها تقریباً 10 درصد وزنی جریان زباله هستند اما حدود 20 درصد حجم زباله‌ها را به خود اختصاص می‌دهند. حدود نیمی از این زباله پلاستیکی هم ناشی از انواع بسته بندی‌ها است. بقیه این پلاستیکها از کالاهایی مثل کامپیوترها، رادیوها، ریش تراش‌ها و اسباب بازیها می‌آید.هر تکه پلاستیکی که دور انداخته می‌شود سالها و سالها همانجا می‌ماند. اما امروزه فقط حدود 5 درصد پلاستیکها، عموماً بطری نوشابه‌ها و پلاستیک شیرها بازیافت می‌شود. در خانه تان می‌توانید دو نوع پلاستیک را که آسان بازیافت می‌شوند و به عنوان الیاف و یا ظرف دوباره استفاده می‌شوند، پیدا کنید:

یکی پلاستیکهای که از بطریهای نوشابه ( پلاستیک شماره1 یعنی پلی اتیلن ترفتالات یا PET) بازیافت می‌شوند و به عنوان الیاف و یا ظرف دوباره استفاده می‌شوند. یکی دیگر پلاستیکهای ظرف شیر (پلاستیک شماره 2 پلی اتیلن با چگالی بالا یا HDPE) هستند که تبدیل به بطری، اسباب بازی و سایر چیزها می‌شوند.

مخلوط این پلاستیک‌ها هم به سطل زباله، نیمکت پارک و حتی اتصالات راه آهن بدل می‌شود. جدا کردن پلاستیکها بر اساس نوع به سازنده کمک می‌کند که محصولات بازیافتی با کیفیت بالاتر تولید کنند. یک راه ساده برای فهمیدن اینکه شی بازیافتی از چه پلاستیکی است، نگاه کردن به ته محصول و دیدن شماره ای است که درون آرم بازیافت درج شده است. برای بازیافت شدن، پلاستیک را تکه تکه کرده یا ذوب می‌کنند و آنها را برای ساخت محصول جدید استفاده می‌کنند. هر چند پلاستیکهای شماره 1 یا شماره 2 آسانتر از همه بازیافت می‌ شوند اما در آینده سایر پلاستیک‌ها هم بازیافت خواهند شد.

در ساخت انواع ظروف و كيسه هاى پلاستيكى از انواع مواد پليمرى استفاده مى شود. با توجه به قابليت بازيابى اكثر پليمرها، مى توان مواد پلاستيكى را پس از مصرف و دور انداختن مجدداً طى فرايند بازيافت مورد استفاده قرار داد. مسئله مهم و اساسى در اين ميان استفاده از مواد بازيافت شده در مصارف غذايى است. در واقع صحبت از آن دسته از مواد بازيافت شده اى است كه براى بسته بندى و نگهدارى مواد غذايى غيرمجاز هستند. مهندس شهرستانى مسئول بخش بسته بندى اداره كل آزمايشگاه هاى كنترل غذا و داروى وزارت بهداشت مى گويد: «در ساخت ظروف پلاستيكى مختلف، مواد پليمرى متفاوتى به كار برده مى شود به عنوان مثال:

جدول کدهای معرف پلاستیکها : (این کدها را می توانید در زیر بطری ها و ظروف پلاستیکی پیدا کنید که معرف جنس پلاستیک به کار رفته در تولید این ظروف است و بازیافت کنندگان بر اساس این کدها فرایند بازیافت را طراحی می کنند)

پلاستیك چیست ؟

پلاستیك یك تولید بی ثبات است و می تواند انعطاف پذیر یا سخت باشد ، شفاف و یا كدر باشد این می تواند شبیه انواع طبیعی ، چوب ، یا ابریشم باشد . پلاستیك در ساختن اسباب بازی و دریچه های قلب استفاده می شود . اگرچه بیش از ۱۰۰۰۰ نوع پلاستیك مختلف وجود دارد . ماده اصلی سازنده پلاستیك نفت و یا گاز طبیعی است .

این سوختهای فسیلی گاهی اوقات با دیگر عناصر تركیب می شوند مثل اكسیژن یا كلر و انواع مختلف پلاستیك را می سازند .

پلاستیك واقاص در صرفه جویی انرژی كار آمد است . انرژی كمتری برای ساخت بطری پلاستیكی سس كوجه فرنگی نسبت به بطری شیشه ای لازم است و انرژی كمتری برای حمل بطری های پلاستیكی نسبت به بطری های شیشه ای لازم است .

نحوه ساخت كيسه هاى پلاستيكى

گرانول هاى پلى اتيلن را به شكل فيلم هاى نازك درآورده و پس از برش فيلم ها در ابعاد دلخواه به كيسه تبديل مى كنند. و در صورت توليد كيسه هاى رنگى هنگام تبديل گرانول پلى اتيلن به فيلم از رنگدانه پلاستيك يا مستربچ (به مقدار يك تا پنج درصد) استفاده مى كنند.

نحوه ساخت ظروف يك بار مصرف

ابتدا مواد پليمر (PE، PP ،PS) را به صورت فيلم هايى با ضخامت مورد نظر تبديل كرده و سپس با استفاده از قالب هايى خاص به اشكال مختلف تبديل مى شوند.

بازيافت مواد

در فرايند بازيافت مواد پلاستيكى نوع پليمرى كه بايد بازيافت شود مدنظر قرار مى گيرد.بدين ترتيب كه هر نوع پليمر جدا از انواع ديگر بازيافت مى شوند، در غير اين صورت فرايند بازيافت با اشكال روبه رو خواهد شد. به عنوان مثال: پلى اتيلن ها با هم، پلى پروپيلن ها با هم و پلى آميدها با هم بازيافت مى شوند، چرا كه هنگام فرايند بازيافت مواد پلاستيكى را خرد سپس ذوب كرده و مجدداً مورد استفاده قرار مى دهند بنابراين اگر تركيبى از مواد پلاستيكى مختلف نظير ظروف يك بار مصرف با انواع مختلف خرد و سپس ذوب شوند، با توجه به متفاوت بودن نقطه ذوب تركيب ناهمگونى ايجاد مى شود. مسئله بعدى نداشتن رنگ در مواد پلاستيكى است كه اهميت بسزايى در فرايند بازيافت دارد. به دليل اينكه پليمرهاى رنگى داراى رنگ يكنواختى نيستند پس از بازيافت رنگ تيره پيدا مى كنند در نتيجه كارخانه هاى سازنده براى به دست آوردن يك رنگ ثابت از دوده استفاده كرده سپس مواد پليمرى مذاب را به صورت فيلم درآورده و به كيسه پلاستيكى تبديل مى كنند، كه ما از آنها به صورت كيسه هاى زباله مشكى استفاده مى كنيم.گاهى به دليل كاربرد ناصحيح دوده تماس دست با اين كيسه ها باعث جذب ذرات دوده از راه دست مى شود. بنابراين در حال حاضر كارخانه هاى صنايع غذايى مجاز نيستند مواد بازيافتى را براى نگهدارى و بسته بندى مواد غذايى به كار ببرند. دليل اصلى آن نيز عدم رعايت اصول بازيافت مواد پلاستيكى در ايران است. گفتنى است براى توليد كيسه هاى پلاستيكى شفاف از مواد اوليه بكر استفاده مى شود در حالى كه اكثريت پلاستيك هاى مشكى موجود در بازار از مواد بازيافتى تهيه مى شود.

مناسب بودن پلاستيك ها در كاربردهاى غذايى

تمامى پليمرها از بكر تا آنهايى كه بازيافتى بوده و همچنين ظروف پلاستيكى حتماً بايد قبل از استفاده در صنعت غذايى تحت آزمون Food grade قرار بگيرند. اين آزمون تحت استانداردهاى اتحاديه اروپا (EEC) و آمريكايى (FDA) انجام مى شود. با انجام آزمون هايى كه در اداره كل آزمايشگاه هاى كنترل غذا و دارو نيز قابل اجرا هستند ميزان مهاجرت مواد سازنده پليمرها به سمت مواد غذايى مشابه سنجيده مى شود. در واقع وزارت بهداشت مقاومت و ميزان مهاجرت مواد سازنده پليمرها را در حلال ها يا محلول هاى مشابه مواد غذايى مى سنجد. به عنوان مثال براى سنجش مقاومت يك ماده پليمرى نسبت به غذاى اسيدى از اسيد استيك ۳ درصد استفاده مى كنند و يا براى سنجش مقاومت نسبت به چربى از شاخص هاى چربى (n هپتان و الكل ۱۵ درصد) استفاده مى كنند و پس از اندازه گيرى ميزان مهاجرت، food grade بودن يا نبودن ظروف پلاستيكى مشخص مى شود. از آنجا كه در هر صورت مهاجرت از ظروف به غذا تا حدى وجود دارد مقدار مجازى براى مهاجرت توسط استانداردهاى بين المللى درنظر گرفته شده است.

افزودنى ها

پس از انجام عمل پليمريزاسيون براى توليد مواد اوليه پليمرى از مواد افزودنى نظير آنتى اكسيدان، استابيلايزر، پلاستى سايزر و... با مقدار كنترل شده استفاده مى شود. بنابراين مهاجرت آنها به مواد غذايى بايد كنترل شود.

گرما

انتخاب نوع مواد پلاستيكى از نظر نقطه ذوب و ميزان تحمل گرما مهم است بنابراين در سير توليد، ميزان مقاومت ظروف پلاستيكى در برابر گرما بررسى مى شود.

بطرى هاى آب و نوشابه

بطرى هاى آب و نوشابه از جنس پت (PET) هستند. در صورتى كه اين ظروف Food grade باشند از نظر بهداشتى مشكل ايجاد نمى كنند. تنها مسئله وجود ماده استالدئيد در اين ظروف است كه باعث تغيير طعم و بوى آب و مواد نوشيدنى مى شود البته ميزان مهاجرت استالدئيد در حدى نيست كه خاصيت بيمارى زايى داشته باشد.

مشكل دست زدن به كيسه هاى زباله

پلاستيك هاى مشكى كه در حال حاضر در بازار هستند هيچ كدام براى مصارف غذايى مناسب نيستند و مشخص نيست كجا و تحت چه شرايطى توليد شده اند. اين مواد در اثر تماس با مواد غذايى آنها را آلوده كرده و عوارضى را براى انسان به دنبال خواهند داشت. گفتنى است اگر مواد پلاستيكى پس از بازيافت براساس پايه پليمرى خود مشكل نداشته و به آزمون هاى Food grade پاسخ دهند براى نگهدارى و بسته بندى مواد غذايى مناسب خواهند بود.

نحوه شناسايى

در حال حاضر به دليل استفاده غيرمجاز از پليمرهاى بدون پايه food grade در بسته بندى و نگهدارى مواد غذايى، شناسايى صحيح اين محصولات توسط مردم تا حدودى با مشكل روبه رو شده است. وزارت بهداشت در اين راستا سعى كرده است كارخانه هاى توليدكننده ظروف يك بار مصرف را از كارخانجات توليدكننده قطعات پلاستيكى در مصارف صنعتى تفكيك كند. ضمن اينكه كارخانه هاى توليدكننده ظروف پلاستيكى براى مواد غذايى بايد پروانه ساخت داشته باشند. در كشور ما ظروف يك بار مصرف زيادى در بازار هستند كه علاوه بر food grade نبودن، مواد اوليه مصرفى آنها و خط توليد آنها بهداشتى نيست. قابل ذكر است تمام ظروف يك بار مصرفى كه در ايران به كار مى رود از مواد اوليه بكر تهيه مى شوند ولى بكر بودن مواد اوليه دليلى بر food grade بودن آنها نيست.

رمز گشایی پلاستیك:

۱) ‍‍PETE Polyethlene Terephthalate

بطری های آشامیدنی دو لیتری ، بطری های دهان شویه ، منگنه ها

۲) HDPE High Density Play ethylene

كوزه های شیر ، شرفهای زباله ، بطری های مواد پاك كننده

۳) V Vinyl (Sometimes seen as PVC.for polyviny)Chloride

بطری های روغن خوراكی ، ظروف بسته بندی گوشت

۴) LDPE Low Density Polythylene

ظرفهای بقالی ، ظرفهای تولیدی ، ظروف غذا و ظروف نان

۵) PP Polypropylene

ظروف ماست ، بطری شامپو ، نی نوشابه ، ظروف مارگارین ، پوشك بچه

۶) PS Polystyrene

فنجان نوشیدنی ها گرم ، بسته های خانگی ، كارتن تخم مرغ ، سینی گوشت

۷) OTHER

هر نوع دیگر از پلاستیك یا ظروف بسته بندی كه بیشتر از یك نوع پلاستیك در آن بكار رفته است .

● دفن پلاستیك

▪ نگاهی دیگر به بازیافت پلاستیك در آمریكا

امروزه بازیافت آمریكا فقط درصد كمی پلاستیك فروخته شده در این كشور است. چرا بازیافت بیشتر نیست؟

جواب ساده نیست. برخی كارشناسان در امر پلاستیك و مدیران مواد زاید جامد میخواهند بدانند كه آیا تمام مواد پلاستیكی باید بازیافت شوند.

در سالهای اخیر چندین كمپانی بازیافت تعطیل شد. آنها ادعا كردند كه نمی توانند تولیداتشان را به قیمت مناسب بفروشند و در بازار باقی بمانند امروزه با توجه به قیمت پایین محصولات نفتی ، قیمت بازیافت گران تمام می شود و به صرفه نیست . قیمت تولید پلاستیك ۴۰ درصد پایین تر از بازیافت آن تمام می شود .به دلیل گران بودن بازیافت پلاستیك مردم مشتاق خرید آن نیستند.مطالعاتی كه به وسیله procter & Gamble و دیگران نشان می دهد كه زمانی كه اكثر مردم بازیافت را پذیرفتند آنها پول بیشتری را برای خریدن این بطری ها بازیافتی پرداختند.

آیا زباله پلاستیكی انباشته شده در زمین به وسیله فنجانهای پلاستیكی و ظروف غذای آماده است؟

نه، حقیقت ندارد. این یك تصور نادرست است. در آمریكا ۱۱درصد وزنی زباله ها جامد شهری را تشكیل می دهد. در مقایسه با كاغذ كه ۳۶ درصد زباله ها را می سازد.بازیافت كنندگان می گویند بازیافت پلاستیك تا زمانی كه مفید خواهد بود كه ما این چرخه را به وسیله ایجاد نیاز برای بازیافت پلاستیك ببندیم.بطری های نوشیدنی نرم یك ذخیره خوب برای بازیافت پلاستیك است.

موادی كه از (PETE) polyethylene terephtatate ساخته شده می تواند ذوب شود و در صنایع فرش بكار گرفته شوند، ساخت لباس ، الیاف لباس اسكی و یا ذوب كرده آن در ساخت مجدد بطری استفاده می شود، هنگامی كه بطری های نرم به بطری های نرم دیگر بازیافت می شوند چرخه بسته می شود.

البته پلاستیك معمولاً سبك است . هنگامی كه پلاستیك در زباله دان خرید و فروش می شود. آنها معمولاً ۲۵درصد از فضا را اشغال می كند . گذاشتن زباله در گورستان زباله همیشه روش خوبی نیست. دو روش متناوب وجود دارد بازیافت و سوزاندن این روشها مقداری از حجم پلاستیك را پوشش می دهد.

بازیافت موادی را پوشش می دهد كه برای ساخت پلاستیك جدید از آنها می توان استفاده كرد. سوزاندن انرژی شیمیایی تولید می كند كه برای تولید بخار و الكتریسیته استفاده می گردد. برای پلاستیكهایی كه در گورستان زباله است این كار را انجام می دهند. همیشه مقداری از حجم پلاستیكهای موجود در گورستان زباله فروخته می شود.

● بازیافت پلاستیك

بازیافت پلاستیك آسان است. ابتدا باید بدانید كه چه نوع پلاستیكی قابل بازیافت است و فقط آن نوع پلاستیك را جمع آوری كنید. آزمایش مقاومت پلاستیكهای لغزشی كه بازیافت كننده نمی تواند آنها را در سطل بازیافت بگذارد.

پلاستیكها فرمولهای مختلفی دارند و باید قبل از بازیافت برای تولید محصولات جدید منظم شوند. پلاستیك های مخلوط می توانند بازیافت شوند اما به ارزشمندی پلاستیكهای مرتب شده نیستند. زیرا خواص فیزیكی پلاستیكهای بازیافت شده مثل كشسانی ممكن است خیلی با هم فرق داشته باشد. اول شما باید نوع پلاستیكی كه بازیافت كننده از شما می خواهد را بشناسید.

شما باید ظرف را بشوئید و آبكشی كنید و سپس آن را فشرده سازی كنید . شما ممكن است برچسبهای كاغذی ظرف را بردارید اما درپوش پلاستیكی آن را دور نیندازید. درپوشهای پلاستیكی معمولاً از انواع مختلفی از پلاستیك ساخته شده اند و نمی توانند به آسانی بازیافت شوند.

● پلاستیك چگونه بازیافت می شود؟

برای بازیافت و تبدیل زباله پلاستیكی به پلاستیكهای بازیافتی چندین مرحله وجود دارد.

۱) بازرسی:

كارگران زباله های پلاستیكی را به منظور آلودگی مثل سنگ و شیشه و پلاستیكهای غیر قابل بازیافت در آنها بازرسی می كنند.

۲) خرد كردن و شستن:

پلاستیكها را شسته و به قطعات كوچكی تكه می كند.

۳) مخزن شناور سازی:

اگر پلاستیكهای بازیافتی با هم مخلوط شده باشند آنها را در مخزن شناور سازی مرتب می كنند جایی كه برخی از پلاستیكها ته نشین و برخی دیگر شناور می شوند.

۴) خشك كردن:

تكه های پلاستیك در خشك كن غلطان خشك می شوند.

۵) ذوب كردن:

تكه های خشك شده پلاستیك به داخل قالب تزریق می شوند جایی كه گرما و فشار پلاستیك را ذوب می كند.انواع مختلف از پلاستیك در دماهای مختلف ذوب می گردند.

۶) صاف كردن:

پلاستیك مذاب با نیروی زیاد به داخل پرده های توری ریز تا هر ماده آلوده كننده ای را كه پس از فرایند شستن باقی مانده خارج كند . پلاستیكهای مذاب سپس به شكل رشته هایی در می آیند.

۷) ساچمه ای شدن:

رشته های سرد شده در آب سپس به ساچمه های یك شكل خرد می شوند كمپانی های سازنده ساچمه های پلاستیكی برای ساختن تولیدات جدید می خرند . پلاستیك های بازیافتی برای ساختن گلدان ، الوار و صنایع فرش بكار می رود .

● انرژی برای سوختن

به دلیل اینكه پلاستیك از سوخت فسیلی ساخته شده است شما می توانید فكر كنید آنها نوعی دیگری از انرژی ذخیره شده است . چند پوند پلاستیك محتوی انرژی زیادی به اندازه نفت یا گاز طبیعی است . و انرژی آن بیشتر از انواع دیگر زباله است این پلاستیك سوخت مطبوعی برای دستگاههای كه زباله را به انرژی تبدیل می كنند . دستگاه های تبدیل زباله به انرژی زباله را می سوزانند و انرژی گرمایی در طول سوختن به بخار و الكتریسیته تبدیل می شود. آنها زباله را به انرژی مفید تبدیل می كنند . بنابر این آیا ما باید پلاستیك و یا بازیافتی آن را بسوزانیم ؟ بستگی دارد .

گاهی اوقات برای تولید پلاستیك بازیافتی انرژی زیادتری نسبت به تولید مواد پلاستیك جدید لازم است در این مورد خاص ، تمایلی بیشتری برای سوزاندن پلاستیك در دستگاه تولید انرژی از زباله نسبت به بازیافت آن وجود دارد . سوختن پلاستیك مقداری زیادی انرژی تولید می كند .

● كاغذ یا پلاستیك

▪ فنجان كاغذی بهتر است یا پلاستیكی ؟

فنجان كاغذی مقدم بر فنجان پلاستیك است زیرا از مواد طبیعی چوبی ساخته شده است. و آیا از رده خارج خواهد شد ؟ ممكن نیست .

مطالعاتی كه بوسیله دانشمندان كانادایی انجام گرفته نشان می دهد كه در ساختن فنجان های كاغذی نفت و گاذ طبیعی بیشتری نسبت به فنجان های پلاستیك بكار رفته است . در حالی كه فنجانهای كاغذی از مواد چوبی استفاده می كنند .

فنجان های كاغذی بعنوان مثال ۱۲ ساعت بخار ، ۳۶ انرژی الكتریكی و ۲ برابر بیشتر آب سرد نسبت به فنجان های پلاستیكی و به همین دلیل فنجانهای كاغذی انرژی زیادتری استفاده می كنند و این از نظر ارزش ۲.۵ برابر بیشتر از فنجانهای پلاستیك است . آیا فنجانهای كاغذی واقعاً از رده خارج هستند ؟ احتمالاً نه ، زباله دانهای جدید بر اساس جلوگیری از نفوذ مواد از رده خارج طراحی می شوند بطوری كه مواد ذائد سمی نمی توانند داخل خاك و آب های زیر زمینی نفوذ كنند . فنجان كاغذی از ۲۰ سال قبل تا كنون هنوز باقی مانده است .

● پلاستیك از رده خارج :

از رده خارج كلمه دیگری است برای پوسیده و فاسد شده . این راه طبیعی برای رها شدن از دست گیاهان و جانوران مرده و یا چیزهای كه از آنها ساخته شده اند . البته پلاستیك ماده ای است ساخته دست بشر اما دانشمندان ۲ راه برای از رده خارج كردن پلاستیك دارند . از رده خارج كردن زیستی و نوری پلاستیك هایی كه به روش زیستی از رده خارج می شوند از ۵ % آرد ذرت یا روغن گیاهی ساخته شده اند .

این عقیده كه باكتری های گرسنه نشاسته و روغن موجود در پلاستیك را می بلعند و آنها بصورت گرد و غبار ریز متلاشی می كنند .

این یك عقیده است اما واقعاً این كار انجام می شود ؟ نه هم محققان محیط و هم صنعتگران پلاستیك این را می گویند . هیچ ماده ای حتی كاغذ و تكه غذا در محل دفن زباله جدید بسرعت دگرسان نمی شود بنابر این هیچ دلیلی وجود ندارد كه فكر كنیم نشاسته ذرت در پلاستیك ها از رده خارج شده زیستی در طول یك شب ناپدید شود . زباله دانها جدید طوری طراحی شده اند كه جلوی از رده خارج شدن پلاستیك را می گیرند ، اما این كار هنوز تبلیغ نشده است .

عقیده نگهداری مواد زائد در زباله دانها بطوری كه آلودگی برای محیط ایجاد كند پذیرفته نیست . در مجموع پلاستیك هایی كه به طریقه زیستی از رده خارج می شوند نمی توانند بازیافت شوند . زیرا تجمع نشاسته و روغن كیفیت پلاستیك بازیافتی را پایین می آورد .

از رده خارج كردن نوری روشی متفاوت دارد كه در آن از تجمع زیستی استفاده نمی گردد . آنها ساخته شده با نوع مخصوصی از پلاستیك می باشند كه می شكنند و در مقابل نور خورشید حالت شكننده پیدا می كنند . البته این به این معنی نیست كه پلاستیك های از رده خارج شده توسط نور در اثر پوشیده شدن با برگ یا برف یا زمانی كه در زباله دانها خرید و فروش می شوند حالت شكننده را از دست بدهند.