فصل اول
کلیات
1- 1 مقدمه :
پرورش شتر مرغ از سال 1860 در کشور افریقای جنوبی به صورت جدی آغاز گردید و سپس در سایر نقاط دنیا گسترش یافت. امروزه در بسیاری از کشورها پرورش شتر مرغ انجام می شود. کشور ایران هم چند سالی است مبادرت به واردات این پرنده نموده و در امر پرورش آن گام نهاده است. در طی چند سال گذشته مطالعاتی برروی پارامترهای تولیدی، جوجه کشی، تغذیه و پرورش این پرنده صورت گرفته که توأم با موفقیت هایی دراین زمینه بوده است. قابل ذکر است که تاکنون در ایران محصولات حاصل از کشتار این پرنده به بازار عرضه نشده است.
محصولات این پرنده شامل گوشت، چرم، پروسایر محصولات فرعی است. گوشت پرنده قرمز بوده و از خواص آن می توان پایین بودن میزان چربی، کلسترول، تردی خاص و بالا بودن میزان پروتئین را نام برد. چرم این پرنده چرمی با ظاهری زیباست و درساخت انواع محصولات چرمی به کار می رود. نوع دیگر چرم حاصل از پوست ناحیه ساق پای شترمرغ است که از صفحات فلسی، مانند پوست مارمولک تشکیل شده و در ساخت محصولات چرمی و به خصوص پوتین گاو چران ها استفاده می شود.پرهای شتر مرغ در ساخت انواع گردگیرها استفاده می شود و خاصیت گردگیری بالایی دارد.
1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :
پرورش شتر مرغ
محل اجزا :
1 – 3 – مشخصات متقاضیان :
1 – 4 – دلایل انتخاب طرح :
رواج استفاده از فراورده های شتر مرغ در کشور های مختلف و ایران یکی از دلایلی است که پرورش این حیوان را بعنوان طرح خود انتخاب کردم ، شترمرغ یکی از حیواناتی است که از تمامی قسمت آن می توان استفاده کرد و به همین دلیل سود سرشاری را نسیب پرورش دهنده می نماید .
1 – 5 میزان مفید بودن طرح برای جامعه :
دامداری و دامپروری یکی از مشاغل همیشگی انسان بوده است ، پرورش حیواناتی برای استفاده از آنها جهت بهتر زیستن همیشهدر تاریخ بشر بوده است ، شتر مرغ همانگونه که در قسمت قبل به آن اشاره شد یکی از حیواناتی است که از تمامی قسمت های آن در قسمت های مختلف استفاده می شود ، گوشت ، پوست ، فضولات و سایر قسمت های این حیوان در صنایع مختلف کاربرد های گوناگونی دارند .
1 – 6 - وضعیت و میزان اشتغالزایی :
میزان اشتغالزایی این طرح 12 نفر است
تاریخچه و سابقه مختصر طرح :
پرورش شتر مرغ از سال 1860 در کشور افریقای جنوبی به صورت جدی آغاز گردید و سپس در سایر نقاط دنیا گسترش یافت. امروزه در بسیاری از کشورها پرورش شتر مرغ انجام می شود. کشور ایران هم چند سالی است مبادرت به واردات این پرنده نموده و در امر پرورش آن گام نهاده است. در طی چند سال گذشته مطالعاتی برروی پارامترهای تولیدی، جوجه کشی، تغذیه و پرورش این پرنده صورت گرفته که توأم با موفقیت هایی دراین زمینه بوده است. قابل ذکر است که تاکنون در ایران محصولات حاصل از کشتار این پرنده به بازار عرضه نشده است.
محصولات این پرنده شامل گوشت، چرم، پروسایر محصولات فرعی است. گوشت پرنده قرمز بوده و از خواص آن می توان پایین بودن میزان چربی، کلسترول، تردی خاص و بالا بودن میزان پروتئین را نام برد. چرم این پرنده چرمی با ظاهری زیباست و درساخت انواع محصولات چرمی به کار می رود. نوع دیگر چرم حاصل از پوست ناحیه ساق پای شترمرغ است که از صفحات فلسی، مانند پوست مارمولک تشکیل شده و در ساخت محصولات چرمی و به خصوص پوتین گاو چران ها استفاده می شود.پرهای شتر مرغ در ساخت انواع گردگیرها استفاده می شود و خاصیت گردگیری بالایی دارد.
همچنین ازپرشتر مرغ در تزیین علم در مراسم مذهبی، ساخت انواع کلاه ها و شال گردن ها استفاده می شود. سایر محصولات فرعی این پرنده شامل پوسته تخم می باشد که از تخم های بی نطفه در زمان جوجه کشی به دست می آید. برروی این تخم ها کارهای هنری از جمله نقاشی و حکاکی صورت گرفته و با قیمت های گزافی به فروش می رسند. به طور کلی از کلیه اجزای این پرنده استفاده می شود. شترمرغ در سن 10 تا 14 ماهگی کشتار می گردد و در این سن حدود 100 تا 120 کیلوگرم وزن دارد. گوشت حاصل از این پرنده بیشتر از قسمت ران می باشد که در حدود 30 تا 35 کیلوگرم است. همچنین پوستی به مساحت 3/1 تا 5/1 متر مربع استحصال می گردد.
وضعیت مختصر اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی محل اجرای طرح :
محل انتخاب شده برای اجرای طرح بدلیل وجود چند مرکز پرورش شتر مرغ در آن منطقه دارای وضعیت مناسبی میباشد و بدلیل موقعیت روستایی منطقه مناسب برای تاسیس شتر مرغ میباشد ، دسترسی به مواد مورد نیاز برای پرورش و همچنین فاصله مناسب با شهر یکی دیگر از فاکتور های مناسب محل اجرای طرح می باشد .
مراحل انجام کار :
پرورش مولدین
شتر مرغ در سن 2 تا 3 سالگی به بلوغ جنسی می رسد و تا مدت زیادی بارور باقی می ماند. پرنده نر در زمان بلوغ به رنگ سیاه با پرو بال سفید رنگ و شتر مرغ ماده به رنگ قهوه ای تا خاکستری است. بارزترین نشانه در شتر مرغ نر، قرمزی رنگ ساق پا ، نوک و اطراف چشم است که ارتباط مستقیمی با قدرت جنسی نر دارد. هرچه این قرمزی بیشتر باشد پرنده از قدرت نرینگی بیشتری برخوردار است.
شتر مرغ نرو ماده به صورت جفت تا دسته های چند تایی و نیز به صورت گله نگهداری می شوند. این ترکیبات بسته به میزان زمین موجود و امکانات، قدرت جنسی نرها و اهداف اصلاح نژادی متفاوت می باشد. هیچ استاندارد خاصی در این رابطه وجود ندارد و مدیر مزرعه با شناسایی پرندگان و اهداف مورد نظر روش مناسب را انتخاب می نماید. شتر مرغ ها در سال درحدود 6 تا 8 ماه تخمگذاری نموده و بقیه سال را استراحت می کنند. در ایران این زمان از حدود بهمن ماه آغاز گشته و تا آبان ماه ادامه دارد.
بدیهی است در مناطق مختلف این زمان متغییر باشد. در طول فصل تخمگذاری هر پرنده ماده به طور متوسط 40 تا 60 تخم می گذارد. البته در بعضی از پرندگان (از جمله در کشورمان) این رکورد به 120 عدد تخم مرغ هم می رسد. به طور متوسط از هر پرنده ماده در سال حداقل 20 عدد جوجه سالم تا زمان کشتار بایستی تولید گردد تا این فعالیت به صورت اقتصادی ادامه یابد.
تولید مثل پرنده به عوامل زیادی از جمله ژننتیک ، شرایط آب و هوایی، سلامت پرنده به خصوص جیره مناسب بستگی دارد. استرس از عوامل منفی در تخمگذاری پرنده می باشد. معمولاً برای هر پرنده بالغ حداقل 250 متر مربع در گردشگاه در نظر رفته می شود که البته بهتر است فضای متعلقه بیش از این باشد. فضای مسقف
(سایبان) به ازای هر پرنده بالغ در حدود 8 متر مربع و ارتفاع حصار در حدود 2 متر می باشد. در شرایط طبیعی هر پرنده بعد از گذاشتن حدود 18 عدد تخم برروی تخم ها نشسته و جوجه کشی طبیعی انجام می گیرد. در مزارع از ماشین های جوجه کشی استفاده می گردد. در سال اول تخمگذاری، میزان تخم گذاری نسبتاً پاببن است ولی در سال های بعد به طور قابل ملاحظه ای افزایش می یابد و در زمان تخمگذاری پرندگان، بایستی آرامش کافی برای پرنده مهیا گردد و ازحضور بازدیدکنندگان کاست. هر گونه استرس شامل تغییر جیره، صداهای ناآشنا برای پرنده (پارس سگ، تراکتور، هوایی و ....) حضور بازدیدکنندگان، ترس و حتی تغییرات آب وهوایی برروی تخمگذار و باروری تخم ها اثر مستقیم دارد. در زمان فصل استراحت بایستی غذا با فیبربالا، پروتئین و انرژی پایین در اختیار پرنده قرار گیرد و افزایش وزن پرندگان را کنترل نمود . وزن اضافی در فصل تولید اثر منفی در جفتگیری و تخم گذاری دارد. در فصل استراحت بایستی ویتامین و مواد معدنی به اندازه کافی در اختیار پرنده قرار گیرد.
جوجه کشی مصنوعی شترمرغ
شتر مرغ ماده معمولاً بین ساعت 4 تا 7 بعدازظهر تخمگذاری می کند. بلافاصله بعد از تخم گذاری بایستی تخم ها توسط کارگر جمع آوری شده و به محل جوجه کشی منتقل شوند.
دوران جوجه کشی 42 روز می باشد. درجه حرازرت دستگاه جوجه کشی 3/36 درجه سانتی گراد و رطوبت در حدود 20 تا 25 درصد است. وزن تخم به طور متوسط در حدود 5/1 کیلوگرم بوده و در پایان دوران جوجه کشی بایستی در حدود 13 تا 15 درصد از وزن تخم کاهش پیدا کند. در غیراینصورت ممکن است مشکلاتی در جوجه در آوری ایجاد گردد. معمولاً تخم ها به مدت یک هفته جمع آوری و در درجه حرارت و رطوبت مناسب نگهداری شده و سپس تخم های بی نطفه از دستگاه خارج می گردند. در روز سی و هشتم تخم ها به هچر منتقل شده و تا زمان خروج از تخم در دستگاه باقی می مانند. بهتر است جهت خشک شدن و فعالیت نسبی پرنده، به او اجازه داد تا به مدت 6 تا 12 ساعت دردستگاه هچر باقی بماند و سپس خارج گردد. بهداشت دستگاه و سالن جوجه کشی بسیار مهم بوده و بایستی حتی الامکان از ورود افراد متفرقه به محیط جوجه کشی خودداری شود. جوجه ها به هنگام تولد وزنی در حدود700 تا 1000 گرم دارند. بند ناف توسط آیودین ضدعفونی می گردد. کف بینی های هچری نیز باید اصطکاک کافی داشته باشند تا از بازشدن پاها درجوجه جلوگیری به عمل آید. چنانچه جوجه نتواند از تخم خارج شود بایستی به جوجه کمک شود. این امر نیاز به کسب تجربه کافی داشته و هر گونه مداخله عجولانه سبب نتایج منفی درهچ خواهدشد.
دوران جوجه كشی 42 روز می باشد. درجه حرازرت دستگاه جوجه كشی 3/36 درجه سانتی گراد و رطوبت در حدود 20 تا 25 درصد است. وزن تخم به طور متوسط در حدود 5/1 كيلوگرم بوده و در پايان دوران جوجه كشی بايستی در حدود 13 تا 15 درصد از وزن تخم كاهش پيدا كند. در غيراينصورت ممكن است مشكلاتی در جوجه در آوری ايجاد گردد. معمولاً تخم ها به مدت يك هفته جمع آوری و در درجه حرارت و رطوبت مناسب نگهداری شده و سپس تخم های بی نطفه از دستگاه خارج می گردند. در روز سی و هشتم تخم ها به هچر منتقل شده و تا زمان خروج از تخم در دستگاه باقی می مانند. بهتر است جهت خشك شدن و فعاليت نسبی پرنده، به او اجازه داد تا به مدت 6 تا 12 ساعت دردستگاه هچر باقی بماند و سپس خارج گردد. بهداشت دستگاه و سالن جوجه كشی بسيار مهم بوده و بايستی حتی الامكان از ورود افراد متفرقه به محيط جوجه كشی خودداری شود. جوجه ها به هنگام تولد وزنی در حدود700 تا 1000 گرم دارند. بند ناف توسط آيودين ضدعفونی می گردد. كف بينی های هچری نيز بايد اصطكاك كافی داشته باشند تا از بازشدن پاها درجوجه جلوگيری به عمل آيد. چنانچه جوجه نتواند از تخم خارج شود بايستی به جوجه كمك شود. اين امر نياز به كسب تجربه كافی داشته و هر گونه مداخله عجولانه سبب نتايج منفی درهچ خواهدشد.
پرورش جوجه
پس از خروج از تخم جوجه ها بايستی درحرارت 30 تا 32 درجه سانتی گراد قرار گيرند. بهتر است اين حرارت در زير منبع حرارتی (لامپ هيتر، مادر مصنوعی) برای جوجه مهيا شده و اجازه انتخاب را برای جوجه فراهم آورد. در صورتی كه شرايط جوی اجازه دهد می تواند جوجه را 24 ساعت بعداز درآمدن از تخم در فضای آزاد قرارداد.
مراقبت از جوجه در سنين اوليه بايستی با دقت انجام شود. بهداشت سالن كاملاً رعايت شده و شب ها شرايط مناسب از نظر دما و تهويه برای جوجه ها فراهم شود. عفونت كيسه زرده از متداول ترين علل مرگ و مير جوجه ها تا سن حدود 14 روزه گی است. اين عفونت می تواند از طريق تخم، دستگاه جوجه كشی، بندناف و نيز غذا و خوردن مدفوع(از طريق روده) به كيسه زرده منتقل شود. عدم جذب به موقع كيسه زرده باعث عفونت و مرگ جوجه خواهد شد. هرگونه استرس نيز می تواند شرايط را برای باقی مانده كيسه زرده در بدن جوجه و عفونت آن فراهم نمايد. از ديگر علل رگ و مير در جوجه ها را می تواند عفونت های باكتريايی، اسهال و مشكلات فيزيكی پانام برد. غذا 24 ساعت بعداز هچ بايستی در اختيار جوجه قرار گيرد. غذا بايستی دارای انرژی و پروتئين بالا و از نظر املاح معدنی وويتامين ها بالانس باشد. چند روزی طول می كشد تا جوجه خوردن آب و غذا را بياموزد واين مدت زمان كافی را برای جذب كيسه زرده فراهم می نمايد. قرار دادن يك جوجه بزرگ تر در ميان جوجه های تازه به دنيا آمده عمل آموختن خوردن و آشاميدن را به جوجه ها آسان می سازد. جوجه های مريض و غيرفعال را بايستی سريعاً از ساير پرندگان جدا نموده و در فضای ديگر تحت درمان قرار داد.
انباشتگی اجسام خارجی از قبيل سنگ، چوب و ساقه در پيش معده و سنگدان از ديگر عوامل مرگ و مير جوجه ها تا سن چهارماهگی می باشد. هرگونه استرس از قبيل بالانس نبودن جيره (از نظر موادغذايی ، مواد معدنی وويتامينه و غيره) نيز بيماری و عدم آرامش و سلامت پرنده می تواند به اين مسأله منجر گردد. بنابراين حتی الامكان سعی شود محيط پرورش جوجه ها عاری از هرگونه اجسام خارجی باشد.
واكسيناسيون جوجه ها عليه بيماری نيوكاسل در كشورمان الزامی است. تلفات ناشی از اين بيماری توسط بعضی از مزارع در ايران گزارش شده است. جوجه ها به بيماری آنتروتوكسمی نيز حساس هستند. واكسيناسيون جوجه عليه اين بيماری توصيه می گردد. اين بيماری غيرواگير بوده و عامل اصلی آن استرس است. (تغييرات جيره حمل و نقل، ترس، تراكم جوجه هاو....) جوجه ها به سرعت رشد كرده و درسن يك ماهگی در حدود 3 تا 6 كيلوگرم وزن دارند. با افزايش سن جوجه ها بايستی فضای بيشتری در اختيار آنان قرار داد. گردشگاه جوجه ها بايستی دارای سايبان بوده و خاك بهترين انتخاب به عنوان بستر می باشد. بستر فضای مسقف بهتر است از جنس بتن باشد تا به راحتی بتوان آن را شست وشو داد و ضدعفونی كرد. در بعضی از مزارع از سيستم حرارت زيرزمينی به عنوان منبع حرارت استفاده می نمايند. اين مسأله باعث گرمی بستر و آرامش پرنده و نيز كاهش تلفات ناشی از عفونت كيسه زرده خواهد شد. در سن سه ماهگی جوجه ها وزنی بين 20 تا 30 كيلوگرم خواهند داشت. بعداز سن 3 ماهگی جوجه ها نسبتاً مقاوم بوده و تلفات كاهش می يابد. بعداز سن 3 ماهگی بيشتر تلفات ناشی از مسائل فيزيكی است. از سن سه ماهگی تا پايان يكسالگی (زمان كشتار) جوجه ها در فضاهای محصور نگهداری می شوند. معمولاً به ازاء هر پرنده، حداقل 50 متر مربع فضای گردشگاه در اختيار قرار می گيرد. فضای سايبان برای هرپرنده نيز 5 متر مربع است. بنابراين بعداز سن سه ماهگی پرندگان نياز به سالن های بسته نخواهند داشت. بعداز سن سه ماهگی پرندگان به سرما و گرما بسيار مقاوم هستند. پرندگانی كه به عنوان مولد انتخاب می شوند بعداز سن يكسالگی از جيره های نگهداری استفاده می نمايند.
فرم اشتراک بولتن تخصصی شتر مرغ:
بررسي مشكلات پرورش اقتصادي شترمرغ
Understanding Difficulties of Economic Ostrich Processing
By: Fiona Benson, Blue Mountain International
Daryl Holle, Blue Mountain Feeds, Inc.
من مطالعه اين مقاله ارزشمند را به تمامي توليد كنندگان و پرورش دهندگان شترمرغ به عنوان مطلبي ضروري براي آگاهي از اين فن توصيه مي كنم. تا كنون چنین نوشته هوشمندانه و كاملي در زمينه حفظ صنعت پرورش شترمرغ نخوانده بودم.
نویسندگان این مقاله مشکلات موجود پیش روی تولیدکنندگان و فرآیند کنندگان را بخوبی درک کرده اند و راه حل های مناسبی جهت حل مشکلات و پیمودن مسیر موفقیت ارائه داده اند.
(نوشته شده توسط یک خواننده گمنام بولتن)
اين مقاله دستور العمل و راهنماي عملي است كه توليد كنندگان مايل به داشتن و خواندن آن به دفعات مي باشند تا همواره به خاطر داشته باشند كه نيازها و اهدافشان در اين زمينه براي ماه آينده، سال آينده و يا 10 سال بعد چه خواهد بود.
پرورش شترمرغ در كشورهاي زيادي در حال توسعه و رشد مي باشد. به ندرت اتفاق مي افتد كه توليد كنندگان خودشان دور هم جمع شوند و شركت توليدي را تشكيل دهند كه به توليد كنندگان همكارشان در بازاريابي اين پرنده كمك نمايند. درتمامي كشورها مانند آفريقاي جنوبي، اغلب توليد كنندگان از مساله واحدي گله مند هستند و آن تنوع وزن لاشه و متفاوت بودن وزن ماهيچه هاي هر قطعه است. اگر از بعد اقتصادي به اين مشكل نگاه كنيم، مشخص مي شود كه چرا موفقيت دراين صنعت مي تواند مخاطره آميز باشد. همچنين مشكل اساسي در مورد مصرف كنندگان يا خريداران وجود دارد.
آنها اغلب با وزن مورد انتظار توده عضلاني، در هنگامي كه كل لاشه را از توليد كنندگان خريداري مي كنند، مشكل دارند. اين امر به دليل داده ها و اطلاعات ضعيف در مورد وزن ماهيچه ها در صنعت پرورش شترمرغ مي باشد.
تا زماني كه توليد كنندگان و پرورش دهندگان به بررسي اين مشكل نپردازند و آنها را حل نكنند، پرورش و فروش شترمرغ از نظر اقتصادي دچار مشكل خواهد بود. اما چرا اين چنين است؟
عوامل مهم متعددي در فرآيند اقتصادي شترمرغ دخالت دارند.
1. تبديل اين صنعت از يك صنعت پوست ساز به يك صنعت پول ساز
2. بازه گسترده واريانس موجود در وزن و كيفيت عضلات هر قطعه
3. جداول صنعت گوشت اطلاعات ضد و نقيضي را ارائه مي دهند
4. تنوع و گوناگوني در صنعت گوشت
5. تنوع و گوناگوني در ميزان درآمد و عايدي هر قطعه پرنده
از يك صنعت پوست ساز تا يك صنعت پول ساز
اين صنعت مي كوشد تا از يك حالت پوست ساز به حالت صنعتي پولساز درآيد: صنعتي حرفه اي به منظور توليد دامهايي كه گوشتي با كيفيت بالا دارند، آنطور كه مطلوب نظر مصرف كنندگان است. اغلب افراد صاحب نظر در اين مورد توافق دارند كه در صورت حصول پرندگاني با گوشت بيشتر از 40 كيلوگرم، اين صنعت از نظر تجاري براي توليد كنندگان به صرفه خواهد بود. اگر چه سايرين هنوز بر تلاشهاي خود در جهت حفظ همان وضعيت صنعت پوست ساز كه بر پايه پرورش پرندگاني با كيفيت پايين گوشت و همان روشهاي قديمي پرورش مي باشد، اصرار مي ورزند. اين افراد معتقدند كه اين وضعيت باعث حفظ ارزش تجاري پوست مي شود و تنها راه پرورش تجاري شترمرغ مي باشد كه البته اين نظريه عامل پس رفت صنعت شترمرغ مي باشد.
واريانس بزرگ وزن ماهيچه / لاشه – مشكلات فرآيند
فرآیند کنندگان برنامه خاصي بر اساس ميزان آگاهي از تعداد پرندگاني كه به منظور كشتار كنار گذاشته شده اند و يا مي توانند در هر روز كشتار شوند، دارند. دامنه وزن لاشه ها، كل محصول گوشت و نيز وزن ماهيچه هاي هر قطعه از بدترين حالت متوسط 16 كيلوگرم تا ميانگين 50 كيلوگرم گوشت در شترمرغهاي 12 ماهه تغيير مي كند. اين دامنه 34 كيلوگرمي 300% واريانس ازتوليد پايين تا پرندگاني با توليد بالا ايجاد مي كند. گوشت حاصل از پرندگان كوچك جثه عموما در درجه دوم به نسبت گوشت پرندگان بزرگتر قرار دارند.
شكل 1 مربوط به ركوردهايي مي باشد كه بدترين و بهترين و نيز پرندگان متوسط را در طي يك فرآيند 18 ماهه نشان ميدهد. آنچه در نگاه اول از شكل 1 به نظر مي رسد اين است كه براي فرآيند كنندگان خريد و پرداخت هزينه به توليد كنندگان هنگامي كه سيستم پرداخت به ازاي هر قطعه پرنده باشد (يعني تمامي پرندگان قيمت يكساني داشته باشند)، به صرفه نيست.
شکل 1. مقایسات محصول گوشت
اين شكل نشان مي دهد كه حالت مطلوب پرداخت به ازاي محصول گوشت بي استخوان است نه پرداخت به ازاي لاشه و يا پرداخت به ازاي هر قطعه پرنده. وقتي سيستم پرداخت، بر اساس هر قطعه پرنده و يا پرداخت به ازاي لاشه است، تنها برندگان و سود كنندگان اين سيستم ضعيف ترين توليد كنندگان مي باشند كه ضعيف ترين و پايين ترين كيفيت گوشت را توليد مي كنند بنابراين قرار دادن كل اين صنعت در معرض خطر و ريسك به اين شكل از نظر اقتصادي پايدار و هميشگي نخواهد بود.
شکل 2. هزینه های نسبی کشتار به ازای هر کیلو گوشت
اگر كارگاهي روزانه با ظرفيت 100 قطعه پرنده در روز كشتار مي كند، با داشتن اين دامنه متنوع از توليد پايين تا توليد بالا، ممكن است فقط در بدترين حالت 1600 كيلوگرم گوشت براي فروش داشته باشند و يا بر عكس در حالت خوب 5000 كيلوگرم گوشت با همان تعداد پرنده عرضه كنند. حال هزينه هاو تجهيزات مورد نيازاين فرآيند را چگونه مي توان پيش بيني كرد؟ در چنين شرايطي هيچ صنعت فرآيندي نمي تواند موثر و جوابگو باشد.
هزينه هاي فرآيند براي پرندگان بسيار نزديك به يكديگر است اما همانطور كه در شكل 2 ديده مي شود، مقدار واريانس و تنوعي به ميزان 300% در هزينه هاي كشتار به ازاي هر كيلوگرم گوشت وجود دارد كه به دليل تنوع در محصول گوشت مي باشد. اين امر به وضوح نشان مي دهد كه چرا فرآيند كنندگان نمي توانند به طور عادلانه و ثابت هزينه اي را براي خريد هر قطعه پرنده يا لاشه مشخص و تعيين كنند. زماني كه پرداخت بر اساس گوشت بي استخوان مي باشد، مي بايد سيستمي بر اساس كيفيت درجه بندي شده گوشت و با توجه به كل محصول گوشت توليدي برقرار شود تا بتوان مزيت پرورش پرندگان خوب و نيز حذف پرندگان ضعيف و غير اقتصادي را به توليد كنندگان آموخت. اين امر همچنين باعث تضمين داشتن گوشتي با كيفيت بالا كه مطلوب نظر مصرف كنندگان است، مي گردد و بدين ترتيب تقاضا افزايش مي يابد.
جداول صنعت گوشت اطلاعات ضد و نقيضي را نشان مي دهند:
در سال 2000، جامعه بين المللي شتر مرغ (IOA) جدول گوشتي را به منظور كمك در جهت استاندارد كردن نحوه تشخيص و درجه بندي ماهيچه منتشر كرد و همچنين ميانگين وزن ماهيچه را براي راهنمايي كاربران گزارش كرد.
قبل از معرفي اين جداول گوشت IOA، جامعه شترمرغ آمريكا AOA نيز جدول گوشت خودش را كه شامل درجه بندي ماهيچه و نيز دامنه تغييرات وزن ماهيچه بوده منتشر كرده بود.
جدول 1، برخي از تفاوتهاي موجود در جداول اين دو موسسه را بعنوان مثال بيان مي دارد.
شكي نيست كه در صنعت پرورش شترمرغ سردرگمي فاحشي وجود دارد. همه چيز بستگي به اين دارد كه از چه جدولي در هركشور استفاده مي شود و اين امر است كه براي مصرف كنندگان و مشتريان تعيين مي كند كه چه انتظارات و خواسته هايي مي بايد داشته باشند.
جدول 1
اين امر باعث بوجود آمدن مشكلات جدي براي فرآيند كنندگان و نيز مصرف كنندگان كه از اين جداول استفاده مي كنند شده است و بنابراين تاثير منفي بر عملكرد فرآيند كنندگان به دليل تغييرات فراوان اين وزنها خواهد داشت. همانطور كه مشاهده مي شود وزن ماهيچه ها در شكلهاي 3 و 4 دو برابر آن چيزي است كه در اغلب موارد بين بدترين و بهترين حالت وجوددارد. بنابراين بدست آوردن ميانگين ها در اين جدول و بدين صورت بيانگر ميزان تنوع و پراكندگي و نيز بوجود آمدن مشكلات بعدي خواهد شد. به منظور تاييد اين واقعيت كه جداول گوشت IOA باعث گمراهي مشتريان ودر نتيجه اين صنعت مي گردد. Blue Mountain داده هاي حاصل از كشتار را در آمريكا كه از مزارع بزرگي كه در آنها پرندگان با جيره های صحيح تغذيه مي شوند و بهترين كيفيت گوشت ممكنه را داشتند، منتشر كرد.
Figure 3: Comparative Weights Individual Filet Muscles Muscle names as per US Meat Chart
اين مزارع از روش" صنعت جديد شترمرغ" كه Bluo M. توصيه كرده بود و توليد گوشت با هزينه هاي موثر را در بر مي گرفت، استفاده مي كردند. داده هاي B.M حكايتي غير از آنچه جداول IOA ارائه مي دهند، در بر دارد. جدول 2 به وضوح نشان مي دهد كه پرندگاني كه با جيره صحيح تغذيه مي شوند، به طور معني داري عملكرد بهتر از نظر وزن ماهيچه نسبت به جداول بين المللي گوشت IOA دارند. پرندگاني كه دراين مورد گزارش شدند، از نظر ژنتيكي برتري خاصي نداشتند، پرندگاني معمولي كه توسط توليد كنندگاني متفاوت و متعددي تحت رژيم غذايي خوبي رشد يافته بودند.
همچنين شايان ذكر است كه اوزان ماهيچه جدول 2 مربوط به گوشت شترمرغهايي مي شود كه همگي تحت عنوان درجه يك طبقه بندي شده بودند، با گوشتي قرمز و روشن با درجه لطافت و مطابق بانيازهاي مصرف كنندگان.
جدول 2
جدول 2 همچنين مي خواهد اين امر را تاييد كند كه داده هاي مورد استفاده براي تعيين ميانگين وزنهاي ماهيچه ها در جداول IOA كه در جدول 1 نشان داده شده اند مي بايست حاصل از پرندگاني با تغذيه ضعيف و يا مشكلات ژنتيكي تهيه شده باشند Bluo Mountain اطلاعاتي كافي از وزنهاي گوشت در اختيار داشت. به نظر ما اوزان گوشتي كه در جداول IOA نشان داده شده اند اوزاني هستند كه مشخص مي كنند از نظر اقتصادي براي توليد كننده به صرفه نيست تا به اين صنعت بپردازد.
م
ثالهايي از تنوع و پراكندگي بيش از حد اوزان ماهيچه
کشتارگاهSoartland در افريقاي جنوبي مثالهايي عملي درزمينه همين مشكل گردآوري كرده است:
1- سوپر ماركت بزرگي در اروپا وجود داردكه فيله صدفي را براي استيكي به وزن200 گرم استفاده مي كند دريك گروه 92 تايي از پرندگان حتي يكي از فيله هاي صدفي بدست آمده هم حد اقل وزن مورد نظر را نداشتند و همگي بسيار كوچك بودند. بنابراين اين غذا به علت عدم توانايي درتهيه آن از صورت حذف شد. دراين مثال پرندگان حتي از حد اقل تغذيه لازم نيز بهره مند نبوده اند و حتي حداقلهاي ذكر شده در جداول گوشت IOA را هم نداشتند.
2- مشتري دراين مثال به دنبال استيكي با حد اقل 200 گرم وزن بوده است. حد اقل وزن فيله مورد استفاده در شكل 3، 275 گرم بوده و حداكثر آن 680 gr. ما فيله هايي با وزن 1000 گرم را ديده ايم كه حاصل از پرندگاني بوده اند كه به خوبي تغذيه شده اند. اين پرندگان مي توانند 5 استيك 200 گرمي براي مشتريان توليد كنند.
3- مشتري ديگري از گوشت گرد (Oslo 3S) استفاده مي كرد كه به او امكان مي داد زرد پي را كه در اين ماهيچه وجود دارد را جدا كند. اين مشتري انتظار دارد هر نيمه حداقل وزن 500 گرم را داشته باشند. هر قطعه اي كوچكتر از اين وزن نمي تواند نظر اين مشتري را تامين كند. هر چه ماهيچه بزرگتر باشد اين مشتري راضي تر خواهد بود. اغلب گزارش مي شده كه مقادير موجود نمي توانند اين حد اقل را داشته باشند كه اين هم به علت جيره بوده است. اين موضوع باعث تخريب صنعتي است كه مايل به رشد آن هستيم.
4- مانند آنچه درشكل 4 نشان داده شده است، قسمت گوشت گرد با حداقل 6/1 kg و حداكثر 2/2 kg هيچ ارزشي براي ما ندارد و اين مقدار 2 برابر مقداري است كه در جدول IOA به آن اشاره شده است.
فصل دوم
روش انجام کار
گزارش مختصر بازدید از واحد ها تولیدی با خدماتی مرتبط با موضوع پروژه :
بازدید از منطقه پرورشی رستمی
در بازدید بعمل آمده از منطقه با اطلاعات فنی بسیاری آشنا شدیم ، از نزدیک با تجهیزات تسب شده در این منطقه پرورشی آشنا شدیم و با نحوه تنظیم شرایط محیطی برای پرورش نیز شنا شدیم ، منطقه را ار لحاظ گوناگون مورد بررسی قرار دادیم و اطلاعات مورد نیاز خود را بدست آوردیم .
جنبه های ابتکاری بودن و خلاقیت به کار رفته شده :
1 - استفاده از سیستم های نوین در طراحی ساختمان های پرورش شتر مرغ
2 – استفاده از سیستم مکانیزه تولید مثل
3 – استفاده از سیستم هشدار دهنده بیماری – برای اولین بار در ایران
فهرست تجهیزات و ماشین آلات مورد نیاز و برآورد قیمت آنها :
فهرست مواد مصرفی مورد نیاز :
مشخصات نیروی انسانی مورد نیاز از لحاظ مفید بودن و توانایی کار :
توجیه اقتصادی محصول :
روشهای بازاریابی و تبلیغات جهت ( جهت فروش کالا )
بازاریابی در فروش محصولات این طرح صرفا بصورت بازار یابی از طریق فردی و با روش فرد به فرد است که در این روش با استخدام نیروی متخصص بازاریاب اقدام به تبلیغ محصول در محیط های فروش نموده و از این طریق جلب مشتری می شود ، البته برای تبلیغ بهتر می توان از روش های تبلیغاتی دیگری مانند چاپ اقلام تبلیغاتی مانند تقویم و لیوان و خودکار های تبلیغاتی نیز استفاده نمود .
فصل سوم
امور مالی طرح
زمین محل اجرای طرح :
محوطه سازی :
ساختمانها :
میزان سرمایه گذاری :
محاسبه هزینه ها :
محاسبه سود و زیان ویژه ( ارقام به میلیون ریال )
تاسیسات مورد نیاز :
وسایل نقلیه :
تاسیسات اداری :
هزینه های قبل از بهره برداری :
هزینه های جاری :
هزینه استهلاک :
هزینه سوخت و انرژی :
جمع هزینه های جاری طرح :
فصل چهارم
جمع بندی – نتیجه گیری و پیشنهادات
نتایج حاصله از اجرای طرح :
بر اساس مطالعات صورت گرفته و بررسی های انجام شده از مراکز تولیدی مشابه و با در نظر گرفتن محاسبات صورت گرفته در این طرح می توان اینگونه نتیجه گیری کرد که این طرح یکی از طرح هایی است که کشور به آن نیاز زیادی دارد ، پس در صورت بهره گیری از منابع ماتلی مناسب و در پی آن بهره مندی از تجهیزات و ماشین آلات درجه 1 و استفاده منابع انسانی کارآمد این طرح می تواند به سوددهی مناسبی دست یابد و اشتغالزایی مناسبی را انیز ایجاد نماید
منابع و ماخذ :
1 – ماهنامه دامپروری روز شماره 142 ، ص63 گردآورنده : دکتر حسین محمدزاده – محقق و استاد دانشگاه تهران 1385
مرکز اسناد و مدارک و اطلاعات علمی تهران
Www.IRandoc.ac.ir/persian/article