خلاصه طرح:
طرح احداث گلخانه تولید خیار هندوانه مکعبی و گل های تزئینی گلخانه ای در سطح 5000 متر مربع
محل اجرا، استان قزوین- شهرستان آبیک- روستای قره قباد
زمین محل اجرای طرح: یک قطعه زمین از پلاک 41 اصلی واقع در بخش 15 به مساحت پنجهزار متر مربع بصورت استیجاری از اداره کل اوقاف و امور خیریه استان قزوین
منبع تأمین آب: احداث یک حلقه چاه نیمه عمیق
سرمایه گذاری مورد نیاز اجرا و بهره برداری طرح: 3/1821 میلیون ریال
سرمایه گذاری ثابت 119/1318 میلیون ریال
سرمایه گذاری جاری 183/503 میلیون ریال
منابع مالی تأمین سرمایه:
تسهیلات بانکی: 75 درصد معادل 9/1365 میلیون ریال
سرمایه گذاری متقاضی طرح:25% معادل 3/455 میلیون ریال
پیش بینی تولید سالیانه: 240 تن محصول خیار در دو دور کشت
پیش بینی درآمد سالیانه: 600 میلیون ریال
پیش بینی سود (زیان) طرح: 5/274 میلیون ریال در سال
سرانه سرمایه گذاری ثابت طرح: 119829
-سرانه سرمایه گذاری کل طرح: 2/145704
نرخ بازده سرمایه: 22%
دوره برگشت سرمایه: 6/3 سال
اشتغال زائی طرح: 12 نفر نیروی ثابت و دائم
مجری طرح: جعفرانیالو دوقوز
کارشناسی تهیه کننده طرح سید حمزه میر سلیمی
مقدمه
با مهاجرت سریع روستائیان به شهرها و افزایش پدیده شهرنشینی، در نتیجه صنعتی شدن شهرها آلودگی هوا افزایش یافته است. این پدیده مخصوص کشور خاصی نیست بطوریکه موضوع در سازمان ملل متحد مطرح شده و این سازمان از کشورهای مختلف جهان جهت مبارزه با آن استمداد نحوه است در کشور ما نیز بر اساس آمارهای موجود به خصوص در سالهای اولیه پس از پیروزی انقلاب اسلامی حدود دو میلیون هکتار از جنگلهای شمال ایران نابوده شده است.
در شهرهای مختلف نیز ساخت و ساز زمینهای مزروعی و تبدیل آن به آپارتمان ها و جاده های آسفالته و غیره به این مفصل دامن زده است.
بدیهی است مبارزه با رشد این پدیده افزایش سطح فضای نسبی که هم چون ریه برای انسان موجب بازگشت حیات به شهرها می شود را می طلبد.
با مطالعه وضع زندگی مردم در شهرهائی چون بابل که مربوط به پانصد سال قبل از میلاد مسیح می باشد به این نتیجه می رسیم که پیشینیان ما نیز به موضوع حیاتی بودن توسعه فضای سبز و تولیدات کشاورزی توجه خاصی داشته اند.
مبحث تولید در مقوله و توسعه به دلیل ایفای نقش محوری از اهمیت خاصی برخوردار است با پیدایش انقلاب صنعتی عصر تازه ای برای تمدن بشری بوجود آمده است این نقطه عطف در تاریخ بشری تنها در پرتو توانائی انسان در به کار گرفتن عوامل تولید پدید آمده است.
پیشرفت چشمگیری که در تولیدات بخش کشاورزی همراه با صنعت در کشورهای توسعه یافته و صنعتی روی داده و ضمن رفع نیازهای داخلی و بالا بردن توان صادرات کشور تقویت بخش های بنیادی جامعه را نیز در پی داشته است.
از جمله دستاوردهای این پیشرفت می توان اشتغال در سطح مطلوب، کاهش نسبی فقر و تویع عادلانه تر درآمد استفاده بهینه از منابع و عوامل تولید و افزایش بهره وری نام برد.
برای دستیابی به هدف های توسعه با شناسائی درست و تخصیص بهینه و بکارگیری مطلوب منابع و عوامل تولید در بخش های مختلف اقتصادی به ویژه کشاورزی یکی از راه کارهای اصولی و بنیادی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک جهان با محدودیت منابع آبی روبروست می باشد در صورتی که این منابع استفاده نشود بهره برداری از آنها ناکار آمد خواهد بود.
از طرفی از نیروی انسانی در ایران بعنوان مهمترین و حساسترین عامل توسعه بخوبی بهره برداری نمی شود و اکنون نرخ بیکاری در کشور دو رقمی است که توسعه اجتماعی را تحت الشعاع قرار داده است تعبیرات در بخش کشاورزی از دیدگاه اقتصاد کلان با افزایش سرمایه گذاری تغییر نظام های بهره برداری تغییر ساختاری در شبکه مدیریت کلان کشاورزی در نهایت رفع انحصارات دولتی و واگذاری امور خدماتی و تصدیگری به بخش خصوصی است که منجر به اشتغال می شود. چنانچه سرمایه گذاری اولیه مورد نیاز در بخش کشاورزی و مربوط به آن گونه مطلوب انجام نگیرد و بخصوص آموزش های کاربردی توسعه نیابد و عملاً متقاضیان کار در بخش درگیر تولید نشوند منجر به هدر رفتن منابع انسانی و مادی جبران ناپذیری که هزینه کرده ایم می شود.
ازدیاد جمعیت و نیاز مبرم به محصولات کشاورزی و محدودیت منابع آب و خاک و از طرفی تأمین زندگی قشر زحمتکش کشاورزی و نیز مسائل و مشکلات و محدودیت هائی که در جهت افزایش سطح زیر کشت وجود دارد باعث شده که متقاضیان سرمایه گذاری در بخش کشاورزی با استفاده از تجهیزات و تأسیسات مختلف با مختصات فنی و تکنیکی ویژه در جهت افزایش راندمان تولید در واحد سطح و تولید محصول خارج از فصل اقدام نمایند.
وجود امکانات مناسب در منطقه شامل فضای مناسب، خاک، آب کافی، ساختمانها و ایجاد تأسیسات مناسب و نیز ایجاد یک محیط ملایم و دور از خشونت جهت حفظ سلامت روحی کارگرانی که در کارگاه و شرکت به فعالیت سخت بدنی از هدفهای اجرای طرح می باشد.
اهداف طرح:
ایجاد یک محیط متعادل و سر سبز با هدف استفاده بهینه از منابع آب و خاک
ایجاد یک محیط کنترل شده در جهت افزایش عملکرد در واحد سطح
مبارزه با آفات و بیماریها در کشت گلخانه ای بسیار ساده تر و مؤثرتر از کشت در فضای آزاد است.
هزینه های کارگری در کشت گلخانه در مقایسه با کشت های فضای باز و روش سنتی کمتر است
کسب درآمد و افزایش سودآوری و نرخ بازده سرمایه
با توجه به محدودیت منابع آبی در روش گلخانه ای با حداقل مصرف آب حداکثر بهره بری حاصل می گردد.
مختصات طرح:
درخواست کننده و مجری طرح. جعفریانلو دوقوز فرزند عباس به آدرس استان تهران- شهرستان آبیک روستای قره قباد منزل شخصی
مساحت اراضی مورد نیاز طرح 5500 متر مربع برای احداث گلخانه و تأسیسات مورد نیاز
موقعیت جغرافیایی استان قزوین- شهرستان آبیک- روستای قره قباد
شرایط اقلیمی منطقه دارای آب و هوای معتدل سردسیری می باشد.
تشریح فنی طرح:
اسکلت گلخانه از جنس آهن گالوانیزه در جهت شمال به جنوب به ابعاد عرض 8-5/6 متر بصورت چند قلوی بهم پیوسته و طول حداکثر 40-38 متر بسته به حدود اربعه زمین طراحی می شود. و جهت حداکثر بهره برداری از نور و فضا فرم اسکلت بصورت کمانی است که روی پایه های عمودی به ارتفاع 2 متر بصورت نیم دایره در فواصل معین در امتداد هم قرار داده می شود. و به وسیله اتصالات متعدد طولی و عرضی بهم متصل می گردد. روی کمانها شبکه ای از مفتولهای آهنی گالوانیزه نصب می شود تا پوشش پلاستیکی روی آن قرار گیرد و محکم گردد.
دریچه های تهویه در منتهی الیه کمانها (بالاترین نقطه قوس کمان) و نیز طرفین گلخانه با استفاده از اهرم های قابل تنظیم نصب می گردد.
برای تهیه زمین کشت خیار، ابتدا زمین را با شخم عمیق برگردان می نمائیم و بعد انواع کودهای شیمیایی و دامی مورد نیاز را که بر اساس نتایج آزمون خاک مشخص و معین شده به سطح خاک اضافه می نمایم و سپس با دیسک علاوه بر خرد کردن کلوخه های حاصل از شخم نسبت به مخلوط نمودن کود با خاک اقدام می شود.
در ادامه از مهمترین نکاتی که می بایست انجام گیرد عملیات ضد عفونی خاک و بستر کشت می باشد که معمولاً از روشهای مختلفی مانند استفاده از گاز متیل بروماید، ضد عفونی با بخار آب و آب جوش، ضد عفونی با استفاده از نور خورشید ضد عفونی با مواد شیمیایی و انواع قارچ کشها استفاده می گردد که امروزه ضد عفونی با قارچ کش رد و میل مانکوزب متداول تر است زیرا روش بسیار ساده و آسانی می باشد که توسط کارگر واحد تولیدی نیز عملی و قابل اجرا است و مشکلات اجرائی سایر روشها را ندارد.
پس از آماده سازی زمین و بستر کشت. نشانه هایی که از قبل تهیه شده در بستر اصلی کشت می گردد.
کشت معمولاً به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم صورت می پذیرد. در روش اول یعنی مستقیم بذر در محلهای اصلی در بستر کشت می گردد و در روش غیر مستقیم بذر خیار در گلدانهای پلاستیکی کوچک حاوی خاک الک شده گلدانی با ترکیب شن و آب که ضد عفونی گردید کشت می گردد و پس از ظهور برگ سوم تا مرحله 6-5 برگی از گلدان خارج و به محل اصلی کشت منتقل می گردد و این روش به دلیل مزایای زیادی که دارد متداول تر است.
كشت معمولاً به دو صورت مستقيم و غير مستقيم صورت مي پذيرد. در روش اول يعني مستقيم بذر در محلهاي اصلي در بستر كشت مي گردد و در روش غير مستقيم بذر خيار در گلدانهاي پلاستيكي كوچك حاوي خاك الك شده گلداني با تركيب شن و آب كه ضد عفوني گرديد كشت مي گردد و پس از ظهور برگ سوم تا مرحله 6-5 برگي از گلدان خارج و به محل اصلي كشت منتقل مي گردد و اين روش به دليل مزاياي زيادي كه دارد متداول تر است.
ارقام مورد استفاده در ايران بسيار زياد است و تماماً از ارقام خارجي با تنوع زياد توسط شركت هاي متعدد فعال در ايران به بازار عرضه مي گردد ولي تجربه نشان داده است كه رقم سلطان از نظر مقاومت به بيماري و ميزان عملكرد نسبت به ساير ارقام ار برتري نسبي برخوردار مي باشد.
موفقيت كشت خيار در گلخانه به عوامل متعددي بستگي دارد و شامل شرايط محيطي رشد ريشه، سيستم مورد استفاده در هرس و پرورش، ميزان رطوبت زمين در حين و بعد از كاشت و مراحل داشت و برداشت، انتخاب بذر خوب و شرايط اقليمي داخل گلخانه مي باشد لذا آبياري بوته ها صرفاً در ساعات خنك روز مي بايستي صورت گيرد تا بوته ها در معرض كمبود آب و استرس محيطي قرار نگيرد.
در اين طرح براي تأمين گرماي مورد نياز (25-18 درجه سانتيگراد) از مشعل و كوره هواي گرم با فن دمنده استفاده ميگردد.
بعد از استقرار كامل گياه در محل اصلي خود همراه با رشد بوته ها عمليات نخ كشي يا به اصطلاح بستن قيم ها انجام مي گيرد از آنجا كه بوته خيار گلخانه اي هم مانند ساير گياهان خانواده، كدوئيان داراي ساقه رونده مي باشد مي تواند با استفاده از پيچكهائي در كنار برگها رشد مي كند كه خود را در كنار اشياء مجاور به بالا بكشد از اين رو در كنار هر بوته از ارتفاع 2 متري نخ هائي را كه به قلاب پيچيده شده و از يك سو به اسكلت گلخانه مهار گرديده است قرار مي دهيم و با احتياط كامل بوته ها را به دور نخ مي پيچيم تا به رشد رويشي و زايشي خود ادامه دهد.
در مرحله داشت عمليات تغذيه و كوددهي بر اساس نتايج آزمون خاك توصيههاي فني انجام شده صورت مي گيرد.
شرح عمليات جنبي
در محل اجراي طرح جهت تأمين آب مورد نياز اجرائي حفر و تجهيز يك حلقه چاه نيمه عميق پيش بيني گرديده است كه حتي الامكان سعي خواهد شد با توجه به شرايط منطقه نسبت به خريد يك انشعاب برق سه فاز نيز اقدام گردد تا علاوه بر تأمين روشنائي مورد نياز سالن ها، برق مصرفي مشعل، فن و الكتروپمپ چاه را نيز تأمين نمايد.
همچنين مساحت 20 متر مربع اتاق نگهباني براي حضور دائم نگهباني از تأسيسات لحاظ و منظور شده طرح و 20 متر مربع هانكار و استخر جهت نگهداري آب و ساير نهاده هاي مورد نياز مي بايست ساخته و اجرا گردد.
جهت بسته بندي، سورتينگ درجه بندي محصول استحصالي از اجراي پروژه حداكثر به مساحت 20 متر مربع نيز سالن بسته بندي مورد نياز طرح ساخته و اجرا خواهد شد.
مديريت طرح، برنامه ريزي، رفع مسائل و مشكلات اجرائي حين طرح توسط مجري و حضور دائم وي در محل اجرا مستلزم ساخت و تجهيز دفتر كار و سرويس هاي بهداشتي و نمازخانه مي باشد كه در اين طرح در سطح حداكثر 40 متر مربع ديده شده است.
ساختمانها و تأسيسات طرح (جدول 1)
ساختمانهاي مورد نياز طرح (جدول 2)
جدول ماشين آلات مورد نياز جدول شماره 3
جدول تأسيسات آبياري جدول شماره 4
نيروي انساني مورد نياز:
جدول نهاده هاي مصرفي (جدول 5)
جدول هزينه انرژي مصرفي
جدول محاسبه استهلاك سرمايه:
جدول هزينه هاي جاري طرح
محاسبه سود و در آكد
با عنايتي كه به جداول ارائه شده كاملاً روشن است كه با احداث پنج هزار متر مربع گلخانه تونلي جديد و با توجه به توضيحات كه در صفحات قبل شرح داده شده است مشخص مي شود كه در هر متر مربع گلخانه تعداد 5/2 نشاء (خيار) كاشته مي شود كه متوسط برداشت محصول خيار از هر بوته در هر دوره كه حدود 4 الي 5/4 ماه طول مي كشد حدود 10-5/9 كيلوگرم در نظر گرفته شده است لذا در هر دوره برداشت حدود
120000= كيلو محصول 69 * 5/2 عدد بوته در متر مربع*5000 متر گلخانه
كيلوگرم خيار برداشت مي شود و از آنجا كه در هر سال دو بار عمليات كاشت، داشت و برداشت انجام مي پذيرد بنابراين ميزان محصول قابل برداشت در هر سال 240000=2*120000 كيلوگرم پيش بيني مي گردد.
قيمت خريد خيار در بازار مثل تمام محصولات بسته به عرضه و تقاضا مي باشد و با توجه به متوسط سه ساله قيمت هاي موجود در بازار هر كيلوگرم خيار 2500 ريال مجاسبه گرديده است كه با احتساب 240 تن محصول درآمد ناخالص طرح 2500*240000 كيلوگرم برابر 600000000 ريال خواهد بود.
محاسبه قيمت تمام شده محصول:
هزينه هاي اجرائي جاري طرح 3/503183 هزار ريال
هزينه استهلاك ساليانه 61/94462 ريال
هزينه تسهيلات بانكي 68/136597 ريال
جمع 68/136597 ريال
ريال 3/1356= گيلوگرم محصول 240000 / 9/325522 هزار ريال هزينه
هزينه توليد هر كيلوگرم خيار 3/1356 ريال خواهد بود.
سود زيان طرح:
هزار ريال 1/477/274= ريال در آمد- 600000-9/325522 هزار ريال هزينه توليد ساليانه
نرخ بازار سرمايه: 22%
دوره برگشت سرمايه 6/3 سال
نتيجه گيري:
طرح حاضر با نرخ بازده سرمايه 22% در سال داراي 5/274 ميليون ريال سود ساليانه مي باشد كه علاوه بر ايجاد توانائي بازپرداخت اقسار بانكي موجب اشتغالزايي تعداد 11 نفر نيروي دائم در منطقه خواهد شد.
رديف | شرح | حجم كار | قيمت واحد به ريال | قيمت واحد به هزار ريال |
1 | سالن بهم پيوسته با ارتفاع 4 متر با ناوداني، دريچه هاي سقفي و جانبي تهويه | 5000 متر مربع | 65000 | 325000 |
2 | سيستم گرمائي شامل هيتر، فن، كوره هوار گرم، مشعل و … | 5000 متر مربع | 25000 | 12500 |
3 | سيستم خنك كننده شامل پمپ سيركلاسيون، منبع ذخيره آب فن 1*1 پوشال و قابها | 5000 متر مربع | 8000 | 40000 |
4 | سيستم دو جداره متحرك با قابليت باز و بسته شدن و پلاستيك آنتي فوگ | 5000 متر مربع | 6500 | 32500 |
5 | سيستم سايه بان شامل توري و موتور آلات مربوطه با قابليت باز و بسته شدن | 5000 متر مربع | 3800 | 19000 |
6 | منبع سوخت فلزي | 750 متر مكعبي | 20000 | 15000 |
7 | پيش بيني نشده | 5 درصد | | 27825 |
8 | جمع كل | | | 584325 |
رديف | شرح | حجم كار | واحد كار | ارزش واحد به ريال | ارزش كل به هزار ريال |
1 | ساختمان اداري و سرويس بهداشتي | 40 | متر مربع | 600000 | 16000 |
2 | هانكارد | 10 | متر مربع | 14400 | 144 |
3 | استخر ذخيره آب | 20 | متر مكعب | 50000 | 1000 |
4 | اتاق نگهباني | 20 | متر مربع | 360000 | 7200 |
5 | اتاق بسته بندي و سورتينگ | 10 | متر مربع | 150000 | 1500 |
6 | زيرسازي محزن سوخت | 50 | متر مربع | 50000 | 2500 |
جمع كل | جمع كل | | | | 28344 |
رديف | شرح | تعداد | قيمت واحد به ريال | قيمت كل به هزار ريال | ملاحظات |
1 | سم پاش فرقوني | 2عدد | 6000000 | 12000 | |
2 | قيچي باغباني | 20عدد | 25000 | 500 | |
3 | فرغون | 10 عدد | 90000 | 900 | |
4 | بيلچه | 20عدد | 5000 | 100 | |
5 | بيل | 6 عدد | 75000 | 450 | |
6 | لباس كار | 50 دست | 50000 | 2500 | |
7 | وانت پيكان | 1 دستگاه | 48000000 | 48000 | |
8 | موتور ژنراتور | 1 دستگاه | 43000000 | 430000 | |
9 | متعلقات موتور ژنراتور | 1دستگاه | 000/000/70 | 70000 | |
10 | حمل و نقل و نصب و عوارض | متوسط 4 عدد | 000/000/20 | 20000 | |
| جمع كل | | | 584450 | |
رديف | شرح | تعداد | واحد | قيمت واحد به ريال | قيمت كل به هزار ريال |
1 | استخر ذخيره آب و پمپها ولوله گذاري | 10000 | متر مكعب | 320 | 3200 |
2 | انشعاب و پست برق و برق كشي داخل گلخانه | 1 | رشته | 74600000 | 74600 |
3 | وسايل آبياري گلخانه ها سفالي زيرزميني | 5000 | متر مربع | 1400 | 7000 |
4 | حفر چاه آب شرب و مصرفي | 2 | حلقه | ـــ | 35000 |
5 | پمپ | 2 | عدد | 600000 | 1200 |
| جمع كل | | | | 121000 |
رديف | شرح | تعداد | دستمزد ماهيانه به ريال | پاداش به ريال | جمع پرداختي به هزار ريال |
1 | تكنسين و كارپرداز | 1 | 1500000 | 1500000 | 19500 |
2 | مدير توليد يا كارشناس فني طرح | 1 | 2000000 | 2000000 | 26000 |
3 | نگهبان | 3 | 3600000 | 3600000 | 46800 |
4 | كارگر دائم | 6 | 1200000 | 7200000 | 93600 |
5 | كارگر ساده موقت بيمه سهم كارفرما | 12 نفر روز | 70000 | | 840 |
6 | بيمه سهم كارفرما | 23 درصد | 1909 | ـــ | 22908 |
| جمع | | | | 209648 |
رديف | شرح | مقدار | واحد | هزينه واحد به ريال | هزينه كل به هزار ريال |
1 | بذر مصرفي | 13750 | عدد | 950 | 130625 |
2 | كود شيميايي | 11525 | كيلوگرم | 750 | 864375 |
3 | خريد انواع سموم شيميايي | 250 | ليتر | 25000 | 6250 |
4 | خريد نخ قيم | 5 | كيلوگرم | 75000 | 375 |
5 | پيش بيني نشده | 5 | درصد | ـــ | 7/7294 |
| جمع: | | | | 4/153188 |
رديف | شرح هزينه | حجم مصرفي | واحد | قيمت واحد به ريال | هزينه كل به هزار ريال |
1 | آب مصرفي | 5000 | متر مكعب | 4 | 20 |
2 | گازوئيل | 367000 | ليتر | 200 | 73400 |
3 | برق مصرفي | 41000 | كيلووات | 260 | 10660 |
4 | نفت سفيد براي كارگران | 300 | ليتر | 200 | 60 |
5 | پيش بيني نشده | 5 | درصد | | 4207 |
| جمع | | | | 88347 |
رديف | شرح هزينه | كل هزينه به هزار ريال | هزينه استهلاك ساليانه | ملاحظات | ملاحظات |
1 | ساختمانها و تأسيسات | 584325 | 20 سال | 2921625 | شرح جدول 1 |
2 | ساختمانهاي مورد نياز | 28344 | 20 سال | 2/1417 | شرح جدول 2 |
3 | ماشين آلات مورد نياز | 584450 | 12 سال | 16/48704 | شرح جدول 3 |
4 | تأسيسات آبياري | 121000 | 8 سال | 15125 | شرح جدول 4 |
| جمع | 1318119 | | 61/94462 | |
رديف | شرح هزينه | مبلغ هزينه به هزار ريال | ملاحظات |
1 | هزينه نهاده هاي مصرفي | 4/153188 | |
2 | هزينه انرژي مصرفي | 88347 | |
3 | هزينه حقوق پرسنل | 209648 | |
4 | هزينه هاي اداري | 1000 | |
5 | هزينه خريد كارتن و بسته بندي | 51000 | |
| جمع | 4/503183 | |