مقدمه
تقاضای مداوم برای سبزی های تازه و فراورده ها در بازارهای کشور نشان دهنده عظیم بودن نقش اقتصادی صنعت تولید سبزی وسهم آن در بر آورد کردن عمده رژیم های غذایی است متخصصین علم تغذیه معتقدندکه مصرف سبزی ومیوه به صورت تازه یافراورده ای ازبروزناراحتیهای ناشی ازفقرغذایی جلو گیری می کند.خوشبختانه مصرف سبزی و میوه به صورت تازه در ایران بسیار رایج است.
و کمتر سفره ایمی توان یافت که خالی از آن باشدولی با این حال یاد آور می شویم که علی رغم قدمت وسابقه طولانی کشت تعداد قابل ملاحظه ای ازسبزیها درایران پیشرفت قابل توجهی دراین زمینه صورت نگرفته است.
ومادرزمینه تهیه بذر،تولید و انبار داری وبازاررسانی بعلت عدم توجه به اصول صحیح علمی وتکنیکی دچارنا بسامانی های عمده ای می باشیم که با کاربر آخرین روش های علمی کشور ما نیز به صورتیکی از مهمترین ممالک صادر کننده انواع سبزی به صورت خام و فرآورده ای باشد.
خصوصاً منطقه ی مغان به علت همسایه بودن با کشور آذربایجان در این زمینه نقش مهمی ایفا کندلذا اهمیت دادن به گلخانه ولی با مدیریت صحیح می تواند منطقه ما را به سوی کشاورزی مدرن سوق دهد.
اهمیت اقتصادی طرح :
تولید سبزی به روش گلخانه ای بستری مناسب برای برگشت سریع و مطمئن سرمایه گذاری های کشاورزی است که باعث ثبات در منطقه برای سبزی کاری با خارج کردن این حرفه از حالت فصلی به دائمی می گردد . حرفه ی سبزی کاری به میزان قابل توجهی به اقتصاد ملی کمک می کند و علاوه بر کشاورزان نفرات زیادی را نیز در زمینه های متعددی نظیر تهیه ی فرآورده های سبزیجات ، حمل ونقل و بازار یابی جذب می نماید که با توجه به نیروی انسانی فراوان و بازار عرضه ی مناسب داخلی وخارجی پرورش سبزی وطرح مدرن سبزی کاری از دور نمای روشنی در منطقه داراست وقابلیت جذب قسمت عمده ی سرمایه گذاری های بخش کشاورزی را دارد.
اهداف طرح :
1) اشتغال زایی:
با توجه به جمع کثیر افراد جویای کار در منطقه این طرح می تواند در صورت کافی و مدیریت صحیح موفقیت قابل توجهی برای اشتغال زایی داشته باشد مخصوصا ً اشتغالی مطمئن و دائمی
2)خارج کردن کشت از حالت فصلی به دائمی:
کشاورزی در منطقه با توجه به شرایط خاص فصلی برای مدت محدودی است. لذا منطقه با توجه به پتانسیل های موجود دیگر نیاز مند سیستمی است تا با خارج از این مرحله کشاورزی وارد مرحله ای مطمئن و دائمی گردد. احداث گلخانه با توجه به کنترل آن در شرایط مطلوب می تواند کشاورزی را در چهار فصل به صورت درآمد زا احیاء کند.
3)برگشت مطمئن و متمادی سرمایه:
درکشاورزی شرایط به مطلوب و نامطلوب تقسیم می شوندکه علل برگشت نامطمئن سرمایه شرایط نامطلوب است.عمده شرایط نامطلوب اقلیمی است که برای بهره برداری درمقیاس کوچک میتوان آن رادستکاری کرد آن مقیاس کوچک می تواندیک گلخانه مناسب باشدکه درآن حد اکثر شرایط قابل کنترل اند و برگشت مطمئن و متمادی سرمایه مهیاست.
4) نیاز منطقه به محصولات تازهو فراورده ای و قابلیت منطقه برای صادرات محصولات کشاورزی.
توجیه فنی طرح :
افزایش جمعیت از یک سو و کاهش وسعت اراضی حاصلخیز به دلیل توسعه روز افزون شهرها و مناطق صنعتی از سوی دیگر ضرورت استفاده بهینه از امکانات موجود را بیش از پیش می نماید .
بطور کلی افزایش راندمان محصولات کشاورزی به دو لیل صورت می گیرد .
یکی افزایش سطح زیر کشت و دیگری عملکرد محصول در واحد سطح روش اول بنا به محدودیت هایی که ذکر شد قابل اجرا نمی باشند لذا بایستی با استفاده از تکنولوژی های جدید راندمان را افزایش دهیم که تولید سبزی به روش گلخانه ای از مصادیق آن است.
ازمحصولاتی که درکشت گلخانه ای صیفی جات موردتوجه قرار گرفته اند،خیار و گوجه فرنگی می باشد. خیار تریپلوئید است که هر بوته ی آن در یک فصل زراعی 7-5 کیلو گرم محصول تولید میکند.
برای هر متر مربع 3 بوته در نظر می گیرند،لذا برای هر متر مربع در حدود 20- 15 کیلو گرم خیار برداشت می کنند. فاصله بوته روی ردیف 45-40 س و فاصله دو ردیف از هم80-70س در نظر میگیرند .
بذر این خیارهیبرید بوده وخیار حاصل پارتنوکارپی و قلمی خواهد بودکه محصول آن هر دو روز یک بار قابل برداشت است.به دلیل مسدودبودن محیط کنترل شرایط اقلیمی وهمچنین آفات و امارض به راحتی مقدور می باشد.با توجه به اینکه هدف از گلخانه کشت درپاییز وزمستان می باشدو چون در این فصل دمای هوا خیلی پایین وهمچنین نور کافی وجود نداردلذا این بذور را اصلاح کرده اند برای نور کم ودمای کم.فاصله کشت گوجه فرنگی متفاوت ازخیارمی باشدبه طوری که فاصله بوته هاروی ردیف 60(س) و فاصله دو ردیف از هم 90(س) می باشد.میزان تولید گوجه فرنگی در یک متر مربع 25-20 کیلوگرم می باشد و دوره رشد محصول بین 8-6 ماه به طول می انجامد.
بوته ها به وسیله ی ریسمان های نخی به صورت عمودی به میله های طولی گلخانه بسته می شوند و به شکل قائم رشد می کنند.
دمای مناسب گلخانه برای رشد مطلوب بوته ها28-22 درجه می باشد؛و رطوبت مناسب 80- 75 درصد میاشد باید این مسئله را در نظر بگیریم که اگر رطوبت که اگر رطوبت گلخانه پایین باشد دراین صورت جذب مواد غذایی ازخاک توسط گیاه صورت نمی پذیرد واگررطوبت داخل گلخانه درحدبسیار بالایی باشد موجب افزایش امراض قارچی خواهد بود. مناسبترین (پی اچ) برای خیار درختی 6/5 می باشد.
تاسیسات مورد نیاز گلخانه :
1)استخر آب وچاه
استخر آب به عنوان ته نشین کننده املاح موجود درآب وتعدیل کننده فشارآب و درجه حرارت آب که ازواردشدن شک به گیاه جلوگیری می نماید علاوه برآن استخر آب به عنوان یک انبار بزرگ آب یا ذخیره آب نقش مهمی را بر عهده دارد که این آب از طریق چاه تامین خواهد شد.
2)آبیاری تحت فشار
این سیستم بهترین سیستم ممکن برای آبیاری گلخانه ها وسایر محصولات کشاورزی است.که دارای اختلاف رطوبت بسیار پایین و بازده بسیار بالایی می باشد. این سیستم دارای نوار آبیاری می باشد که به فواصل معین روی این نوار ها قطره چکان تعبه شده است؛همچنین دارای منبع کود و فیلتراسیون جهت تصفیه می باشد.
3)سیستم حرارتی
این سیستم شامل کوره حرارتی مشعل 120000 کیلو کالری و فن می باشد که حرارت به وسیله رول پلاستیکی و به صورت یکسان در تمامی گلخانه پخش می شود.
4)سیستم دو جداره
این پلاستیک در زیر پلاستیک اولیه تعبیه می شود ؛و هدف از این سیستم جلوگیری از قطرات آب می باشد که بر روی گیاه پاشیده نشود و همچنین جلوی پرت دما را نیز می گیرد.
5)اسکلت گلخانه
مناسبتر ین گلخانه برای استان از نوع تونلی می باشد و مناسبترین ابعاد 45* 11 می باشد چرا که هم گرمتر کردن گلخانه راحتتر می باشد و هم اگر زمانی برفی سنگین ببارد موجب از بین رفتن گلخانه نمی باشد، اسکلت گلخانه شامل لوله های گالوانیزه که به صورت کمانی یا حلقوی است.
کمانهای نیم دایره به فواصل معین درامتداد هم به وسیله ی اتصالات متعدد طولی وعرضی به هم متصل می گردند. شبکه ای از مفتول های گالوانیزه ی گرم نمره ی 5/2 در روی کمان ها قرار می گیرد و در داخل هر کمان یک بازوی نگهدارنده ی افقی که قسمت راست کمان را به قسمت چپ آن متصل می کند تا علاوه برحفظ استحکام گلخانه برای بستن سیم های داربست مورداستفاده قرار می گیرد. پوشش پلاستیکی از نوع پلاستیک دار می باشد که مقاوم سرما و گرما می باشد.
کمانهای نیم دایره به فواصل معین درامتداد هم به وسیله ی اتصالات متعدد طولی وعرضی به هم متصل می گردند. شبکه ای از مفتول های گالوانیزه ی گرم نمره ی 5/2 در روی کمان ها قرار می گیرد و در داخل هر کمان یک بازوی نگهدارنده ی افقی که قسمت راست کمان را به قسمت چپ آن متصل می کند تا علاوه برحفظ استحکام گلخانه برای بستن سیم های داربست مورداستفاده قرار می گیرد. پوشش پلاستیکی از نوع پلاستیک دار می باشد که مقاوم سرما و گرما می باشد.
توجیه اقتصادی طرح:
هزینه های طرح شامل دو بخش عمده هزینه های ثابت و هزینه های جاری خواهد بود که در صفحات بعدی به تفکیک بر آورد می گردد.
1)هزینه های ثابت طرح
جدول شماره ی 1-هزینه های ساختمان
جدول شماره 2-هزینه خرید ماشین آلات و تجهیزات
جدول شماره 3-هزینه تاسیسات
جدول شماره 4-بر آورد استهلاک و نگهدار
2)هزینه های جاری طرح:
جدول شماره 5-نیروی انسانی مورد نیاز طرح
جدول شماره 6-هزینه جاری تولید سالیانه
جدول شماره 7-برآورد کل سرمایه گذاری طرح
70%هزینه (وام)=283746,68 هزار ریال
30% هزینه=121605,72 هزار ریال
جدول 8-تولیدات سالیانه
(ضریب بازگشت مربوطه*هزینه ساختمان*3.) =سود سرمایه برای ساختمان
ریال 258000=20/ (08.*215000000*3.) =سود سرمایه برای ساختمان
15/ (ضریب بازگشت مربوطه*هزینه تاسیسات و ماشین*3.) =سودسرمایه برای تاسیسات
ریال 1727376=15/(097.*89040000*3.) =سود سرمایه برای تاسیسات و ماشین ها
ریال 99311338=2/(5*%14* ) =سود کل بانکی
جدول 9-ترازنامه
نتیجه گیری:
با تمام شدن اقساط بانکی در سال پنجم ,در سال ششم سود خالص افزایش یافته و گلخانه را نیز صاحب شده ایم.
پایان
هزینه کل-هزار ریال | قیمت واحد-ریال | مقدار مساحت | شرح | ردیف |
180000 | 90000 | 2000متر مربع | گلخانه با پوشش
پلاستیکی | 1 |
15000 | 500000 | 30متر مربع | ساختمان نگهبانی | 2 |
10000 | 200000 | 500 | محوطه سازی | 3 |
10000 | ---------- | 1500 | بادشکن | 4 |
215000 | ---------- | --------- | جمع | 5 |
هزینه کل-هزار ریال | قیمت واحد-ریال | تعداد | شرح | ردیف |
20000 | 5000000 | 4 دستگاه | سیستم حرارتی اضطراری | 1 |
550 | 550000 | 1 | مخزن سوخت | 2 |
25000 | 25000000 | 1 دستگاه | ژنراتور25 کیلووا ت | 3 |
1500 | --------- | --------- | نور مصنوعی | 4 |
300 | 150000 | 2 سری | وسائل باغبانی | 5 |
3500 | 3500000 | 1 | سمپاش موتوری | 6 |
240 | 120000 | 2 | فرغون | 7 |
1000 | 1000000 | 1 سری | وسائل اداری | 8 |
1000 | 1000000 | 1 | باسکول | 9 |
58040 | --------- | --------- | جمع کل | 10 |
هزینه کل-هزار ریال | قیمت واحد-ریال | مساحت-مقدار | شرح | ردیف |
30000 | 30000000 | سه فاز 25 آمپر | انشعاب برق و سیم کشی و تابلو برق | 1 |
1000 | 1000000 | ---------- | سیم کشی ساختمان و محوطه | 2 |
31000 | ----------- | ---------- | جمع کل | 3 |
هزینه سالیانه-هزار ریال | ضریب استهلاک(%) | ارزش دارایی-هزار ریال | شرح | ردیف |
10320 | 4 | 215000 | ساختمان | 1 |
1240 | 10 | 31000 | تاسیسات | 2 |
3482,4 | 10 | 58040 | ماشین آلات | 3 |
15662,4 | --------- | -------- | جمع کل | 4 |
حقوق سالیانه-هزار ریال | حقوق ماهیانه-ریال | تعداد | شرح | ردیف |
18000 | 1500000 | 1 | مدیر تولید | 1 |
21600 | 900000 | 2 | کارگر | 2 |
10800 | 900000 | 1 | نگهبان | 3 |
9500 | ---------- | ---------- | بیمه | 4 |
59900 | --------- | ---------- | جمع کل | 5 |
هزینه کل-هزار ریال | بهای واحد-ریال | تعداد | شرح | ردیف |
5400 | 900 | 6000 | بذر خیار درختی | 1 |
3000 | 500 | 6000 | بذر گوجه فرنگی | 2 |
1200 | 12000 | 100 | کود شیمیاییnpk | 3 |
500 | 50000 | 10کیسه | سولفات آمونیوم | 4 |
500 | 10000 | 5 تن | کود حیوانی | 5 |
2000 | ----------- | ---------- | کارتن | 6 |
350 | 70000 | 5 لیتر | سموم قارچ کش و حشره کش | 7 |
12800 | 160 | 80000 | سوخت گازوئیل | 8 |
25750 | ----------- | ---------- | جمع کل | 9 |
هزار ریال | شرح | ردیف |
215000 | ساختمان | 1 |
58040 | ماشین آلات | 2 |
31000 | تاسیسات | 3 |
15662,4 | هزینه استهلاک | 4 |
319702,4 | جمع کل هزینه های ثابت طرح | 5 |
25750 | مواد اولیه | 6 |
59900 | حقوق پرسنل | 7 |
85650 | جمع کل هزینه های جاری طرح | 8 |
405352,4 | جمع کل سرمایه گذاری طرح | 9 |
ارزش تولیدات-هزار ریال | قیمت واحد-ریال | تولید سالیانه | شرح | ردیف |
75000 | 2500 | 30000 کیلو | خیار گلخانه ای | 1 |
7000 | 2000 | 35000 | گوجه فرنگی گلخانه ای | 2 |
145000 | ----------- | ----------- | جمع کل | 3 |
درآمد خالص
(ریال) | درآمد ناخالص
(هزار ریال) | وام بانکی(ریال) | هزینه های متغیر(ریال) | هزینه های ثابت(ریال) | سال |
39191876- | 145000 | 76611600 | 89932500 | 17647776 | اول |
26435126- | 166750 | “ | 98925750 | “ | دوم |
11315201- | 191762,5 | “ | 108818325 | “ | سوم |
6567341,5 | 220526,875 | “ | 119700157,5 | “ | چهارم |
27676357 | 253605,9063 | “ | 131670173,3 | “ | پنجم |
129161825,6 | 291646,7922 | “ | 144837190,6 | “ | ششم |